Genelgeye göre, 4 günlük sokağa çıkma kısıtlaması öncesinde 21 Mayıs Perşembe ve 22 Mayıs Cuma günü market, bakkal, manav, kasapların yanı sıra kuruyemişçiler saat 23.00’e kadar faaliyetlerine devam edebilecek. Kısıtlamanın olduğu 23 Mayıs Cumartesi günü 65 yaş ve üzeri ile 20 yaş ve altında bulunanlar hariç olmak üzere vatandaşlar, zorunlu ihtiyaçlarının karşılanması ile sınırlı olmak ve araç kullanmamak şartıyla ikametlerine en yakın market, bakkal, manav, kasap ve kuruyemişçilerden 10.00-17.00 saatleri arasında ihtiyaçlarını karşılayabilecek. Aynı saatler arasında market, bakkal, manav, kasap ve kuruyemişçiler evlere servis şeklinde de satış yapabilecek. Sokağa çıkma kısıtlamasının olduğu Pazar, Pazartesi ve Salı günleri market, bakkal, manav, kasap ve kuruyemişçiler ile online satış yapan işletmeler kapalı olacak. Sokağa çıkma kısıtlamasının olduğu 4 gün süresince ekmek üretiminin yapıldığı fırın ve/veya unlu mamul ruhsatlı iş yerleri ile bu iş yerlerinin sadece ekmek satan bayileri, ayrıca tatlı üretiminin yapıldığı/satıldığı iş yerleri açık olacak. Bu iş yerlerinde sadece ekmek, unlu mamul ve tatlı satışı yapılabilecek. Yine bu günlerde tatlı satışı yapan iş yerleri sadece eve servis şeklinde satış yapabilecek .
Ayrıca 24 Mayıs Pazar gününe (bayramın birinci günü) münhasır olmak üzere aziz şehitlerin anne, baba, eş, çocuk ve kardeşleri ile ihtiyaç halinde refakatçileri, şehitlerin kabirlerini ziyaret edebilecek. Talepleri halinde şehit yakınlarının şehitliklere ulaşımları valilik/kaymakamlıklarca sağlanacak. Gül, çay, meyve, hububat, kesme çiçek vb. bitkisel ürünlerin üretimi, sulaması, işlenmesi, ilaçlaması, hasadı, pazarlanması ve nakliyesinde çalışanlar da 4 günlük sokağa çıkma kısıtlamasından muaf tutulacak.
İçişleri Bakanlığının 81 il valiliğine gönderdiği Sokağa Çıkma Kısıtlaması Genelgesi’ şöyle:
"Korona virüs salgınının görüldüğü andan itibaren Sağlık Bakanlığı ve Bilim Kurulunun önerileri, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan talimatları doğrultusunda salgının/bulaşın toplum sağlığı ve kamu düzeni açısından oluşturduğu riski yönetme, sosyal izolasyonu temin, sosyal mesafeyi koruma ve yayılım hızını kontrol altında tutma amacıyla birçok tedbir kararı alınarak uygulamaya geçirilmiştir. Yaklaşmakta olan Ramazan Bayramı süresince korona virüs (Covid-19) salgınının halk sağlığı açısından oluşturabileceği riskleri yönetebilmek adına alınabilecek ek tedbirler 18.05.2020 Pazartesi günü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan başkanlığında toplanan Cumhurbaşkanlığı Kabinesi'nde değerlendirilmiş; Bilim Kurulunun önerileri ve korona virüsle mücadelede edinilen tecrübeler ışığında 81 ilimizde Ramazan Bayramı arifesine denk gelen 23 Mayıs 2020 Cumartesi gününden başlayarak 24-25-26 Mayıs tarihlerinde sokağa çıkma kısıtlaması uygulanmasına karar verilmiştir. Bugüne kadar alınan tedbirlerin, salgının yayılım hızının düşürülmesine olan etkisinin en üst noktaya taşınabilmesi amacıyla yukarıda belirlenen çerçevede 81 ilimizde İl İdaresi Kanunu'nun 11/C maddesi ile Umumi Hıfzıssıhha Kanunu'nun 27 ve 72'nci maddeleri uyarınca il valileri/Hıfzıssıhha Kurulları tarafından aşağıdaki kararların alınması gerekmektedir.
