Karın ağrısı deyip geçmeyin

İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı Op. Dr. A.Kerim Özakay, karın ağrısının hemen herkesin hayatı boyunca en az bir kez karşılaştığı bir durum olduğunu belirterek, karın ağrısının birçok nedeni olduğunu söyledi. "Özellikle ani başlayan karın ağrılarında mutlaka hekime danışılması ve danışılmadan ağrı kesici ilaç alınmaması gerekir" diyen Özakay, karın ağrısının önemli bir bulgu olabileceğini belirterek birçok önemli noktanın altını çizdi. 

Özakay, "Kaburgaların alt kenarından başlayıp kasıklara kadar olan vücut bölümünün ağrılı durumlarına kısaca karın ağrısı denir. Karın ağrısı karın boşluğundaki organların hastalıklarından kaynaklanabileceği gibi karın boşluğu dışındaki organların hastalıklarında yansıyan ağrı şeklinde de oluşabilir.Karın ağrısı yapan durum ve hastalıklar oldukça fazladır. Basit bir üşütmeden, gıda zehirlenmesinden, ameliyat gerektiren ciddi hastalıklara kadar çok sayıda karın ağrısı sebebi vardır. Örneğin, kalp krizinde ya da akciğerlerin iltihaplı hastalıklarında karın ağrısı gözlemlenebilir" dedi.

Karın ağrısı yapan hastalıklarının "Akut" (ani başlangıçlı) karın ağrısına sebep olan hastalıklar ve "Kronik" (uzun süren, tekrarlayan) karın ağrısına sebep olan hastalıklar olarak kabaca ikiye ayrıldığını dile getiren Op. Dr. Kerim Özakay, "Akut karın ağrısına sebep olan hastalıklara Apandisit ve böbrek taşı düşürmeyi, kronik karın ağrısına sebep olan hastalıklara da safra kesesi taşları, oniki parmak bağırsağı ülserini örnek verebiliriz. Her karın ağrısının altından ciddi bir hastalık çıkmayabilir.

Ağrı sebeplerini araştırırken pek çok değişkeni değerlendirmek gerekir. Kişinin yaşı, cinsiyeti, ağrının yeri, süresi, beraberindeki şikayetler, var olan başka hastalıklar, tetkik sonuçları önemlidir. Tek başına ağrı teşhis için yeterli değildir. Hafif ama sürekli bir ağrının altından mide kanseri gibi ciddi bir hastalık çıkabileceği gibi şiddetli, kıvrandırıcı bir ağrı küçük bir böbrek taşı sebebiyle olabilir" açıklamasında bulundu.

Op. Dr. A. Kerim Özakay, ağrıya ateş, kusma, genel durum bozukluğu, gaz ve gayta çıkaramama eşlik etmiyorsa, gelip geçici gaz sıkışması şeklinde ağrılar çok sık tekrarlamıyorsa ve ağrı hafif, kısa süreli ve yandaş şikayetleri yoksa korku duyulmasına gerek olmadığını söyledi. Hangi tip karın ağrısında endişe duyulması gerektiğini ise şöyle sıraladı; 

- Ağrının yanında ateş, bulantı, kusma, ishal, kanama, kabızlık gibi yandaş şikayetler varsa,

- Ani başlayıp giderek şiddetlenen geçmeyen ağrılarda, 

- Ağrı hafif bile olsa çok uzun süren (günler,haftalar süren ağrılar) ağrılarda. 

Bu belirtileri gözlemleyen hastaların kesinlikle hekime başvurması gerektiğini anlatan Özakay, "Bazen saatler kaybetmek tedavide ciddi sorunlara yol açar. Mesela delinmiş ülser durumunda acilen hasta ameliyat edilmelidir" dedi.

Ağrının sebebi bilinmeden kullanılan ağrı kesici ilaçların bazen teşhiste kullanılan ipuçlarını ortadan kaldırdığı için teşhisin zorlaştığını da anlatan Op. Dr. A. Kerim Özakay, "Kural olarak karın ağrısının sebebini tam olarak belirlemeden ağrı kesici kullanmayı önermiyoruz. Bu konuda en sık karşılaştığımız olumsuz örnek apandisit olan kişilerdir. Apandisit ilk başladığında ağrı belirsiz olduğundan ya hekim tarafından ya da hasta kendisi ağrı kesici alır. Hastanın ağrısı kesilir ama apandisit iltihabı da alttan ilerlemeye devam eder. Sonunda bu hastalar gecikmiş olarak, bazen patlamış apandisit olarak hekimin karşısına gelirler" ifadelerini kullandı.

Özakay, "Karın ağrısında hasta ne yapabilir?" sorusuna ise şöyle karşılık verdi;

"En çok dikkat çekmek istediğimiz nokta, hemen ağrı kesici ilaç almamaktır. Belki basit bir gıda hazımsızlığı veya soğuk algınlığıdır. Ama şiddetli, birkaç saat geçmesine rağmen dinmeyen bir ağrı varsa, ağrı ile birlikte kişiyi günlük hayatından alıkoyan şikâyetleri varsa hekime başvurulmalıdır."

Erişkinlerde en sık görülen karın ağrısı sebeplerinin başında kadınlarda jinekolojik kaynaklı ağrılar, erkeklerde mide ve bağırsak hastalıklarına bağlı ağrılar geldiğini dile getiren Genel Cerrahi Uzmanı Op. Dr. A.Kerim Özakay, kadınlarda ikinci sırada safra kesesi taşlarına bağlı ağrılarla karşılaşıldığını sözlerine ekledi. Özakay, çocuklarda ise en sık bazı bakterileri ve parazitlerin neden olduğu mide ve bağırsak hastalıkları nedeniyle karın ağrısı görüldüğünü söyledi. 

Özakay, önemli bir uyarıda da bulunarak, ihmal edilen ve uzun süren karın ağrılarında en tehlikeli durumun karın içi organlarının kanseri olduğunu vurguladı. Akut ağrılı durumlarda ise en tehlikeli durumun aort anevrizmasının yırtılması olduğunu anlatan Op. Dr. A.Kerim Özakay, sonucun ölümcül olduğunu söyledi. Karın ağrısı olan kişilerin öncelikle aile hekimine muayene olması gerektiğini ifade eden Özakay, "Eğer karın ağrısı sebebiyle bir uzmana muayene olmak gerekirse çocuklar için çocuk hastalıkları uzmanına, yetişkinler için de genel cerrahi uzmanına muayene olmak gerekir. Çok evhamlı kişiler, hastalık hastalığı olan kişiler, bazı ilaç alışkanlığı olan kişiler, hastalık taklidi yapanlar ve en sık da psikosomatik rahatsızlığı olanlar karın ağrısından yakınırlar. Mesela ailesinde bağırsak kanseri görülmüş kişiler en ufak karın şikayetinde ağrı var diye doktora başvurur" açıklamasında bulundu.