Omicron varyantı son günlerde dünya genelindeki yayılımıyla endişeye neden olurken aşısız ve vakti gelen aşılarını yaptırmayan vatandaşların oranıysa korkutuyor. Yaklaşan yılbaşı öncesi uzmanlar, kapalı alanlarda ve toplu eğlence mekanlarında vakit geçirmemeye gayret edilmesi gerektiğini söylerken birçok noktada yapılan yılbaşı hazırlıkları da dikkat çekiyor. Yayılma hızının diğer varyantlara oranla daha yüksek olduğu ifade edilen Omicron varyantına ilişkin İstanbul Üniversitesi-İstanbul Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Tufan Tükek de önemli açıklamalarda bulundu. Yılbaşının vaka sayılarının yükselmesine neden olabileceğini ifade eden Tükek, vatandaşları önlemlere uyum noktasında uyardı.
“Bu süreç olumsuza doğru gidecek”
Omicron varyantına ilişkin değerlendirmelerde bulunan Tükek “Avrupa’da da bir aydır izliyoruz nasıl seyrettiğini, etkisi altına aldığını ve bu esnada Avrupa’da kısıtlamaya tekrar dönüldüğünü maalesef görüyoruz. Bizde işler durağan, hafif olumluya dönüş var gibiydi, ölüm oranlarında vaka sayılarında aşağı yönlü seyir başlamıştı. Avrupa’nın dibinde olmamız ve İstanbul’un birçok ülkenin uğrak yeri olması nedeniyle Omicron’un İstanbul’a gelme ihtimali zaten her zamankinden çok yüksekti. Bakan beyin de açıkladığı gibi Omicron Türkiye’ye geldi ve maalesef bu geliş geldiği rakamlarla kalmayacak çünkü çok hızlı yayılıyor. Özellikle gençler tabi ki çok fazla bir araya geliyor kafelerce vs, o ortamlarda nispeten az korundukları, korunmadıkları için bir tane virüsün olması yetiyor. Maalesef şu anda üniversite çağındaki gençlerde bu virüsün arttığını ve artmaya başladığını gözlemliyoruz. Bunun önümüzdeki süreç içerisinde de birçok kişiye yayılacağını tahmin ediyoruz. Bu süreç olumsuza doğru gidecek. Delmicron’un oluşması için bence erken, bunun oluştuğuna dair henüz bir kanıt yok. Bu zaman alacak bir süreç” dedi.
“Önümüzdeki günlerde çok daha yüksek sayılara alışın”
Yeni varyantlara karşı aşı çalışmalarının sürdüğünü dile getiren Prof. Dr. Tufan Tükek: “Her mutant virüs aşıyı zorluyor, normalde beklenti bir yıla yakın, on ay gibi bir süreçte böyle bir virüsün çıkacağıydı. Ancak Omicron daha erken ortaya çıktı, aşıların etkisi az olabilir endişesi yaşıyoruz. Biontech’in bile şu anki Omicron’a etkinliğinin ne kadar olduğu tam bilinmiyor ama yüksek antikor düzeyi sağlanırsa ancak o şekilde Omivron üzerinde bir etki elde edileceği düşünülüyor. Bunun için de en kısa zamanda tekrar bir rapel hatırlatma dozu olması öneriliyor. Her antikordan kaçış sizde ciddi hastalık ihtimalini ortaya çıkartıyor. mRNA aşıları kendilerini yeniliyor, Omicron da dahil yeni çıkan varyantları içeren da içeren yeni virüs aşıları oluşturuluyor. Şu an çalışılıyor ama şubat, mart gibi hazır olacak onlar. Bu iki ay en kritik ay, salgının da olanca hızıyla devam ettiği ay, bu dönemi de antikoru yüksek tutarak geçirmemiz öneriliyor. Henüz tam olarak oturmuş bir ilaç tedavisi de söz konusu değil ama o da birkaç ay içerisinde gerçekleşebilir. İstanbul için söylüyorum, İstanbul’da bir haftadan beri vaka artışı oldukça hızlı seyrediyor. Yukarı yönlü bir seyir başladı. İstanbul artık tamamen ortaya çıkmaya başladı, gerçekten İstanbul’da vaka sayısı çok yüksek. Önümüzdeki günlerde çok daha yüksek sayılara alışın, bunları bekleyin” ifadelerini kullandı.
