AFAD’ın desteği ve Cumhurbaşkanı Yardımcılığının finansmanıyla kurulan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Deprem İzleme ve Değerlendirme Merkezi hizmete açıldı. Lefkoşa Sanayi bölgesinde yer alan merkezin açılış törenine Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, KKTC Meclis Başkanı Ziya Öztürkler, KKTC Başbakanı Ünal Üstel, bakanlar, milletvekilleri ve diğer yetkililer katıldı.
"Başkasının merhametine güvenebileceğimiz bir dönemde değiliz, güçlü olmak zorundayız"
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz yaptığı konuşmada, merkezin ülkeye hayırlı olmasını diledi. Merkezin, Türkiye Cumhurbaşkanı Yardımcılığının finansmanı ve AFAD’ın destekleriyle "KKTC Deprem Analiz Sistemi Altyapısının Kurulması Projesi" kapsamında kurulduğunu ifade eden Yılmaz, "Projesi kapsamında attığımız her adım, kardeşliğimizin mühendislikte, teknolojide ve afet yönetiminde somut karşılık bulduğu birer eser olarak hayat bulmuştur. Afetlere karşı dayanıklı bir toplum inşa etme hedefi doğrultusunda atılan bu adımlar, Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde şekillenen vizyoner yaklaşımın sahadaki yansımalarından biridir. Türkiye'nin tecrübesini ve teknolojik kapasitesini KKTC ile paylaşma iradesi, Sayın Cumhurbaşkanımızın güçlü desteğiyle daha da kurumsallaşmıştır. AFAD’ın mali ve teknik katkılarıyla üç aşamalı şekilde yürütülen çalışmalarla, önce gözlem ağı genişletilmiş, 4 hızölçer, 4 GNSS istasyonu ve Yeni Erenköy’de bir derin kuyu deprem gözlem istasyonu devreye alınmıştır. Bu altyapının en stratejik halkalarından biri olan KKTC Deprem İzleme ve Değerlendirme Merkezine, AFAD tarafından geliştirilen yerli ve milli deprem yazılımları başarıyla entegre edilmiştir. Böylece, veri temelli karar alma süreçlerini destekleyen, bilimsel temellere dayanan güçlü bir yapı KKTC’ye kazandırılmıştır" ifadelerini kullandı.
Yılmaz, bu coğrafyanın, antik çağlardan bu yana sayısız kez depremlerle sarsıldığını, güncel deprem haritalarında da Türkiye ve Kuzey Kıbrıs'tan geçen fay hatları bulunduğuna işaret etti.
Türkiye’nin güneyi ve KKTC’nin de içinde bulunduğu Doğu Akdeniz havzasının, yüksek deprem riski taşıyan bir kuşakta yer aldığını ve özellikle 6 Şubat 2023’teki büyük felaketin ardından bu riskin ciddiyetinin bir kez daha acı biçimde ortaya çıktığına işaret eden Yılmaz, 6 Şubat depreminde kaybettikleri tüm vatandaşlar ve "Şampiyon Melekleri" de rahmetle andı.
Acil durumlarla ilgili Türkiye’deki faaliyetleri yürütürken bilgi ve deneyimlerini başta KKTC olmak üzere bölgedeki ülkelerle ve uluslararası camia ile de paylaşma konusunda çalışmalar yürüttüklerini ifade eden Yılmaz, şunları kaydetti:
"Bugün açılışını yaptığımız Merkez, AFAD bünyesinde faaliyet gösteren Türkiye Deprem İzleme ve Değerlendirme Merkezi’miz ile aynı kabiliyetlere sahip olacak şekilde tasarlandı. Deprem konusunda tüm değerlendirmelerimizi son yıllarda gerçekleştirdiğimiz dönüşüm ile tamamen yerli ve milli yazılımlar kullanarak gerçekleştirmenin de gururunu yaşamaktayız. Bölgemizde afetlere karşı dirençli bir gelecek inşa etme yolunda, ihtiyaç duyan her ülkeye katkı sağlamaya devam edeceğiz. Yazılım alanında atılan adımlarla birlikte, KKTC’nin deprem gözlem kapasitesini güçlendirmeye yönelik çalışmalar da aynı kararlılıkla devam etmektedir. Bu kapsamda; KKTC’de şu ana kadar 4 geniş bant hız ölçer, 2 sabit GNSS, 13 ivme ölçer ve 1 adet de derin kuyu istasyonunu tamamlayarak kullanıma sunmuş bulunuyoruz. Ortaya koyduğumuz güçlü altyapı, bugün birçok Avrupa ülkesinin deprem gözlem kapasitesinin üzerindedir. Söz konusu istasyonlar özellikle Doğu Akdeniz Bölgesindeki deprem gözlem kalitesini önemli ölçüde artıracaktır."
"Türkiye yüzyılı KKTC yüzyılıdır"
Yılmaz, KKTC’ye güçlü bir altyapı kazandırıldığına işaret ederek depremlerde, öncesi, deprem esnası ve sonrasında güçlü kurumsal yapıya ihtiyaç duyulduğunu, en önemlisinin de öncesi olduğunu, o yüzden sağlıktan afet yönetimine riskleri belirlemek için çalıştıklarını söyledi. Türkiye’de deprem sonrası büyük bir dönüşüm başlattıklarını en büyük şantiyenin Türkiye’de olduğunu, 100 milyar doları aşan yatırımlar yapıldığını ifade eden Yılmaz, Türkiye olarak üzerlerine düşeni yaptıklarını kaydetti. KKTC ile de birlikte çalışmaya devam edeceklerini, bir millet iki devlet olarak yola devam ettiklerini ve KKTC’nin gelişmesi için ellerinden gelen desteği vereceklerini ifade eden Yılmaz, "Türkiye yüzyılı KKTC yüzyılıdır, güçlü bir şekilde geleceği kurmaya devam edeceğiz" ifadelerini kullandı.
Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'ne çağrı
Adada, iki halkın 50 yıldır huzur güven barış ortamında yaşadığını, Rumların barış sürecine yanaşmadığını işaret eden Yılmaz, KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar’ın, iki devletli çözüm vizyonunun da huzur barış ve adadaki gerçekliğin sonucu olduğunu vurguladı. "Gerçekler ortadadır, bugüne kadar tüm süreçler denendi, aynılarına devam etmek oyalamadır, zaman kaybıdır" diyen Yılmaz, Adada iki devletin her alanda iş birliği yapabileceğini, bunun eşitlik içinde iki devlet temelinde yapılmasının gerektiğini belirtti. "Eşitlik ve iki devlet temelinde olursa her alanda iş birliğine hazırız" diyen Yılmaz, özellikle afet konusunda devletlerin iş birliği yapması gerektiğini söyledi. Tatar’a bu yöndeki çalışmalarından dolayı teşekkür eden Yılmaz, iki devlet ve eşitlik temelinden uzak tekliflerin, oyalama ve zaman kaybı olduğunu kaydetti.
"Bugün birlik beraberlik zamanıdır, güç birliği zamanıdır"
Orta Doğudaki gelişmelere de işaret eden Yılmaz, "Biz başkasının merhametine güvenebileceğimiz bir dönemde değiliz. Güçlü olmak zorundayız, birlik, beraberlik içinde iç cephemizi güçlü tutarak hep Türkiye'de hem KKTC'de. Birtakım küçük farklılıkları, fikir ayrılıklarını büyütüp kendi aramızda enerjimizi boş yere sarf edersek başkalarını sevindiririz. Lütfen bunu yapmayalım. Bugün, birlik beraberlik zamanıdır, güç birliği zamanıdır. Bu topraklar üzerinde söz söylerken herkesin çok çok dikkatli olması gerekir. Dolayısıyla ben inanıyorum ki Kıbrıs Türkü egemenliğine, bağımsızlığına, devlet sahibi olma vasfına söz söyleyenlere hiçbir şekilde prim vermeyecektir" şekilde konuştu.
"İş birliğine hazırız"
KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar ise merkezin oluşturulmasında ve KKTC’nin kapasitesinin güçlendirilmesine yönelik atılan adımları tebrik etti. KKTC’nin potansiyelini güçlendirmenin büyük bir kazanım olduğunu ifade eden Tatar, ekonomiden, kurum kuruluşlara, geleceğe yönelik afetlere hazır olmanın önemine işaret etti. Her alanda KKTC devletinin güçlendiğini, afetlere karşı da bunun böyle olduğunu ifade eden Tatar, Kıbrıs’ta her iki devletin işbirliğine dayalı çalışabileceklerini, özellikle doğal afette işbirliği yapılması gerektiğini söyledi. "Güney Kıbrıs ile işbirliğine her zaman hazırız" diyen Tatar, Merkezin hayırlara vesile olmasını temenni etti.
"Vatandaşımızın huzuru için çalışmaya devam ediyoruz"
Başbakan Ünal Üstel de hükümet ile Türkiye Cumhuriyeti’nin birlikte çalışarak ülkede yine bir ilki gerçekleştirdiğini ifade etti. Üstel, depremde hayatını kaybedenleri rahmetle andı, deprem sonrası hızlı bir adımla deprem izleme merkezi kurulması için harekete geçtiklerini işaret etti. Doğal afetlerin olabileceğini ancak depremleri, doğal afetleri felakete çevirebilecek kişilere karşı da gerekli önlemleri aldıklarını ifade eden Üstel, okullarda, hastanelerde gerekli adımları attıklarını, şimdi de diğer alanlarda denetimler yapacaklarını, risk varsa ve gerekiyorsa sağlam olmayan binaları yıkacaklarını, olası afetlerde, yaşanmaması gerekenler varsa bunların önüne geçmeye çalışacaklarını belirtti. Türkiye ile birlikte her alanda vatandaşların huzuru güven içinde yaşaması için işbirliğinde çalıştıklarını ifade eden Üstel, çok konuşmadan çok iş yapmaya devam edeceklerini kaydetti.
"Türkiye ile işbirliklerinin sonsuza dek sürecek"
Başbakan Yardımcısı Turizm, Kültür, Gençlik ve Çevre Bakanı Fikri Ağaoğlu, Türkiye ile KKTC’nin işbirliğinde açılan merkezin, ülke için bir ilk olduğunu ifade etti, hayırlı olmasını diledi. Ataoğlu, 6 Şubat depreminde yaşamını yitirenleri, Şampiyon Melekleri andı, deprem sonrası bakanlığına bağlı Maden ve Jeoloji Dairesi’nin, söz konusu merkezin oluşturulması için ortaya koyduğu çalışmalarını anlattı. Bakanlık ile AFAD arasındaki iş birliği ve çalışmalara da işaret eden Ağaoğlu, Türkiye ile işbirliklerinin sonsuza dek süreceğini söyledi.
Konuşmaların ardından merkezin açılışı yapıldı.
