Hava sıcaklıklarının fazla olması nedeniyle zor günler geçiren Manisa’daki arıcılar son günlerde ana arıların zamansız oğul vermesi ile ikinci bir şok daha yaşadı. Ana arıların zamansız oğul vermesinin kovandaki dengeleri değiştirdiğini ve en az bir ay geri gidilmesine neden olduğunu kaydeden arı yetiştiricileri ve bal üreticileri hava sıcaklıkları nedeniyle de nektar kaynaklarının kuruması nedeniyle bu sene bal üretiminde sıkıntı yaşadıklarını dile getirdi.
Bu aya kadar ana arının oğulları verip bitmesi gerektiğini kaydeden Arı yetiştiricisi ve bal üreticisi Nihat Erbaş, “Şimdi ağustos ayının içerisindebir başladı ana arılar sürekli oğla gidiyor. Böyle olunca kovanlar boşalıyor ve kovanda bal kalmıyor” dedi.
Ana arıların ters bir zamanda oğul vermeye başladığını kaydeden bir diğer üretici Bekir Karabıçak da, “15-20 gündür bala hazırlanırken, çam balına gideceğiz diye hazırlanırken arılar oğul vermeye başladı. Normalde ana arılar bu zamanlarda oğul vermez. Ana arıların ya çiftleşmeyle ilgili sıkıntıları var ki bugün bir sürü oğul vardı kovanda. Oğula kalkan arı yavruyu bırakıyor, anayı öldürüyor. Yeni oğul vermek için yeni ana arılar yapıyor bu da arının en az bir ay geriye gitmesi demek. Zaten çalışan arının ömrü 20 gün. 20 gün de içeride işçilik yapıyor tamamı 41 gün ömrü. Biz bala gitmeye hazırlanırken yeni oğullarla bizim arılar baya zayıfladı” ifadelerini kullandı.
Hava sıcaklıkları önemli
Nektarın kurumasının en büyük nedenlerinden bir tanesinin hava sıcaklıkları olduğunu dile getiren Ziraat Mühendisi Bayram Ali Güleş de şunları söyledi:
“Hava sıcaklığı 35 derecenin üzerinde 40 bazen de 45 dereceye kadar çıkabiliyor. Bu sıcaklıklara çıktığı zaman da nektar kaynakları kuruyor. Çiçekler kuruyor, kısa sürede buharlaşarak yok oluyor. Arılar yiyeceği poleni bulabiliyor da nektarı yani bal özü olmadığı için de yavru gelişiminde sıkıntı oluyor ve kendisi de yeterli bal bulamıyor. Çok toplayacak arıcılar da bu fazla üretilen balı sağım yapacaklar. Bu sene böyle bir sıkıntımız var. Yani bal üretiminde bir sıkıntımız var, yeterli bal üretimini gerçekleştiremeyeceğimiz gibi bir izlenim doğuyor şu anda.”
“Zamansız oğul veren ana arı kalitesizdir”
Arıcıların bir diğer sorunu olan zamansız oğul verme hakkında da açıklamalarda bulunan Güleş, “Arıların zamansız oğul vermesinin en büyük nedeni ana arının kalitesiz olmasıdır. Suni bölmeler veya değişik yerlerden almak suretiyle kaliteli ana arı kullanmak lazım. Bir de arıcılarımızın yanlış kovan, koloni yönetimi ve yanlış suni bölmelerinden dolayı suni bölme yaptıkları kovanlar da oğul verebiliyor. Aslında oğul veren arıdan hiçbir zaman yeterli bir bal üretimi gerçekleştiremeyiz. Bazen arılar kendi ortamını rahatsız edebiliyor. Mesela arı kendini baskı altında hissederse kovanı oğul vermek suretiyle terk etme yoluna gidebilir. Bu hava sıcaklığından olabilir, değişik etkileşimlerden de olabilir. Hava şartlarından, atmosferdeki değişimlerden olabilir. Bu tip sıkıntılarda da ana arılar oğul verme yoluna gidebilirler. Kendi arılarımda da yeterli üretim olmadı hava sıcaklıklarından dolayı. Bu seneki rekolte düşük olacak zannedersem. Bu sene, geçen senekinin de altında olacak gibi bir izlenimimiz var. Bundan sonra nasıl olur bilemiyorum çünkü arıcılıkta bir hafta 10 gün 20 gün önemlidir. Arı dışarıdan bulduğunu getirdiği için 20 günde 10 tane çıtayı doldurabilir. Her çıta 3 kilogram civarındadır. 10 kilo da alabilirsiniz, 20 kilo da alabilirsiniz” dedi.
Sadık Cangel - Önder Aydın