“Yılbaşının vaka sayısını patlatacağı belli”
Yılbaşı kutlamalarına yönelik yapılan hazırlıkların virüsün yayılımını çok daha fazla arttıracağına yönelik büyük bir endişe olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Tufan Tükek: “Avrupa’da da en büyük sorunlardan bir tanesi şu anda onlar da kara kara düşünüyor. Çünkü yılbaşı insanların hep bir araya geldiği ve gelmek istediği bir dönem Avrupa’da, Türkiye’de de aynı şekilde yeni yıl kutlamaları için hazırlıklar başladı. Bu zaten vaka sayısını patlatacağı belli, çok net. İnsanlara bunları yapmayın demek ne kadar etkili oluyor? Tavsiyelere uyumun yarıya, hatta daha aza indiğini görüyoruz. İnsanların yeni yıl kutlamalarını engellemek çok mümkün gözükmüyor. Tavsiye niteliğinde çok dikkatli olmalarını önerebiliriz ama şu gerçek; Kurban Bayramı’nda nasıl bir patlama yaşamıştık, insanlar birbirini ziyaret etmişti. Bu yılbaşında da bir tane virüs yeterli, bir virüs girdiği zaman 30 kişi varsa 30’u da enfekte olur. O derece kötü bir virüsle şu an karşı karşıyayız maalesef. Bu virüs olmasaydı aşağı yönlü hareket hakikaten Türkiye için olumluydu. Deltayla birleşip daha ağır hastalık yapabilir hale gelebilir o da korkutucu bir gelişme bize düşen şu an için virüsün çoğalmasını engellemek. Şu anda gençler dahil herkes, ağır geçirebilir. Biz tedbirli olacağız, dikkat edeceğiz” şeklinde konuştu.
“Kısıtlama olursa da çok geç dönemde olur”
Salgına karşı gelebilecek kısıtlamalara yönelik konuşan ve Türkiye’nin sağlık sisteminin dünyanın birçok ülkesinden çok daha iyi olduğunu ifade eden Prof. Dr. Tükek: “Şahsi görüşüm kısıtlama olursa da çok geç dönemde olur. Biz uzun süre deneriz bu hastalıkla yaşamak nasıl oluyor, gözlemleriz diye düşünüyorum çünkü biz Avrupa’dan sağlık sistemi açısından baya ayrışıyoruz. Bunu çok net gördük, bizim sağlık sistemimiz hakikaten bizi uzun süre idare edebilecek düzeyde. Kapanma kriteri nedir; bir ölüm oranlarının çok yüksek olması ki onun da nedeni sağlık sisteminin çökmesi önemli bir kriter. Bütün hastanelerimiz dolar, taşar artık hastaneler alarm vermeye başlar, sinyaller kötü yönde olur. Artık işin ucundan tutulmaz hale gelir, ışık görülemez tünelde o zaman artık kısıtlamaya gidilir. Cumhurbaşkanımızın da söylediği gibi pek düşünülmeyen bir şey şu anda bence de şu anda gerek yok” dedi.
“Şu dönem geçene kadar belki kısa bir süre online’a dönülebilir”
Prof. Dr. Tükek artan vaka sayıları sonrası online eğitime dönülebileceği konusuna ilişkin şöyle konuştu: “Üniversite eğitimi; online bir seçenek. Çok da güzel uygulandı geçen sene, salgın bu seyirde devam eder, üniversite öğrencileri arasında bu şekilde artmaya devam ederse gerçekten gündeme gelir. Öğrencilerimizin sık enfeksiyon geçirmeleri, derslere devamının aksaması zaten bunu doğal olarak gerektirir. Şu anda da ona doğru bir gidiş var gibi gözüküyor maalesef. Öğrencilerimizde o şekilde artışlar görürsek biz de eğitime online devam edebiliriz. Liselerde, ilkokullarda da vaka sayısı artar bunun önüne geçilemez hale gelirse o zaman orada da özellikle Omicron dalgasıyla birlikte influenza da şu an çok aktif dolayısıyla şu dönem geçene kadar belki kısa bir süre online’a dönülebilir. Bize başvurular 3 kat arttı. Şu anda salgını en yoğun yaşadığımız dönemlere yakın dönemdeyiz. Hastane bazında hissetmiyoruz ama başvurular bazında hissediyoruz. Günlük binden fazla başvuru var bu normal zamanlarda 300 kişi falan oluyordu”
“Çift maske ya da N-95 takılmasını önerebiliriz”
Vatandaşların kalabalık ortamlarda korunmak için mesafe önlemlerine uymasının yanı sıra çift maske de kullanabileceğini ifade eden Tükek, “Çift maske ya da N-95 takılmasını en azından kalabalık ortamlarda önerebiliriz. Toplu taşıma olmadan büyük şehirlerde bir yeren bir yere gidilemiyor. İşler hayat devam ediyor. Bir süre daha dişimizi sıkmamız gerekiyor. Herkes çok sıkıldı, çok bunaldı ama yakınlarımızı kaybediyoruz. Her şey allak bullak oldu, şu an bir türbülanstayız bunu geçmek için biraz daha sabretmemiz lazım. Bu virüsün varlığını bir kere inkar etmeyeceğiz bunun var olduğunu kabul edip ona yönelik ne tedbir almak gerekiyorsa da üstümüze düşeni yapıp o tedbiri alacağız” diye konuştu.
Hasibe Karadağ - Emre Baba
