Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Irak'ın kuzeyindeki bölgesel Kürt yönetimiyle ilgili 'Kürdistan' ifadesini kullandığına ilişkin, "Aslında ben o söylediğiniz ifadeyi kullanmadım. Irak'ın içerisinde, kendi anayasalarına göre Irak'ın kuzeyinde bir yerel Kürt yönetimi vardır, bunu söyledik. Onların başbakanlarıyla da görüşme yaptım. Bunlar gayet normal şeylerdir" dedi.
Cumhurbaşkanı Gül, Irak'a gerçekleştirdiği 2 günlük resmi ziyareti tamamlayarak yurda döndü. Gül, Esenboğa Havalimanı'nda düzenlediği basın toplantısında Irak ziyaretini değerlendirdi. Irak'ta Irak Cumhurbaşkanı Celal Talabani ve diğer yetkililerle yararlı görüşmeler gerçekleştirdiğini belirten Gül, Türkiye'den 33 yıl sonra Irak'a cumhurbaşkanı düzeyinde ilk ziyaretin yapıldığını vurguladı. Zor bir dönemin içinden geçen Irak'a yaptığı 2 günlük resmi ziyaretin, dünyada ilk olduğuna işaret eden Gül,
"Ziyaretim bu açıdan tarihi bir ziyaret olmuştur" dedi.
Yapılan görüşmelerde iki ülke arasındaki birçok konuyu ele alma fırsatı bulduklarını dile getiren Gül, ikili ilişkiler kapsamında özellikle siyasi ilişkileri gözden geçirdiklerini kaydetti. Irak'ın yeniden yapılanmasında Türkiye'nin desteğini, ülkedeki tüm gruplara eşit mesafede olduklarını, ülkenin birlik ve beraberliği ile toprak bütünlüğüne önem verdiklerini muhataplarına anlattıklarını belirten Gül, "Türkiye'nin bu süreçte Irak'ın yanında olduğu ve olmaya da devam edeceğini anlattık" diye konuştu.
Türkiye ile Irak arasındaki 5-6 milyar dolarlık ticaret hacminin, önümüzdeki dönem için 20 milyar dolara çıkartılması için mutabık kalındığını bildiren Gül, ziyareti kapsamında imzalanan Ekonomik İşbirliği Anlaşması'nın da Irak tarafından imzalan ilk anlaşma olduğunu vurguladı. Görüşmelerde, enerji, gaz ve petrol gibi konularında ele alındığını ifade eden Gül, bu çerçevede Türk firmaların Irak'ta faaliyet göstermeleri ve Türkiye üzerinden Avrupa'ya petrol boru hattı yapılmasına ilişkin gerçekleşen görüşmelerde iyi bir noktaya gelindiğini vurguladı.
Terörle mücadele
Görüşmelerde güvenlik konusunu da masaya yatırıldığını belirten Gül, şunları kaydetti:
"Güvenlik her şeyin başıdır. İki ülke terörle mücadele verdi. İki ülke arasında kararlı bir tavır söz konusudur. Gerek İçişleri Bakanlığı gerekse iki ülke Silahlı Kuvvetleri arasında görüşmeler yapılmıştır. Bu kapsamda Genelkurmay 2. Başkanı daha önce Irak'ı ziyaret etmiştir. Bu konuda çok iyi bir anlayış söz konusudur. Terörle mücadele, güvenliğin başında geliyor. Gerek merkezi hükümet, gerekse yerel yönetim ile yaptığım görüşmelerde bu konu açık seçik ele alınmıştır. Bu konuda olumlu gelişmelerin olacağını beklemekteyiz."
Cumhurbaşkanı Gül, savaş sonrası Bağdat'ın görüntüsüne ilişkin olarak da, "Büyük üzüntü duyuyorum. Herkese kolaylıklar diliyorum" diye konuştu. Gül, eşi Hayrünnisa Gül'ün de kendisine eşlik ederek, hastane ve yetimhaneleri ziyaret ettiğini belirterek, Irak'ta 3 milyon yetim çocuğun bulunduğunu öğrendiklerini söyledi.
Ziyaretinin iki ülke açısından 'iyi' olduğunu vurgulayan Gül, ziyareti vesilesiyle, Irak'taki çeşitli gruplarında bir araya gelme fırsatı bulduğunu kaydetti.
"Ben Kürdistan demedim"
Gül, açıklamalarının ardından gazetecilerin sorularını cevaplandırdı. Bir gazetecinin, 'Irak'ın kuzeyindeki bölgesel Kürt yönetimiyle ilgili ne zaman bir konu olsa yetkililer, anayasada nasıl tanımlanıyorsa öyle kullanıyorlardı ancak Kürdistan ifadesini ilk kullanan siz oldunuz' sözleri üzerine Gül, "Aslında ben o söylediğiniz ifadeyi kullanmadım" karşılığını verdi. Türkiye'ni Irak'ın birlik ve bütünlüğüne en çok önem veren ülke olduğuna dikkat çeken Gül, şöyle devam etti:
"Irak'ın içerisinde, kendi anayasalarına göre Irak'ın kuzeyinde bir yerel Kürt yönetimi vardır, bunu söyledik. Onların başbakanlarıyla da görüşme yaptım. Bunlar gayet normal şeylerdir. Bu konularda çeşitli münakaşalar çıkıyor. Çok zor konularla uğraşıyoruz. Bu konularla uğraşırken hepimiz dikkatli olmak zorundayız ve hele hele böyle terörle mücadele ettiğimiz, zor işlerle uğraştığımız konularda mesafeler de alınmaya başlarken böyle zedeleyici, lüzumsuz tartışmalara girmenin anlamı yok. Ayrıca her ülkenin
kendi içinde kullandığı kendi dilleri vardır, kendi terminolojileri vardır, kendi kanunları, anayasaları vardır. Bunlar onları ilgilendirir. Irak'ın toprak bütünlüğü, siyasi bütünlüğü, bunun için de kendi yönetim tarzlarına Iraklılar kendileri karar verirler. Irak'ın kuzeyinde kendi yerel Kürt bölgesi vardır. Onlarla da ilişkilerimiz var. İlişkilerimiz özellikle, terör örgütü bu bölgede olduğu için terörün oradan arınmasıyla ilgili beklentilerimiz de çoktur. O açıdan böyle bir işbirliği içerisindeyiz. Bunu bu şekilde herkesin anlamasını ve bu şekilde görmesini isterim."
Bir gazetecinin, 'Terörle mücadelede Iraklı makamlarla oluşturulan mekanizmalara Kuzey Irak'taki bölgesel yönetimin nasıl dahil olacağına ve yürütülen görüşmelerin' ayrıntılarına ilişkin bir sorusu üzerine Gül, "Bu konularla ilgili sizin arzu ettiğiniz kadar açık konuşulamaz" ifadesini kullandı. Bu konuyu herkesin belirli bir süre takip etmesi ve beklentilerin nasıl gittiğini görmesi gerektiğini belirten Gül, ilgili kişilerin bu mekanizmalar çerçevesinde görüşmeleri yürüttüğünü kaydetti.
MUAMMER TAN - ANKARA