Açık olacak iş yeri, işletme ve kurumlar. Sokağa çıkma kısıtlamasının günlük hayata etkisini en az düzeyde tutmak amacıyla market, bakkal, manav, kasaplar ve kuruyemişçiler, sokağa çıkma kısıtlaması öncesinde Perşembe ve Cuma günü market, bakkal, manav, kasaplar ve kuruyemişçiler saat 23.00’a kadar faaliyetlerine devam edebilecek. Kısıtlamanın olduğu Cumartesi günü market, bakkal, manav, kasap ve kuruyemişçiler 10.00-17.00 saatleri arasında faaliyet gösterebilecek, vatandaşlarımız (65 yaş ve üzeri ile 20 yaş ve altında bulunanlar hariç olmak üzere) zorunlu ihtiyaçlarının karşılanması ile sınırlı olmak ve araç kullanmamak şartıyla (engelli vatandaşlarımız hariç) ikametlerine en yakın market, bakkal, manav, kasap ve kuruyemişçilere gidip gelebilecektir. Aynı saatler arasında market, bakkal, manav, kasap ve kuruyemişçiler evlere/adrese servis şeklinde de satış yapabileceklerdir. Pazar, Pazartesi ve Salı günleri market, bakkal, manav, kasap ve kuruyemişçiler ile online satış yapan işletmeler kapalı olacaktır. Cumartesi, Pazar, Pazartesi ve Salı günleri ekmek üretiminin yapıldığı fırın ve/veya unlu mamul ruhsatlı iş yerleri ile bu iş yerlerinin sadece ekmek satan bayileri, ayrıca tatlı üretiminin yapıldığı/satıldığı iş yerleri açık olacaktır. (Bu iş yerlerinde sadece ekmek, unlu mamul ve tatlı satışı yapılabilir.) Cumartesi, Pazar günleri ile Pazartesi, Salı günleri vatandaşların dışarı çıkamadığı saatlerde tatlı satışı yapan iş yerleri sadece eve/adrese servis şeklinde satış yapabileceklerdir. Ramazan Bayramı münasebetiyle sokağa çıkma kısıtlamasının olduğu Cumartesi, Pazar, Pazartesi ve Salı günleri; sadece evlere paket servis şeklinde hizmet sunmak üzere lokanta ve restoran tarzı iş yerleri, ilaç, tıbbi cihaz, tıbbi maske ve dezenfektan üretimi, nakliyesi ve satışına ilişkin faaliyetleri yürüten iş yerleri, kamu ve özel sağlık kurum ve kuruluşları, eczaneler, veteriner klinikleri ve hayvan hastaneleri, zorunlu kamu hizmetlerinin sürdürülmesi için gerekli kamu kurum ve kuruluşları ile işletmeler (Havalimanları, limanlar, sınır kapıları, gümrükler, karayolları, huzurevleri, yaşlı bakımevleri, rehabilitasyon merkezleri, Acil Çağrı Merkezleri, AFAD birimleri, Vefa Sosyal Destek birimleri, Göç İdaresi, PTT vb.), valilikler/kaymakamlıklar tarafından yerleşim merkezleri için her 50 bin nüfusa bir adet ve il sınırları içinden geçen şehirlerarası karayolu ve varsa otoyol üzerinde her 50 km için bir adet olmak üzere belirlenecek sayıda akaryakıt istasyonu ve lastik tamircisi (Bu madde kapsamında açık olacak akaryakıt istasyonları ile lastik tamircileri kura yöntemi ile belirlenecektir ve nöbetçi akaryakıt istasyonlarının marketleri açık olacaktır.), doğalgaz, elektrik, petrol sektöründe stratejik olarak faaliyet yürüten büyük tesis ve işletmeler (Rafineri ve petrokimya tesisleri ile termik ve doğalgaz çevrim santralleri gibi), içme suyu dolum tesisleri ile içme suyu, gazete ve mutfak tüpü dağıtımını yapan şirketler, hayvan barınakları, hayvan çiftlikleri ve hayvan bakım merkezleri, sağlık hizmetlerinin kapasitesini arttırmaya yönelik acil inşaat, donanım vb. faaliyetleri yürüten işletme/firmalar, bulunduğu yerin İl/İlçe Hıfzıssıhha Kurulu tarafından izin verilmesi şartı ile makarna, un ve unlu mamüller, süt, et, balık üretimi ile gibi temel gıda maddelerinin üretiminin yapıldığı tesisler ve kâğıt, kolonya üretimi başta olmak üzere hijyen malzemeleri ile bu malzemelerin üretimi için ihtiyaç duyulacak hammaddelerin üretiminin yapıldığı tesisler. Yurt içi ve dışı taşımacılık (ihracat/ithalat/transit geçişler dâhil) ve lojistiğini yapan firmalar. Oteller ve konaklama yerleri, gıda, temizlik ve ilaç gibi sektörlere ambalaj sağlayan üretim tesisleri, çalışanları inşaat alanında/maden alanında bulunan şantiyede konaklayarak yapımı veya çalışması devam eden büyük inşaatlar ile madenler (Bu madde kapsamında inşaat ve konaklama aynı şantiye alanı içinde ise izin verilir, başka bir yerden çalışanların gelmesine ve şantiyede kalanların başka bir yere gitmelerine izin verilmez. Çalışma alanı sadece inşaat alanı/maden sahaları ile sınırlıdır.), gazete, radyo ve televizyon kuruluşları ile gazete basım matbaaları, daha önceden sözleşmeye/taahhüde bağlanmış ve belirlenen süre içerisinde yetiştirilmesi gereken ihracata konu mal, malzeme, ürün, araç-gereç üreten iş yerleri ve tesisler (mevcut zorunluluklarını ispatlamaları ve anılan şartlara uymaları kaydıyla), zirai amaçlı akaryakıt satışı yapılan Tarım Kredi Kooperatifleri, kısıtlama süresinde yağmura bağımlı tarımsal faaliyetler göz önünde bulundurularak valilikler/kaymakamlıklar tarafından tespit edilecek ihtiyaca göre kura ile belirlenecek zirai ilaç, tohum, fide, gübre vb. tarımsal üretime ilişkin ürün satışı yapan işletmeler. Cumartesi ve Salı günü sebze/meyve toptancı halleri.
