NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Belçika’nın başkenti Brüksel’de bulunan NATO Karargahı’nda Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vuçiç ve Kosova Başbakanı Albin Kurti ile ayrı ayrı bir araya gelerek, Kosova-Sırbistan arasındaki gerilimi görüştü. Cumhurbaşkanı Vuçiç ile görüşmesinin ardından ortak basın toplantısı düzenleyen Stoltenberg, “Tüm tarafları itidal göstermeye ve şiddetten kaçınmaya çağırıyorum. NATO sahadaki durumu yakından izlemeye devam ediyor” ifadelerini kullanarak, "KFOR barışı koruma misyonumuz BM görevine odaklanmaya devam ediyor. İstikrar tehlikeye girerse, KFOR müdahaleye hazır. Tüm Kosova halkı için güvenli, emniyetli bir ortam ve hareket özgürlüğü sağlamak için gerekli her türlü önlemi alacak bölgedeki farklılıkları çözmenin tek yolu yapıcı diyalogdur” dedi.
AB nezdindeki Belgrad-Priştine diyaloğunun tüm tarafların haklarına saygılı bir çözüm bulma platformu olduğunu aktaran Stoltenberg, “Tüm tarafları iyi niyetle çalışmaya davet ediyorum. Esneklik göstermek ve yapıcı olmak için” ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Vuçiç ile Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik saldırılarını da görüştüklerini aktaran Stoltenberg, “Uluslararası toplumun Rusya'nın sebepsiz saldırganlığına karşı birlik içinde olması önemlidir. Hepimiz Rusya'yı bu savaşı bitirmeye ikna etmek için adımlar atıyoruz” dedi.
Stoltenberg’den Rusya’ya Zaporijya Nükleer Santralin’den geri çekilmesi çağrısı
Ukrayna’da bulunan ve 4 Mart'ta Rus ordusu tarafından ele geçirilen Zaporijya Nükleer Santrali'ne değinen Stoltenberg, “Zaporijya Nükleer Santrali’nin Rus kuvvetleri tarafından ele geçirilmesi, bu tesislerin emniyeti ve güvenliği için ciddi bir tehdit oluşturuyor. Nükleer kaza veya olay riskini artırıyor. Bu durum Ukrayna'nın, komşu ülkelerin ve uluslararası toplumu tehlikeye atıyor. Tüm Rus kuvvetlerinin geri çekilmesini sağlanmalı ve acilen Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'nun denetimine izin verilmesi gerekiyor” dedi.
“Kosova’daki barış ortamının devamı için çalışıyoruz”
Cumhurbaşkanı Vuçiç ise yaptığı açıklamada, “Öncelikle Stoltenberg’e teşekkür ederim ki Sırbistan’ın tutumunu öğrenmek istedi. Zaten biliyor. Önemli olan NATO’nun Kosova’daki rolüdür. KFOR ile birlikte Kosova’daki barış ortamının devamı için çalışıyoruz. Sırbistan’ın güvenliği için çok önemli bir konu” dedi.
“Biz askeri olarak tarafsız ülkeyiz ve öyle kalmak istiyoruz”
Sırbistan için önemli olanın Birleşmiş Milletler prensipleri ve Brüksel Anlaşmalarına uyulması olduğunu aktaran Vuçiç, “Biz askeri olarak tarafsız ülkeyiz ve öyle kalmak istiyoruz. NATO ile ilişkilerimizi geliştirmek, muhtemel tansiyon ve riskleri azaltmak istiyoruz. Balkanlardaki durumdan yorgunsunuz ama bizim için önemli olan Sırp halkına yönelik saldırılar sıklık kazandı. Stoltenberg ile bu konuları görüşmüş olmaktan çok memnunum’’ dedi.
Kurti-Vuçiç görüşmesi yarın
Kurti ile Vucic arasında yarın iki ülke arasındaki gerilimi ele alacakları bir görüşme gerçekleşecek. İki lider en son geçtiğimiz sene temmuz ayında bir araya gelmiş, görüşmede önemli bir sonuç çıkmamıştı.
Ne olmuştu?
Kosova’da 1 Ağustos’ta yürürlüğe girmesi planlanan ülkeye girmek isteyen Sırbistan plakalı araçlara yönelik geçici plaka ve geçiş belgesi uygulamasına saatler kala tansiyon yükselmiş, ülkenin kuzeyinde yer alan ve Sırpların yoğunlukta yaşadığı Mitroviça’da siren ve silah sesleri yükselmiş, Sırplar bazı yollara barikatlar kurmuştu. Polis, silah seslerini doğrulamış hayatını kaybeden ya da yaralanan olmadığını ifade etmişti. Sirenlerin ise 1 Ağustos’ta yürürlüğe girecek olan geçici plaka ve geçiş belgesi uygulamasını protesto etmek amacıyla kentteki Sırpları toplanmaya ve protestoya davet etmek için çalındığı aktarılmıştı. Daha sonra ABD’nin Kosova Büyükelçisi Jeff Hovenier, Kosova hükümetine kararı 1 ay ertelemeyi önermiş, Kosova ise kararı 1 Eylül’e ertelemeyi kabul etmiş ve gerginlik son bulmuştu.
Mustafa Ulusoy
