Türkiye’nin örtü altı domates üretim üssü Antalya’da güzlük domateslerde yaklaşık 1 ay sonra ilk hasat başlayacak. Şu anda halde 2.5,3.5 lira arasında alıcı bulan domates pazar ve marketlerde 5 ile 6 lira arasında satılıyor. Tüketici yüksek fiyattan şikayet ederken, hal komisyoncusu ise ürün azlığından dert yandı. Antalya Toptancı Hali'nde ise tüccarın elinde satılmayı bekleyen çok az domates olduğu görüldü.
Antalya Yaş Meyve ve Sebze Komisyoncuları Derneği Başkanı Nevzat Akcan, sektörün amiral gemisinin domates olduğunu belirterek, fiyatlarının dönem dönem yükselip alçalmasının nedeninin arz talep meselesi olduğunu söyledi.
Geçen yıl yayla sezonunun bu dönemki gibi para etmediğini dile getiren Akcan, "Üretici geçen yıl para kazanamayınca bu yıl başka çeşitleri ekmeye başladı. Talep çok ama mal olmayınca fiyat yükseliyor. Burada biz tarımı para ettiği zaman niye çok para etti dersek felaketten kurtulamayız. Bu konunun tüm paydaşlarıyla birlikte konuşmalıyız ve çözüme kavuşturmalıyız” diye konuştu.
"Hale domates yayladan geliyor"
Domates satılmadığı zaman kimsenin çiftçinin yanında olmadığından yakınan Nevzat Akcan, ”Bu maliyetlerin altında üretici domates sattığı zaman batar. Çiftçi batarsa ertesi yıl domates 8-10 lira olur. Şu an halde 2.5 ile 3.5 arasında domates var. Domates yayladan geliyor” dedi.
"Fiyatlar düşmez"
Yayla domatesinin hava şartlarına yönelik bir ay daha devam edeceğini ifade eden Akcan, “Yeni ürünlerden kokteyl gelmeye başladı. Bir ay sonra domates seralardan domates gelmeye başlar. Hangi ürün az ekilirse, onun fiyatı yüksek oluyor. Tüketici açısından 5 lira pahalı ama bizim girdimiz son iki ayda yüzde yüz arttı. Üretici 2 liraya domates satarsa batar. Bir ay sonra domates geldiğinde de fiyatlar düşmez.Domatesi ucuza yersen o zaman üreticiyi batırırız. Fiyatlar düşmez. Bu girdilerle domates ve diğer sebzelerde fiyat düşmez.”diye konuştu.
"Çiftçi için Rusya pazarı önemli"
Her zaman ihracatta yana olduklarını ve Rusya’nın domates alımına bel bağladıklarının altını çizen Akcan, “Seradaki üretici ürününü iyi fiyata satarsa mutlu olur. Eğer çiftçi domatesi 2.5’dan aşağı bu maliyetle satış yaparsa zarar eder. Buda tezgaha çıkıncaya kadar 4-5 lirayı bulacak” dedi.
"Yaylayı tuta vurdu"
Antalya'da en fazla domates sevkiyatı yapan Korkuteli ilçesinde ise bu yıl çiftçi ürünü az ekti, ekili alanlarda tutadan zarar gördü. Alınan onca tedbir ve yapılan tüm mücadeleye rağmen seralardan atılamayan bu hastalık nedeniyle üretilen domateslerin hastalanmasının önüne geçilemedi.
Domates üreticisi Şükrü Bucak, domates güvesi de denilen “Tuta absoluta” adlı hastalık, domatesteki rekolteyi düşürdü. Kazancımızı yarı yarıya engelledi” dedi.
Tuta ile mücadele yaptıklarını fakat yine de engel olamadıklarını söyleyen üretici Şükrü Bucak, “Bu yıl ilçede üretim düşük oldu. Hastalık olarak da domatesler hastalandı. Tuta hastalığı bizim başımıza zarar açıyor. Fiyatlar normal. Bu yıl üretici para kazandı ancak, gübre girdileri bizim üretimdeki kazancımızı yarı yarıya geriletti. Sezon başındaki verimler ve kalite son zamanlarda olmadı” dedi.
Bucak, tuta ile uzun zamandır mücadele ettiklerini belirterek, yaptıkları tüm mücadeleye rağmen tutadan kurtulamadıklarını söyledi.
Öte yandan Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği (BAİB) rakamlarına göre 8 ayda Antalya, Isparta ve Burdur'dan yapılan toplam domates ihracatı 100 milyon dolar oldu.
