BURHAN KARADUMAN
MALATYA
Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) Başkanlığı'na ait "Hakim ve Savcıların Derece Yükselmesi Esaslarına İlişkin Hakimler Ve Savcılar Yüksek Kurulu İlke Kararı" Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Adli ve idari yargı hakim ile Cumhuriyet savcıların 2 yılda bir tabi tutulacakları derece yükselmesi incelemesine ilişkin usul ve esasları belirleyen karara göre, Hakimlik ve savcılık mesleğinde bulunanların derece yükselmelerinin yapılabilmesi için; Derecesi içinde iki yıl bulunmuş veya Kanuna göre bulunmuş sayılmaları, yükselmesine engel mahkeme hükmü veya disiplin cezalarının bulunmaması ve bu ilke kararında tespit olunan diğer koşulları taşımaları gerekiyor.
Bunun dışında meslekte iken meslekleri ile ilgili öğrenim dallarında doktora yapanlara bir derece yükselmesi uygulanacak ve bu uygulama da alt derecede geçen süre üst derecede geçmiş sayılacak.
YÜKSELME ESASINDA ÖNCE AHLAK, SONRA ÇALIŞKANLIK
Adli ve idari yargı hakim ile Cumhuriyet savcıların yükselme esasları ise şu şekilde sıralandı, "Ahlaki gidişleri, Mesleki bilgi ve anlayışları, Gayret ve çalışkanlıkları, Gördükleri işlerin birikmesine sebep olup olmadıkları, Çıkardıkları işlerin miktar ve mahiyetleri, Göreve bağlılıkları ve devamları, Üst merciler ve müfettişlerce haklarında düzenlenen performans değerlendirme ve geliştirme formları, hal kağıtları ve sicil fişleri, Kanun yolu incelemesinden geçen işleri, Örnek karar ve mütalaaları ve varsa mesleki eser ve yazıları ile genel sicil durumları göz önünde tutularak yükselmeye layık olup olmadıklarına karar verilir."
Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu, yükselmeye layık gördüğü hakim ve savcıları; " Yükselmeye layık, Tercihli yükselmeye layık ve mümtazen yükselmeye layık" şeklinde 3 ayrı kategoride değerlendirmeye alacak.
DOSYALARIN YARISINDAN FAZLASINI KARARA BAĞLAYAN YÜKSELEBİLECEK
Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu, A Defterinde Yükselme Kategorisinde adli yargı hakimleri için esas alacağı kriterler şu şekilde: "Bir inceleme dönemi içinde geçen yıllardan devreden ve gelen toplam iş miktarının birinci, ikinci ve üçüncü bölgelerde yüzde 60'ını, dördüncü ve beşinci bölgelerde yüzde 50'sini karara bağlamak. Kadastro davalarına bakan hakimlerden, geçen yıllardan devren gelen işlerin yüzde 30'unu dönem içinde gelen işlerin ise yüzde 50'sini çıkarmak.
Emsaline göre işi çok fazla olan merkezlerdeki mahkemelere geçen yıllardan devreden ve gelen toplam iş miktarından; Ağır Ceza ve Çocuk Ağır Ceza Mahkemeleri'nde 400, Asliye Hukuk ve Aile Mahkemeleri'nde bin, Asliye Ceza ve Çocuk Mahkemelerinde bin, Fikri ve Sınai Haklar Ceza Mahkemeleri'nde 800, Sulh Hukuk ve Sulh Ceza Mahkemeleri'nde bin 200, Ticaret Mahkemeleri'nde 800, Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemeleri'nde 600, Tüketici ve İş Mahkemeleri'nde bin 400, Kadastro Mahkemesi'nde 500, icra ceza işlerinde 3 bin , icra hukuk işlerinde bin 600, dosyayı sonuçlandırıp karara bağlayanların "A" defterinde yükseltilmelerine kurulca karar verilebilecek."
Adli yargı Cumhuriyet savcıları içinde, " Bir inceleme dönemi içinde geçen yıllardan devreden ve gelen toplam iş miktarının birinci, ikinci ve üçüncü bölgelerde yüzde 60'ını dördüncü ve beşinci bölgelerde yüzde 50'sini karara bağlayan, emsaline göre işi çok fazla olan merkezlerdeki Cumhuriyet savcılıklarına geçen yıllardan devreden ve gelen işlerden bin 600 soruşturma, 6 bin ilamat evrakını sonuçlandıranların "A" defterinde yükseltilmelerine kurulca karar verilebilecek."
Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'nun İdari yargı hakim ve savcıları içinde, " Bir inceleme dönemi içinde geçen yıllardan devreden ve gelen toplam iş miktarının yüzde 60'ını karara bağlayan, Emsaline göre işi çok fazla olan merkezlerdeki mahkemelere geçen yıllardan devreden ve gelen toplam iş miktarından; İdare mahkemelerinde 800, Vergi mahkemelerinde bin, dosyayı sonuçlandırıp karara bağlayanların "A" defterinde yükseltilmelerine Kurulca karar verilebilecek."
B DEFTERİNDE YÜKSELME KRİTERLERİ
Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'nun adli yargı hakimleri için uygulayacağı B defterinde (tercihli) yükselme kriterleri ise yönetmenlikte şu şekilde yer aldı: "Bir inceleme dönemi içinde geçen yıllardan devreden ve gelen toplam iş miktarının birinci, ikinci ve üçüncü bölgelerde yüzde 70'ini, dördüncü ve beşinci bölgelerde yüzde 60'ını karara bağlayan, Kadastro davalarına bakan hakimlerden, geçen yıllardan devren gelen işlerin yüzde 40'ını, dönem içinde gelen işlerin ise yüzde 60'ını çıkardıkları takdirde, Emsaline göre işi çok fazla olan merkezlerdeki mahkemelere geçen yıllardan devreden ve gelen toplam iş miktarından; Ağır Ceza ve Çocuk Ağır Ceza Mahkemeleri'nde 500, Asliye Hukuk ve aile Mahkemeleri'nde bin 200, Asliye Ceza ve Çocuk Mahkemeleri'nde bin 200, Fikri ve Sınai Haklar Ceza Mahkemeleri'nde 900, Sulh Hukuk ve Sulh Ceza Mahkemeleri'nde bin 400, Ticaret Mahkemeleri'nde 900, Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemeleri'nde 700, Tüketici ve İş Mahkemeleri'nde bin 600, Kadastro Mahkemesi'nde 600, icra ceza işlerinde 4 bin , icra hukuk işlerinde bin 800, dosyayı sonuçlandırıp karara bağlayan ve yükselmek için gerekli olandan daha üstün bir liyakat gösterenlerin, "B" defterinde yükseltilmelerine Kurulca karar verilebilir."
Adli yargı Cumhuriyet savcıları içinde " Bir inceleme dönemi içinde geçen yıllardan devreden ve gelen toplam iş miktarının birinci, ikinci ve üçüncü bölgelerde yüzde 70'ini, dördüncü ve beşinci bölgelerde yüzde 60'ını karara bağlayan, Emsaline göre işi çok fazla olan merkezler bölgelerde yüzde 60'ını, dördüncü ve beşideki Cumhuriyet savcılıklarına geçen yıllardan devreden ve gelen işlerden 2 bin soruşturma, 8 bin ilamat evrakını sonuçlandıran, iş yoğunluğu gereği olarak münhasıran ceza infaz kurumları ile tutukevlerinde görevlendirilen Cumhuriyet savcılarının, bu görevlerde inceleme döneminin en az yarısı kadar çalışmaları halinde, ağır ceza Cumhuriyet başsavcıları tarafından haklarında doldurulan sicil fişleri, müfettiş hal kağıtları ile diğer bilgi ve belgeler birlikte değerlendirilerek "B" defterinde yükseltilmelerine Kurulca karar verilebilecek."
İdari yargı hakim ve savcıları içinde, " Bir inceleme dönemi içinde geçen yıllardan devreden ve gelen toplam iş miktarının yüzde 80'ini karara bağlayan, Emsaline göre işi çok fazla olan merkezlerdeki mahkemelere geçen yıllardan devreden ve gelen toplam iş miktarından; idare mahkemelerinde bin , vergi mahkemelerinde bin 200, dosyayı sonuçlandırıp karara bağlayan ve yükselmek için gerekli olandan daha üstün bir liyakat gösterenlerin, "B" defterinde yükseltilmelerine Kurulca karar verilebilecek."
Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'nun adli ve idari yargı hakim ile uygulayacağı C Defterinde (Mümtaz) Yükselme kriterlerinde ise B defterinde (tercihli) Yükselme kriterlerindeki mahkeme dosyası rakamlarından 200 daha fazlasını yapma şartı bulunduruyor. Cumhuriyet savcıları için de 2 bin 400 soruşturma ve 10 bin ilamet evrakını sonuçlandırmasını esas alacak. HSYK, derece yükselmesi işlemlerini her yılın Nisan, Ağustos ve Aralık aylarının son günlerinde gerçekleştirecek. HSYK, yeni derece yükseltme kararının ardından, 1983 yılından beri uygulanan derece yükseltme yönetmenliğini ise yürürlükten kaldırdı.