İstisna kapsamında olan kişiler: Bu Genelgenin 2 numaralı başlığında yer alan “Açık Olacak İşyeri, İşletme ve Kurumlarda” yönetici, görevli veya çalışanlar. Kamu düzeni ve güvenliğinin sağlanmasında görevli olanlar (Özel güvenlik görevlileri dâhil). Acil Çağrı Merkezleri, Vefa Sosyal Destek Birimleri, Kızılay ve AFAD’da görev alanlar. Cenaze defin işlemlerinde görevli olanlar (din görevlileri, hastane ve belediye görevlileri vb.) ile birinci derece yakınlarının cenazelerine katılacak olanlar. Elektrik, su, doğalgaz, telekomünikasyon vb. kesintiye uğramaması gereken iletim ve altyapı sistemlerinin sürdürülmesi ve arızalarının giderilmesinde görevli olanlar. Ürün ve/veya malzemelerin nakliyesinde ya da lojistiğinde (kargo dahil), yurt içi ve yurt dışı taşımacılık, depolama ve ilgili faaliyetler kapsamında görevli olanlar. Yaşlı bakımevi, huzurevi, rehabilitasyon merkezleri, çocuk evleri vb. sosyal koruma/bakım merkezleri çalışanları. Otizm, ağır mental retardasyon, down sendromu gibi “Özel Gereksinimi” olanlar ile bunların veli/vasi veya refakatçileri. Demir-çelik, cam, ferrokrom vb. sektörlerde faaliyet yürüten iş yerlerinin yüksek dereceli maden/cevher eritme fırınları ile soğuk hava depoları gibi zorunlu olarak çalıştırılması gereken bölümlerinde görevli olanlar. Bankalar başta olmak üzere yurt çapında yaygın hizmet ağı olan kurum, kuruluş ve işletmelerin bilgi işlem merkezlerinin çalışanları (asgari sayıda olmak kaydıyla). Bitkisel (gül, çay, meyve, hububat, kesme çiçek vb.) ve hayvansal (süt, et, yumurta, balık vb.) ürünlerin üretimi, sulaması, işlenmesi, ilaçlaması, hasadı, pazarlanması ve nakliyesinde çalışanlar. Küçükbaş-büyükbaş hayvanları otlatanlar, arıcılık faaliyetini yürütenler.
30.04.2020 tarih ve 7486 sayılı Genelgemiz kapsamında oluşturulan Hayvan Besleme Grubu üyeleri ile sokak hayvanlarını besleyecek olanlar. İkametinin önü ile sınırlı olmak kaydıyla evcil hayvanlarının zorunlu ihtiyacını karşılamak üzere dışarı çıkanlar. Kısıtlama süresince ekmek dağıtımı yapanlar ile lokanta, restoranlar ve tatlı satış yerlerinin evlere servis hizmetinde görevli olanlar ile 23.05.2020 Cumartesi günü 10.00-17.00 saatleri arasında ise marketler, bakkallar, manavlar, kasap ve kuruyemişçiler iş yerlerinin evlere servis hizmetinde görevli olanlar. Zorunlu sağlık randevusu olanlar (Kızılay'a yapılacak kan ve plazma bağışları dahil). Yurt, pansiyon, şantiye vb. toplu yerlerde kalanların gereksinim duyacağı temel ihtiyaçların karşılanmasında görevli olanlar. İş sağlığı ve güvenliği nedeniyle iş yerlerinden ayrılmaları riskli olan çalışanlar (iş yeri hekimi vb.). Veteriner hekimler. Servis hizmeti vermek üzere dışarıda olduklarını belgelemek şartı ile teknik servis çalışanları. İşyerlerinin kapalı olduğu saatlerde/günlerde sürekli olarak işyerlerini bekleyenler,). Belediyelerin toplu taşıma, temizlik, katı atık, su ve kanalizasyon, ilaçlama, itfaiye ve mezarlık hizmetlerini yürütmek üzere hafta sonu, Pazartesi ve Salı günleri çalışacak personel. Tedarik zincirinin aksamaması amacıyla sokağa çıkma kısıtlamasının olduğu 23.05.2020 Cumartesi günü 07.00-10.00 saatleri arasında market, bakkal, manav, kasap ve kuruyemişçiler ile 26.05.2020 Salı günü saat 18.00'dan sonra marketlerde mal, malzeme ve ürünlerin nakli, kabulü, depolama ve satışa hazırlama aşamasında görevli olanlar (Bu madde kapsamında hiçbir şekilde mal, malzeme ve ürün satışı yapılamaz.). Madencilik, inşaat ve diğer büyük yatırım projelerinde kullanılmakta olan patlayıcıların imalat ve lojistiğinde çalışanlar. 