Dünya'nın çevresindeki yörüngesini 98 dakikada tamamlayan Türkiye’nin ilk yerli gözlem uydusu Rasat, 24 saatte 14 tur atıyor. Rusya’dan Dünya’nın 700 kilometre uzaklığındaki yörüngesine 17 Ağustos 2011 tarihinde fırlatılan Rasat, 4 ay sonra uzayda 9 yılını dolduruyor. Tasarım ömrü 3 yıl olmasına rağmen teknik donanımında hiçbir sorun olmayan uydunun 9 yılı doldurması Türk mühendislerinin başarısını gözler önüne seriyor. Uydu, görev süresi boyunca Dünya çevresindeki yörüngesinde 42 binin üzerinde tur atıp, 2 bin 800'ün üzerinde görüntüleme görevini başarı ile gerçekleştirdi. Uydunun görev süresince Dünya üzerinde 15 milyon kilometrekareden fazla bir alanı tarayarak görüntüleme görevi gerçekleştirdiği açıklandı. Rasat ile barajlarda su çekilmesinin, yeni inşaat yapılaşmalarının da uzaydan görüntülenebildiği öğrenildi. Ayrıca büyük yangınlardan yanardağ patlamalarına ve selin oluşturduğu görüntülerden yeryüzünün eşsiz doğal manzaraları yüksek çözünürlüklü kameralar ile görüntüleniyor.
Dünya'nın dört bir yanından eşsiz görüntüler
Rasat uydusu tarafından KKTC’de Beşparmak Dağları'ndaki Türk bayrağı motifi Dünya’dan 700 kilometre uzaklıktan görüntülendi. Madagaskar'ın Bombeotoke Körfezi’nde çekilen görüntülerde doğanın eşsiz güzelliği gözler önüne serildi. İstanbul Boğazı'ndan kayıt edilen görüntülerde ise boğazdaki alglerin renk değiştirmesi nedeniyle olan renk cümbüşü ortaya çıktı. Çanakkale Boğazı’nda çekilen görüntülerde ise kanola tarlalarının sapsarı görüntüsü net bir şekilde gözüküyor. İstanbul Havalimanı’nın inşa süreçleri de uzaydan Rasat tarafından kayıt edildi. Sicilya’da bulunan Etna Yanardağı, 4 Aralık 2017 tarihinde Amerika’nın Kaliforniya Eyaleti’nin birkaç noktasında birden başlayan orman yangınları, Dubai Dünya ve Palmiye Adaları, St. Petersburg gibi birçok yerin çekilen görüntüleri yayınlandı.
Uzayda 9 yılını dolduracak ilerleyen Rasat Araştırma Uydusu, TÜBİTAK Uzay Teknolojileri Araştırma Enstitüsünde üretilen ilk yerli üretim yer gözlem uydusu olma özelliği taşıyor. Güneş’e eş zamanlı dairesel yörüngesinde 700 kilometre irtifada uçarak görevini gerçekleştiriyor. 7.5 metre pankromatik, 15 metre çok bantlı uzamsal çözünürlükte (pushbroom) kamerası ile görüntüler elde ediyor. Kullanım ömrü 3 yıl olarak tasarlanan Rasat, 30 kilometrelik şerit genişliği ile 960 kilometre uzunluğunda şerit görüntüleyebiliyor. Uydunun kutupsal yörüngesi sebebiyle Dünya’nın her yerinden görüntü alınabiliyor. TÜBİTAK Uzay tesislerinde bulunan yer istasyonundan kontrol edilen uydu, günde 4 kez Türkiye üzerinden geçiyor.
Ahmet Faruk Sarıkoç
