TÜBİTAK 1001 - Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı kapsamında ‘Nefeste Biyomarker Molekül Tespiti için Kimyasal Sensör Dizisi Geliştirilmesi’ projesinin destek görmeye hak kazandığını açıklayan Prof. Dr. Zafer Ziya Öztürk, Nefes Analizi ile astım, diyabet, karaciğer ve böbrek yetmezliği hastalıklarının erken teşhis ve tanısına yönelik elektronik burun geliştireceklerini ve projenin iki yıl sonra hayata geçmiş olacağını belirtti.
Kan aldırmadan, uzun ve acılı tahliller yaptırmadan hastalıkların teşhisinin mümkün olacağını ifade eden Öztürk, “Proje sayesinde sağlık sektöründe bir ilke daha imza atılacak. GTÜ’de, kistik fibrozis, diyabet, astım, karaciğer ve böbrek yetmezliği gibi biyomarker molekülleri belirli olan hastalıkların Nefes Analizi ile teşhis edilmesi için metal oksit tabanlı kimyasal sensör(elektronik burun) ve sensör dizileri geliştirilecek” dedi.
Nefes Analizi yönteminin insan nefesinde bulunan gazların analiz edilmesi ile hastalığın erken teşhisini sağlayacağını dile getiren Öztürk, “Günümüzde hastalıkların teşhis edilmesi veya teşhis edilen hastalıkların tedavisi esnasında izlenmesi, genel olarak vücut sıvılarının (kan ve idrar, ter, vb.) tahlili ile yapılıyor. Bu yöntemler hastaya kısmen acı, zahmet ve korku yaşattığı için hastalar tarafından tercih edilen bir yöntem olmamakla birlikte yaygın olarak kullanılan yöntemlerdir. Nefes Analizi, insan nefesinde bulunan gazların analiz edilmesi ile hastalığın erken teşhisini sağlayacak yeni bir yöntem olacak. Ayrıca yeni doğan bebeklerden yaşlılara kadar kolayca uygulanabilecek; acısız ve hızlı olup ayrıca dış müdahale gerektirmeyecek” diye konuştu.
Öztürk, “Hastalardan toplanan nefes örnekleri, bünyesinde barındırdıkları gazların oranı veya varlığı ile değerlendirilecek. Düşük maliyetli, dayanıklı, taşınılabilir ve yüksek duyarlılığa sahip metal oksit tabanlı kimyasal sensör dizileri üretilecek. Bu proje ile hastalıklara özgü belirlenmiş biyomarkerların (HCN, NO, NH3 ve Aseton) algılanması amacı ile hastalıkların erken teşhisi ve tanısı bu sensörlerle gerçekleştirilecek. Türkiye’de ilk olacak bu çalışma, gaz sensörü alanındaki etkinliğimizi sağlık alanına da taşımamıza olanak sağlayacak” açıklamalarında bulundu.