24 Mayıs 2020 Pazar günü, 14.00-20.00 saatleri arasında yürüme mesafesiyle sınırlı olmak, sosyal mesafe kuralına riayet etmek ve maske takmak kaydıyla 65 yaş ve üzeri ile kronik rahatsızlığı olan vatandaşlarımız ve ihtiyaç duyulan hallerde bunların refakatçileri. Mahkeme kararı çerçevesinde çocukları ile şahsi münasebet tesis edecekler (mahkeme kararını ibraz etmeleri şartı ile). Serbest muhasebeci mali müşavirler, yeminli mali müşavirler ve bu meslek mensupları ile beraber çalışanlar. 24.05.2020 Pazar gününe (bayramın birinci günü) münhasır olmak üzere aziz şehitlerimizin kabirlerini ziyaret edecek anne, baba, eş, çocuk ve kardeşleri ile ihtiyaç halinde refakatçileri (şehit yakınlarımızın şehitliklere ulaşımları talepleri halinde valilik/kaymakamlıklarca sağlanacaktır.) Belirtilen istisnalar dışındaki tüm vatandaşlarımızın evlerinde kalması esastır. Seyahat izin belgeleri sokağa çıkma kısıtlaması süresince geçerli olacaktır.Başta sağlık ve güvenlik olmak üzere kamu düzeninin tesisi için görevli olan kamu görevlilerinin şehir içi toplu ulaşımlarını teminen belediyelerce gerekli tedbirler alınacaktır. Ekmek dağıtımının düzenli olması amacıyla vali ve kaymakamların başkanlığında fırıncılar odası, yerel yönetim, emniyet ve jandarma temsilcilerinin katılımıyla oluşturulacak bir komisyon tarafından, her mahalle için muhtar görüşü de alınarak ivedilikle il/ilçe ekmek dağıtım planı yapılacak, plan doğrultusunda il/ilçedeki ekmek üreten iş yerlerinin sorumlu oldukları dağıtım bölgeleri (mahalle/cadde/sokak ölçeğinde) ile her dağıtım bölgesi için görev yapacak araç listeleri belirlenecektir. Bu şekilde yapılacak planlama dışında sadece Vefa Sosyal Destek Birimleri ekmek dağıtımını gerçekleştirebilecektir. Sokağa çıkma kısıtlamasının olduğu Pazar, Pazartesi ve Salı günü gazete dağıtımı, gazete şirketlerinin ring halinde çalışacak dağıtım araçları, belirlenen içme suyu dağıtım bayileri ve Vefa Sosyal Destek Birimleri aracılığıyla yapılacaktır (bu kapsamda gazete dağıtımının evlere servis şeklinde yapılması esastır.). Cumartesi günü gazete dağıtımı/satışı marketler ve bakkallar aracılığı ile yapılacaktır. Bu Genelgenin (2) numaralı “Açık Olacak İşyeri, İşletme ve Kurumlar” başlığının (i) maddesine yönelik kararlar İl/İlçe Hıfzıssıhha Kurullarınca en geç 21.05.2020 Perşembe günü saat 22.00'ye kadar alınacaktır. Söz konusu tedbirlere ilişkin Valiler/Kaymakamlar tarafından ilgili mevzuat uyarınca gerekli kararların ivedilikle alınması, uygulamada herhangi bir aksaklığa meydan verilmeyecek ve mağduriyete neden olunmayacak. Alınan kararlara uymayan vatandaşlara Umumi Hıfzıssıhha Kanununun 282'nci maddesi gereğince idari para cezası verilmesi başta olmak üzere aykırılığın durumuna göre Kanunun ilgili maddeleri gereğince işlem uygulanacak. Konusu suç teşkil eden davranışlara ilişkin Türk Ceza Kanununun 195 inci maddesi kapsamında gerekli adli işlemlerin başlatılacak."
Mehmet Kalay
