Artvin’de Orman Bölge Müdürlüğü Odun Dışı Ürünler Şube Müdürlüğü bünyesinde yürütülen çalışma kapsamında Türkiye’nin biyolojik zenginliklerinden olan ve dünyada “Kara Elmas” olarak adlandırılan kilogramı, türüne ve kalitesine göre 200 ile 2 bin Euro arasında değişen Trüf mantar türlerinin doğal olarak yetiştiği ve yetiştirilebilmesi için en verimli toprak özelliklerine sahip alanların tespiti için arazi taraması gerçekleştiriliyor.
Arhavi, Hopa, Borçka ve Murgul ilçelerindeki arazi çalışmasının ardından Ardanuç ilçesinde Lagotto Romagnolo cinsi eğimli ‘Arthur’ köpekle arazi araması yapıldı.
Arama çalışmaları İstanbul’dan gelen Trüf Uzmanı Ziyafet Arslan ve Eğitimli Köpek Arthur öncülüğünde Artvin Orman Bölge Müdürü Odun Dışı Ürünler Şube Müdürü Dr. Aşkın Kıraç, Ardanuç Orman İşletme Merkez Şefi Serbay Çiçek ve orman işletme personeliyle birlikte Artvin’in Ardanuç İlçesi’nde devam ediyor.
Sabah saatlerinde başlayıp gün boyu süren çalışmalar hakkında bilgi veren Trüf Uzmanı Ziyafet Arslan, Artvin ve ilçelerinde Trüf Mantarı envanter çalışması yaptıklarını söyledi. Arslan, Artvin il genelinde arazinin dik olmasının çalışmalarını zorlaştırdığını belirterek “Ardanuç ilçesinin arazisi diğer ilçelere göre daha düz ve toprağın kireçli olması nedeniyle ciddi bir trüf mantarı potansiyel yakaladık. Aynı ilde bir ilçede trüf mantarına çokça rastlanırken bir başka ilçede hiç olmayabiliyor. Arazi yapısı, bitki örtüsü ve toprak özelliği trüf mantarının varlığını belirliyor. Burada ki potansiyelin oldukça yüksek olduğunu tespit ettik. Yerel halkında bu mantarı tanıması için gerekli bilgi ve donanımımızı onlarla paylaşmaya gayret ediyoruz” ifadelerini kullandı.
Mantar aramasını eğitimli köpekle yaptıklarını kaydeden Arslan “Köpeğimiz mantarın kokusundan yerini bulduğu zaman kazarak, mantarı çıkararak bize mantarın yerini göstermiş oluyor. Trüflerin ekonomik değer taşıyan sekiz türü vardır. Bizim bulduğumuz tür Yazlık Trüf dediğimiz türdür. Türler arasında en düşük ekonomik değeri olan trüf türüdür ama doğada en çok rastlanan tür olması nedeniyle önemli. Yazlık Trüf'te bir noktada birkaç kilo civarında bulunabiliyor. Dünya pazarında bunun fiyatını trüf borsası belirliyor. Yazlık Trüf Mantarı'nın bu seneki kilogram fiyatı 200 Euro civarında. Mevsimden mevsime de fiyatlar değişiyor. Sadece fiyat değil kokusu ve tat yapısı da değişmekte. Yazlık Trüfler bazen 100 Euro’ya kadar kalıcı bulurken, kışlık trüflerde bu miktar 2 bin Eurolara kadar çıkabiliyor. En yüksek değeri olan Trüf çeşidimiz beyaz trüftür. O da kış aylarında çıkar. Türkiye’de bu türle ilgili herhangi bir ciddi çalışma yapamadık ama bundan sonraki çalışmalarımızda farklı türlere yoğunlaşacağız. Yazlık Trüfte gerekli çalışmaları yaptık. Bundan sonra diğer türlere yöneleceğiz” dedi.
Trüf Mantarı üzerindeki çalışmalarının Orman Genel Müdürlüğü ve Selçuk Üniversitesi iş birliği ile yapıldığını dile getiren Uzman Arslan “Bulduğumuz mantarların testlerini üniversitedeki laboratuvarlarda yapıyoruz. Çünkü mantarlarda benzerlikler oluyor. Bunun için herhangi bir yanlışlığa neden olmamak için bunu tespitini laboratuvar ortamlarında yapıyoruz” diye konuştu.
Trüf Mantarı'nın gıda sektöründe dünya mutfağında yaygın olarak kullanıldığını kaydeden Arsalan “Trüf kokusu ve tadından dolayı daha çok baharat tarzında kullanılan bir mantarlardır. Bunun yanı sıra değişik gıda sektörlerinde de kullanılıyor. Geniş bazlı olarak gıda sektöründe yer alıyor. Türkiye’de yeni bilindiği için daha önce var mı yok mu diye endişelerimiz vardı. yaptığımız çalışmalarda gördük ki potansiyeli Türkiye genelinde oldukça fazla. Her bölgede olmasa bile belirli bölgelerde belirli yoğunlukta bulunuyor. Trüfle ağaç ortak bir yaşam sürmektedir. Meşe, çam, fındık gibi ağaçların ortak yaşam sürdüğü alanda ağaçların köklerinde bulunur” bilgilerini paylaştı.
Artvin Orman Bölge Müdürü Odun Dışı Ürünler Şube Müdürü Dr. Aşkın Kıraç ise “Bölgemiz Trüf Mantarı’nın eylem planının olduğu bölgelerden bir tanesi. 2013 yılından beri belli envanter ve planlama yapıyoruz. Bu yıl yapılan çalışma yapılan en kapsamlı çalışma. Daha önce de yapılmış fakat pek randımanlı çalışmalar yapılmamış bölgede. Tabi ki bu türün tespitinin uzman kişiler tarafından yapılması gerekiyor. Uzman kişilerin bölgemize gelmesini ancak bu yıl sağlayabildik. Artvin bölgesinin bu anlamda ciddi potansiyeli var fakat coğrafi yapı itibari ile arazinin çok fazla eğimli olması bizi çok fazla verimli bir çalışmaya getirmeyecek. Bizim ileriki zamanlardaki pazarlamaya yönelik belirleme çalışmalarımız öncelikli hedefimiz olacak. Çalışmalarımızı da bundan sonra sürdüreceğiz” şeklinde konuştu.
Hasan Fehmi Demir
