Libya’da iç savaş sorunlarının ve aralık ayında yapılacak seçimlerin sağlıklı bir şekilde düzenlenmesinin ele alındığı Almanya’nın başkenti Berlin’de düzenlenen İkinci Berlin Konferansı sona erdi.
Konferansta Türkiye’yi Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu temsil ederken, konferansa Almanya, Türkiye, ABD, Rusya, Birleşik Arap Emirlikleri, Mısır gibi ülkeler ve ilk kez Libya’nın geçiş hükümeti katıldı.
Konferansın ardından düzenlenen ortak basın toplantısında konuşan Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, Birleşmiş Milletlerin de yardımıyla birinci konferanstan bu yana önemli pozitif gelişmelerin kaydedildiğini ifade etti. Maas, Birleşmiş Milletler (BM) Libya destek misyonu ekibi sayesinde, Libya'da çeşitli diyalog formatlarındaki kilometre taşlarına yeniden ulaşılabildiğini, ateşkes, geçiş dönemi, birlik hükümeti gibi değerlerin korunabildiğini kaydetti.
“Libya'da sürdürülebilir barış ve istikrar hedefine doğru adım adım”
Libya’da daha yapılacak çok şeyin olduğunun altını çizen Maas, “Ama bugün hala endişeliyiz. Daha yapılacak çok şey var. Birinci konferansın bazı talepleri ve ayrıca Güvenlik Konseyi'nin çeşitli kararları bugüne kadar tam olarak karşılanamadı. Bugünkü konferansın amacı, Libya'da sürdürülebilir barış ve istikrar hedefine doğru adım adım ilerlemek için gerekli olan sonraki adımlara bakmak. En acil zorluklardan biri kesinlikle Libya güvenlik güçlerinin birleştirilmesi, altyapının yeniden inşası ve Libya halkının durumunun iyileştirilmesidir. Bu yolda ileri adımların atılabilmesi için ilk olarak seçimlerin yapılması ve ikinci olarak tüm yabancı savaşçıların ve paralı askerlerin geri çekilmesi gerekiyor” dedi.
“Yabancı askerlerin geri çekilmesinin parça parça yapılması gerektiğini hepimiz biliyoruz”
“Bugün bizi uğraştıran en önemli konulardan biri Türk tarafının da işaret ettiği gibi, düzenli askerlerin eğitilmesiyle, paralı askerlerin karşılaştırılamayacağı” ifadelerini kullanan Maas, “Ancak bu genel bir sorun değil, sadece sıralama söz konusu olduğunda bir sorun. Çünkü yabancı askerlerin geri çekilmesinin parça parça yapılması gerektiğini hepimiz biliyoruz” dedi.
“Akılsızca kararlar alabileceği bir durum oluşturabilir”
Toplantıda gelen bir soruya ise Libya’dan dış güçlerin dengeli bir şekilde çekilmesi gerektiğini vurgulayan Maas, “Bu arada çekilme işlemlerinin dengeli olması da önemlidir. Bir tarafın paralı askerlerinin veya diğer güçlerin diğer taraftan çok hızlı bir şekilde çekmesini istemiyoruz. Bu, kaçınılmaz olarak bir tarafın tekrar askeri üstünlüğe sahip olacağı ve muhtemelen akılsızca kararlar alabileceği bir durum oluşturabilir” dedi.
“Başarısızlıkların sadece Libya halkın değil, uluslararası toplumu da etkiliyor”
Libya Dışişleri Bakanı Najla Mangoush ise yaptığı konuşmada, ulusal ve uluslararası düzeyde yaşanan başarısızlıkların istikrarsızlığa yol açtığını ve sadece Libya halkın değil, uluslararası toplumu da etkilediğini kaydetti. Mangoush “Hepimizin bildiği gibi, 2011'deki Libya ayaklanmasından ve ardından diktatörlüğün sona ermesinden bu yana, Libya barışçıl bir geçişe doğru ilerledi. Ancak ulusal ve uluslararası düzeyde başarısızlık nedeniyle bu geçiş aşaması karmaşıktı ve uzun bir çatışma yaşandı” dedi.
“Ulusal Birlik Hükümeti, uluslararası topluma bir mesaj göndermek için Berlin'e geldi”
“Berlin süreci boyunca, aşılması gereken zorluklara rağmen bir ateşkes anlaşması formüle edilebildi ve başarılar elde edildi” ifadelerini kullanan Mangoush, “Ancak ekonomik düzeyde de ilerleme kaydettik ve bu ilerlemeler ve başarılar çok takdir ediliyor. Bu ilerlemeler için minnettarız. Ulusal Birlik Hükümeti, Berlin grubunun üyelerine ve uluslararası topluma bir mesaj göndermek için Berlin'e geldi. Libya'da istikrarın pekiştirilmesi için birlikte çalışalım. Aralık ayındaki seçimlerde, güvenli bir seçim yapabilmemiz için Libya'nın istikrarı şart” dedi.
Güvenlik alanında olduğu kadar ekonomi alanında da farklı hedefler olduğunu aktaran Mangoush, “Sadece kağıt üzerindeki fikirleri değil, orduyu birleştirmek, yabancı güçleri geri çekmek, sınırları güvence altına almak, merkez bankasını yeniden birleştirmek gibi pratik mekanizmaları da takip ediyoruz” dedi.
“Seçimlerde Libya halkının büyük iradesinin belirleyici olacak”
Toplantıya katılan BM Genel Sekreter Yardımcısı Di Carlo ise, Birinci Libya Konferansı’ndan bu yana büyük adımlar atıldığını belirtti. Libya’da ateşkesin başarılı bir şekilde sürdüğünü söyleyen Di Carlo, seçimlerde Libya halkının büyük iradesinin belirleyici olacağının altını çizdi. Di Carlo, Libya'nın bağımsızlığı, egemenliği ve ulusal birliğiyle toprak bütünlüğünü yaşatmak için Birleşmiş Milletlerin seçimlerde Libya makamlarına teknik yardım sağladığını kaydetti. Di Carlo ayrıca, seçimlere kadınların ve gençlerin hem seçmen olarak hem aday olarak katılabilmesini sağlamanın önemine vurgu yaptı.
Mahmut Tosun
