İstanbul Aydın Üniversitesi’nde düzenlenen “Üniversite ve Sosyal Sorumluluk” konulu panelde konuşan YÖK Denetleme Kurulu Üyesi Prof. Dr. İrfan Aslan, dünyanın her yerinde üniversitelerin toplumun ana lokomotifi olduğunu belirti. Aslan, “Üniversiteler toplumun seviyesine inmez, toplumu kendi seviyesine çıkarır. Hiçbir üniversite toplumdan, yaşadığı halktan ya da ülkeden bağımsız olamaz. Fildişi kulelerde oturarak topluma hizmet etmez ama hiçbir zaman toplumun seviyesine de inmez. Üniversiteler, bir taraftan bilgi üretip yayarken diğer taraftan da bu bilgiyi, toplumların, medeniyetlerin ve dünyanın sorunlarına çare üreterek, bu çareleri topluma yayarak, yaşam şekline uygun olarak topluma geri sunarlar” diye konuştu.
“AVM’ler küreselleşmenin ortaya çıkardığı bir ranttır”
Üniversitelerin ana görevlerinden birinin, üretken düşünceye sahip, disiplinli ve sağlam muhakeme yapabilen, tutarlı, geniş ufuklu kişiler yetiştirmek olduğunu belirten Aslan, küreselleşmenin toplumlar üzerindeki etkisine de değindi. “1890’dan sonra sanayileşmede önemli gelişmeler yaşandı Bazı ülkeler bu gelişmelerden yararlanarak zenginleşti ve bunu emperyalizme dönüştürdü. 1970’lerden sonra ağır sanayinin getirdiği emperyalizm yerini kapitalizme bırakmıştır” diyen Aslan, “Türkiye’de eskiden bakkallar vardı, herkes çarkını döndürürdü. 1990’lardan sonra bir market sistemi ortaya çıktı, marketlerden sonra AVM’ler çıktı. Bu küreselleşmenin ortaya çıkardığı bir ranttır. Yani ulusal güçler bu şekilde bir emperyalist sistem kurar” İfadelerini kullandı. Küreselleşme ile birlikte ekonomisi güçlü olan devletlerin, daha az güçlü olan ülkelerin ekonomisini yönlendiren sistemler kurduğunu söyleyen Aslan, siyasi küreselleşmenin de en Ortadoğu’da kendini gösterdiğini söyledi.
Aslan, “Küreselleşme ile zenginliğin ve fakirliğin arttığını, birçok yoksul ülkenin sömürüldüğünü, emperyalizmin güçlü bir şekilde ülkelerde hegemonya kurduğunu ve bu ülkelerde tarihi, kültürü, sosyal dokuyu tahrip ettiğini düşündüğümüz zaman, üniversitelerin bunlara engel olması gerektiğini söyleyebiliriz” şeklinde konuştu.
“Projeler çevre tarumar edilmeden hazırlanmalı”
Prof. Dr. İrfan Aslan, gelecek nesillerin kullanabileceği alanları tarumar etmeden, onlara yaşanabilir bir dünya bırakma şartıyla, bugünkü toplumun gereksinim ve ihtiyaçlarının karşılanabileceğine vurgu yaptı, “Çevre insandan insan çevreden bağımsız olamaz bu nedenle kalkınma programları çevreye uygun olmalı, 100 yıl sonrası düşünülerek yapılmalı. Nehirleri-denizleri kirletiyorsak, buzulları eritiyorsak, havayı kirletiyorsak gelecek nesillerin hayatlarına blokaj yapmış oluruz. Doğal kaynaklar tüketilmeden geleceğin inşa edilmesi gerekir” ifadelerini kullandı.
Bir ülkede ekonomik ve teknolojik gelişme paralel değilse sömürünün kaçınılmaz olacağını belirten Aslan üniversitelere bu anlamda ciddi sorumluluklar düştüğünü söyledi, “üniversiteler, analitik düşünen, sorgulayan, gerçeğin peşinde olan bireyler yetiştirmeli. Dönemin en sık kullanılan uygulaması bir Google amca var. Google, datasında ne varsa onu size doğru diye sunuyor ama doğru olduğunu nereden biliyorsunuz” dedi.
