Kalp damar hastalıklarının birden fazla faktöre bağlı bir hastalık olduğunu söyleyen Prof. Dr. Hamza Duygu, kalp damar hastalıkları riskini artıran ve her toplumda etkin olan risk faktörleri hakkında bilgi verdi. Sigara içmenin, düzensiz beslenmenin, aşırı kilo almanın, aşırı alkol tüketiminin ve aşırı stresin kalp ve damar sağlığı için önemli risk faktörleri arasında olduğunu söyleyen Prof. Dr. Duygu, aynı zamanda yaş, cinsiyet, genetik ve etnik etkenlerin de kalp ve damar sağlığını bozan risk faktörleri arasında olduğunu belirtti. Yaş, cinsiyet, genetik ve etnik etkenlerin değiştirilemez etkenler grubunda olduğunu belirten Duygu, sigara tüketimine bağlı kalp rahatsızlıkları, sağlıksız beslenme alışkanlıkları, aşırı alkol tüketimine bağlı rahatsızlıklar, oturgan yaşam, şişmanlık, kan yağları, kan basıncı ve kan şekeri yüksekliğinin ise düzeltilebilir risk faktörleri olduğunu kaydetti.
“Yeni yaşam tarzı beslenme alışkanlığını kötü yönde etkilemekte”
Modern hayatın ve teknolojinin hızla getirdiği değişimler nedeni ile toplumun gün geçtikçe farklılaşan bir yaşam tarzı sürdürmeye başladığını söyleyen Prof. Dr. Duygu, modern yaşamın getirdiği olanaklar nedeni ile insanların artık daha az hareket eder hale geldiğini belirtti. Yeni yaşam tarzı ile beslenme alışkanlığının kötü yönde etkilendiğini ifade eden Duygu, bu dönemde beslenmenin daha çok hayvansal kaynaklı gıdalara dayandığını belirterek, “Kişiler sebze ve meyve yeterince tüketmemekte. bu durum fiziksel aktivite eksikliği ile birleştiğinde kalp damar hastalıklarına yakalanma riskini arttırmakta. Son yıllarda yirmili veya otuzlu yaşlarda da kalp damar tıkanıklarına günlük pratikte daha sık rastlanmaktadır. Bunun en önemli nedeni ise sigara alışkanlığıdır. Buna ek olarak fiziksel aktivitedeki azalma, kilo artışı, beslenmeye yeterince dikkat edilmemesi ve stres de önemli risk faktörleri arasındadır” diye konuştu.
“Kalp sağlığının korunması açısından sağlıklı beslenme önemli”
Kalp sağlığını korumak açısından düzenli beslenme alışkanlığının büyük önem taşıdığını söyleyen Duygu, düzenli ve sağlıklı beslenme ile kalp damar hastalıklarına neden olan risk faktörlerinden uzak durulabileceğini belirtti. Duygu sözlerine şöyle devam etti: “Sağlıklı beslenme ile kalp damar hastalıklarına neden olan risk faktörlerinden aşırı kilo, kolesterol yüksekliği, şeker hastalığı ve yüksek tansiyon gelişimi geciktirilebilir veya azaltılabilir. Toplumda giderek Batı tipi diyet ve fastfood alışkanlığı giderek artmaktadır. Bu durumla ancak sağlıklı yaşam hedefinde olunarak mücadele edilebilinir.”
