Hollanda’nın Lahey kentinde gerçekleştirilen NATO Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi çerçevesinde bugün Kuzey Atlantik Konseyi toplantısına katılan müttefik ülkelerin devlet ve hükümet başkanları tarafından onaylanan sonuç bildirgesinde, gayrisafi yurtiçi hasılanın (GYSİH) yüzde 5’ini savunma harcamalarına ayırma taahhüdü öne çıktı. Sonuç bildirgesinde, "Kuzey Atlantik İttifakı’nın devlet ve hükümet başkanları olarak bizler, tarihin en güçlü ittifakı olan NATO’ya bağlılığımızı yeniden teyit etmek üzere Lahey’de bir araya geldik. Washington Antlaşması’nın 5. maddesinde yer alan ‘bir müttefike yapılan saldırı, tüm müttefiklere yapılmış sayılı’ şeklindeki prensibe olan bağlılığımızı yineliyoruz. Bir milyar vatandaşımızı koruma, ittifakı savunma ve özgürlüğümüz ile demokrasimizi güvence altına alma kararlılığında birleşmiş ve sarsılmaz konumdayız" denildi.
Yüzde 5’lik savunma harcaması taahhüdü kabul edildi
Yüzde 5’lik savunma harcaması teklifi üzerinde mutabakat sağlandığına vurgu yapılan bildirgede, "Washington Antlaşması’nın 3. maddesi doğrultusunda, 2035 yılına kadar savunma ve güvenlik ile ilgili harcamalar dahil olmak üzere temel savuma ihtiyaçlarına yıllık GSYİH’nin yüzde 5’ini ayırma taahhüdünde bulunuyoruz" ifadeleri kullanıldı. Bildirgede, "Müttefikler, bu yüzde 5’lik taahhüdün iki temel savunma yatırımı kategorisini kapsayacağını kabul etmiştir. Müttefikler, 2035 yılına kadar NATO savunma harcamaları için kabul edilen tanım çerçevesinde, temel savunma harcamaları ve NATO Yetenek Hedeflerini karşılamak üzere yıllık GSYH’nin en az yüzde 3,5’ini tahsis edecekler. Müttefikler, bu hedefe ulaşmak için inandırıcı ve kademeli yollar içeren yıllık planlar sunacaklar" denildi.
NATO müttefiklerinin yıllık GSYH’nin yüzde 1,5’ini de kritik altyapının korunması, sivil hazırlık ve dayanıklılığı sağlama ve savunma sanayi altyapısını güçlendirme gibi alanlara ayrılacağı ifade edilen bildirgede, "Bu plan kapsamında harcamaların seyri ve dengesi, stratejik ortam ve güncellenmiş yetenek hedefleri doğrultusunda 2029 yılında gözden geçirilecektir" denildi.
"Ukrayna’ya yapılan yardımlar, savunma harcaması hesaplarına dahil edilecek"
Ukrayna’ya süren desteğin de teyit edildiği bildirgede, "Müttefikler, Ukrayna’ya destek verme yönündeki taahhütlerini bir kez daha teyit etti ve Ukrayna’nın savunma sanayisine yapılan doğrudan katkılar da müttefiklerin savunma harcamaları hesaplamalarına dahil edilecektir" denildi.
Bir sonraki toplantı Türkiye’de
Hollanda’ya ev sahipliği nedeniyle teşekkür edilen bildirgede, "2026’daki bir sonraki toplantıda Türkiye’de, ardından Arnavutluk’ta bir araya gelmeyi sabırsızlıkla bekliyoruz" denildi.
İbrahim Aydoğan
