Türkiye’nin en önemli narenciye üretim merkezlerinden biri olan Adana’da 15 ile 24 Mayıs tarihleri arasında kuzeyden esen poyraz, narenciye üreticilerini olumsuz etkiledi. Yeni yeni ağaçların meyve vermeye başladığı dönemde çıkan poyraz nedeniyle 2 günde ağaçlardaki meyvelerin yüzde 95’i döküldü. Hal böyle olunca başta Rusya ve Ukrayna olmak üzere birçok ülkeye satışı yapılan narenciyenin bu sene ihraç edilemeyeceği söyleniyor. İç piyasaya anca yetecek olan narenciye için çiftçi, zararının karşılanması için devletten ve Tarım Sigortaları Havuzu’nun (TARSİM) poyrazı da kapsama içerisine almasını bekliyor.
Yüreğir Ziraat Odası Başkanı Mehmet Akın Doğan, İHA muhabirine konuyla ilgili yaptığı açıklamada, 250-300 kilogramlık narenciye ağaçlarında şu anda meyve bulunmadığını söyledi.
“Ağaçlarda meyve kalmadı”
Narenciyenin Adana için çok önemli bir ürün olduğunu vurgulayan Doğan, “Eskiden sadece buğday ve pamuk vardı. Şimdi sebze, meyve alanları arttı. Artık narenciye bizim en büyük kalemimiz. Narenciye her yıl ülkemize döviz kazandıran bir üründür. Ancak 15 ile 24 Mayıs tarihleri arasında esen poyraz nedeniyle narenciye 10 günlük sürece dayanamadı. Ürünlerinin çoğunu da çırptı ve yere döktü. Biz çiftçilerimizi uyarıp sulama yapmaları gerektiğini söyledik. Çünkü sulama yapılırsa bahçede nem oluşur ve poyraza karşı meyve kendini biraz daha korur diye düşündük. Ancak poyraz yaklaşık 10 gün sürünce bunun hiçbir yararı olmadı. 250-300 kilogramlık enterdonat cinsi limon ağaçlarında meyve şu anda zor görürsünüz” diye konuştu.
“Çiftçimizin maliyetleri yüksek”
Bu yıl narenciye ihracatının geçmiş yıllara göre çok az olacağını aktaran Doğan, “Sadece 4 çeşit üründe biraz meyve kaldı. Bunlar W.Murcott mandalina, erkenci meyer limon, altıntop cinsi greyfurt ve fremont mandalina cinsinde yüzde 50 oranında meyve var. Onun dışındaki bütün bahçelerde neredeyse yüzde 75 ile yüzde 95 oranında meyveler döküldü. Ağaçta meyve kalmadı ama bizler yine bu bahçelere bakımları yapacağız. Hiç ağaçta meyve olmasa dahi çiftçi seneye ürün almak için bakımlarını devam ettirecek. Ancak çiftçimizin maliyetleri yüksek” dedi.
“Çiftçiler dört gözle destek bekliyor”
TARSİM’den bütün çiftçilerin destek beklediğini söyleyen Yüreğir Ziraat Odası Başkanı Mehmet Akın Doğan, “60 dönümlük kendi bahçemi 473 bin TL göstererek TARSİM’e sigorta yaptırdık. Bunun için 16 bin lira biz, 16 bin lira devlet tarafından para ödendi. Bu da yaklaşık yüzde 7’ye tekabül ediyor. Avrupa’da TARSİM yaptırılma oranı yüzde 40-50’lerde. Türkiye’de ise bu oran yüzde 20’lerde. Eğer Ziraat Bankası’ndan kredi kullanılma durumu olmasa bu oran inanın yüzde 5 olur. Burada Cumhurbaşkanımızdan, Tarım ve Orman Bakanımızdan çiftçilerimizin zararlarının karşılanmasını ve Adana bölgesinin afet bölgesi ilan edilmesini istiyoruz. Çiftçiler dört gözle, umutla hükümetimizin desteğini bekliyor” ifadelerini kullandı.
“Fiyatlar yükselecek”
Bu sene narenciye ürünlerini vatandaşın yüksek fiyatlardan tüketeceğini söyleyen Doğan, daha sonra şunları kaydetti:
“Ağustos ayının ortasında meyer cinsi limon ile narenciye hasadı başlar. Nisan ayının sonuna kadar Adana’da hasat var. Bu yıl tarım işçilerinin çoğu evlerinde kalacak. Narenciyeyi de halkımız çok yüksek fiyatlardan tüketecek. Olmayan bir ürünü herkes tabi ki yüksek fiyattan tüketir. İhracatımız olmayacak ama belki meyer cinsi limon, W.Murcott mandalina ve altıntop greyfurtta biraz olabilir. Diğer cinslerde ise hiç bahçelerde meyve yok.”
“Etrafımızdaki ülkelerde de sıkıntı var”
Türkiye’nin narenciye ithal edebilme durumunun da söz konusu olduğunu vurgulayan Başkan Doğan, “İthalat bu yıl bilmiyorum olur mu, olmaz mı. Tabi ki etrafımızdaki ülkelerde de bu sıkıntı vardır. Akdeniz kuşağında Hatay’dan Muğla’ya kadar poyraz, aşırı çöl sıcağı ve kuvvetli rüzgar oldu. Şu an bile hava serin ve soğuk. Burada biz çiftçiye yardım edilmesini bekliyoruz” diye konuştu.
Umutcan İşledici - Elif Ayşenur Bay