“Düzenli beslenme alışkanlığı kalp damar hastalığı risklerini azaltmakta”
Yeme düzeninin çocukluk yaştan başladığını söyleyen Duygu, bu yaşlardan itibaren sağlıklı diyet alışkanlığının yerleştirilmesi ile toplumun kalp damar hastalığı riskinin azaltılabileceğini belirterek, "Aşırı kalori ve tuz tüketiminin önlenmesi, hayvansal yağların azaltılarak bitkisel yağların, taze sebze, liften zengin yiyecekler ve balığın daha çok tüketildiği bir yeme düzeninin benimsenmesi gerekir. Bakıldığında zeytinyağı ve balık tüketiminin daha fazla olduğu bölgelerde kalp ve damar hastalıklarından olan ölümlerin daha az görülmektedir. Toplam tüketilen enerjinin yüzde 30’dan azının hayvansal yağlardan alınması gerekmektedir. Öncelik verilmesi gereken bir diğer konu da şeker hastalığı sıklığındaki korkutucu artıştan sorumlu şişmanlık ve hareket azlığı ile mücadeledir. Bu konuda toplum düzeyinde verilmesi gereken mücadele topluma eğitim yoluyla bilinç kazandırmak suretiyle gerçekleşebilir. Okullarda fiziksel aktivite derslerinin yanında beslenme ile ilgili eğitimler de verilmesi gerekir. Okullarda öğrencilere günde 1 saat beden eğitimi yapma olanağı sağlanmalıdır. Erişkinlerin ise beden eğitimi yapabileceği merkezlerin sayısı ve kalitesinin arttırılması devletçe desteklenmelidir” şeklinde konuştu.
“Sigara tüketimi kalp damar hastalıklarında ki en önemli risk faktörü”
Kalp damar hastalıklarında en önemli risk faktörlerinin başında sigara tüketiminin olduğunu söyleyen Duygu, sigara tüketiminin kalp damar tıkanıklığı ile birlikte birçok hastalığa da neden olduğunu belirterek, “Sigara tüketimi maalesef ömrümüzden yirmi yıl çalıyor. Kalp damar hastalıkları başta olmak üzere birçok hastalığın yaşanmasına neden olmaktadır. Bu yüzden sigara kullanan kişiler bu alışkanlıklarından vazgeçmesi gerekmektedir. Aktif içicilik gibi pasif içicilik de çok önemli bir durumdur. Kişiler mutlaka sigara içilen ortamdan uzak durmalıdır” ifadelerinde bulundu.
“Sigara tüketenlerin yüzde 50’si, sigara tüketimden kaynaklı hayatını kaybediyor”
Düzenli olarak sigara içenlerin yüzde 50’sinin sigara tüketiminden kaynaklı olarak hayatını kaybettiğini ifade eden Duygu, bu ölümlerin yaklaşık olarak yarısının orta yaş grubunda görüldüğünü belirtti. İçilen sigara miktarının kalp damar hastalıkları, kanser ve solunum sistemi hastalıkları ile doğrudan ilişkili olduğunu söyleyen Duygu, pasif içicilikte de benzer riskler olduğunu belirtti. Sigara kullanımının önlenmesindeki ilk basamağın eğitim olduğunu söyleyen Duygu, bu konuda okullarda, iş yerlerinde ve sağlık kuruluşlarında da yoğun çabalar harcanması gerektiğini belirtti.
Kalp damar hastalığında düzenli uykunun önemi
Kalp damar hastalıklarının gençlerde de sık görülebildiğini belirten Duygu, gençlerde kalp krizi riskini yükselten nedenlerin başında uyuşturucu kullanımının, düzensiz beslenmenin ve düzensiz uykunun olduğunu söyledi. Duygu, gençlerin son zamanlara sık olarak kullandığı keyif verici maddelerin de kalp krizine neden olduğu bilgisini vererek, “Gençler son zamanlarda enerji içecekleri veya keyif verici maddeler kullanmakta. Gençlerin tükettiği enerji içecekleri kalp krizine neden olmaktadır. Özellikle de gençlerde kalpte ritim bozukluğuna neden olmaktadır. Bunun yanı sıra yakınlarında kalp damar tıkanıklığı olan kişiler özellikle çok dikkatli olmalı ve önlem almalıdır. Kişiler sigara, enerji içeceği, keyif verici maddeler kullanmamalı fazla olan kilolarından kurtulmalı. Ayrıca kalp damar hastalığında düzenli uyku çok önemlidir. Kişiler en az yedi saat uyku uyumalıdır. Az uyku uyuyan kişilerde özellikle kalp damar tıkanıklığı ve ritim bozukluğu çok fazla yaşamaktadır” dedi.
