M.Ö 900'lerde Çinliler kullandı
İran'ın vanaları kapatmasının ardından tartışmaların merkezinde yer alan doğalgaz, Türkiye'de sınırlı bir miktarda çıkarılıyor ve kullanıma sunuluyor. Geçmişi yüzlerce yıl öncesine dayanan doğalazı ilk kez M.Ö. 900'lerde Çin'liler kullandı.
Nasıl oluşuyor?
Milyonlarca yıl önce yaşamış canlı kalıntılarının yeraltında yüksek sıcaklık ve basıncın da etkisi ile başkalaşması sonucunda oluşan doğal gaz, kaya boşluklarının arasına sıkışmış olarak yada petrol yataklarının üzerinde gaz şeklinde büyük hacimler halinde bulunuyor.
'Sera Etkisi'ni azaltıyor
Doğal gazın yüzde 95'ini metan oluştururken, atık gazlar içindeki karbondioksit (CO2) miktarı diğer yakıtlara nazaran minimum miktarda bulunuyor. Bu oran, küresel ısınma ve iklim değişikliklerine sebep olan "sera etkisini" azaltıyor.
Özel olarak kokulandırılıyor
Renksiz, kokusuz, nemsiz ve havadan hafif bir gaz olan doğalgaz, olası bir gaz kaçağı durumunda fark edilebilmesi için özel olarak kokulandırılıyor. Zehirli olmayan doğalgazın, bir hacmi yüksek oranda doldurduğunda, oksijen kalmayacağından boğucu etkisi bulunuyor.
Çeşitli yöntemlerle depolanıyor
Doğal gazın çıkarıldığı kaynaktan tüketim noktalarına kadar ki nakli, uluslararası antlaşmalarla güvence altına alınıyor. Mevsimlik talep dalgalanmalarını bertaraf etmek ve ihtiyacı karşılamak üzere doğal gazın gaz ve sıvı formda depolanması yoluna gidilirken, doğal gazın depolanması için; yeraltı su gölleri, yeraltı kayatuzu yatakları, terk edilmiş madenler, doğal gaz ve petrol yatakları tercih ediliyor.
Yanması en kolay ve en çevreci yakıt
Kimyasal yapısının basit olması nedeniyle yanma işlemi kolay olan doğalgaz, duman, is, kurum,ve kül oluşturmaz. Yanması en kolay ayarlanabilen ve yanma verimliliği en yüksek olan yakıt niteliğindeki doğalgazı cazip kılan diğer özellikleri ise :
Çevreye zarar vermez, havayı kirletmez,
Diğer yakıtlardan daha ucuz,
Depolama ve taşıma maliyeti yoktur, depolama alanları başka kullanıma ayrılabilir, Zahmetsiz, konforlu bir yaşam sağlar, temiz bir yakıttır...
TÜRKİYE'DE DOĞALGAZ
Ülkemiz de sınırlı bir miktarda doğalgaz çıkarılıyor ve kullanıma sunuluyor. Türkiye'de doğalgazın varlığı 1970 yılında Kırklareli Kurumlar bölgesinde tespit edilerek, 1976 yılında Pınarhisar Çimento Fabrikası'nda kullanılmaya başlandı.1975 yılında Mardin Çamurlu sahasında bulunan doğalgaz, 1982 yılında Mardin Çimento Fabrikası'na verildi.
Kaynaklardaki rezervlerin sınırlı olması tüketimin genişlemesini önledi. Doğalgazın sanayi ve şehir şebekelerinde kullanımı çalışmalarına, 1984 yılında SSCB ile imzalanan doğalgaz sevkiyatı anlaşmasının ardından başlandı.
Doğalgaz şehiriçi ve ticari olarak ilk kez 1988'de Ankara'da kullanıldı. 1992 yılında Istanbul'da, Bursa'da, Eskişehir'de, Izmit'te doğalgaz pazarı genişledi.
2010 yılında 55 milyar metreküp
Türkiye'de tüketime sunulan yıllık doğalgaz miktarının imzalanan anlaşmalarla 2010 yılında 55 milyar metreküp mertebesine ulaşması bekleniyor.
Türkiye doğal gazı esas olarak Rusya ve İran'dan boru hatlarıyla, Cezayir ve Nijerya'dan sıvılaştırılmış (LNG)olarak deniz yoluyla satın alıyor.
ESRA ŞİMŞEK - İSTANBUL
