Topkapı Sarayı’ndaki Seferli Koğuşu’nun daha sağlam bir hale getirilmesi için yapılan restorasyon çalışmaları sırasında gerçekleştirilen kazılarla tarihi hamam ortaya çıkarıldı. Tarihi sarayda yapılan kazılar sırasında 1460’lı yıllarda sarayın inşası sırasında yapıldığı belirtilen hamamın kalıntılarına ulaşıldı. Fatih Sultan Mehmet, 2. Bayezıt, Yavuz Sultan Selim, Kanuni Sultan Süleyman ve 2. Selim’in kullandığı tahmin edilen hamamın sıcak ve soğuk su kanallarının olduğu da görüldü. Böylelikle birçok yerli ve yabancı tarihi kaynakta adı geçen hamamın buluntuları ilk defa gün yüzüne çıkarılmış oldu. Kazılar sırasında bulunan kalıntılarla hamamın Topkapı Sarayı’nın ilk hamamı olduğu ortaya çıktı.
Tarihi hamamın üzeri camla kaplanarak ziyarete açılacak
Topkapı Sarayı’na gelen İstanbul Kültür ve Turizm İl Müdürü Coşkun Yılmaz da hem alanı inceledi hem de tarihi hamamla ilgili açıklamalarda bulundu. Yılmaz, beş padişahın kullandığı hamamın bulunmasının çok önemli olduğunu dile getirirken alanın üzerinin camla kaplanarak yerli ve yabancı turistlerin ziyarete açılmasının planlandığını ifade etti.
“Topkapı Sarayı’nın ilk inşasıyla birlikte yapılan sarayın ilk hamamıdır”
Hamamın ortaya çıkarılmasının çok önemli bir keşif olduğunu dile getiren İstanbul Kültür ve Turizm İl Müdürü Coşkun Yılmaz, “ Bu hamam restorasyon çalışmaları sırasında ortaya çıkan bir hamam ama biz bu hamamın varlığını tarihi kaynaklardan biliyoruz. İlk defa bu hamamın varlığına dair görünür bilgi ise 1970’li yıllarda yapılan basit bir restorasyon esnasında burada bir hamın varlığı kaynaklardan hareketle görünür olarak da tespit ediliyor. Bu hamam Fatih Sultan Mehmet Devri’nde Topkapı Sarayı’nın ilk inşasıyla birlikte yapılan sarayın ilk hamamıdır. Fatih Sultan Mehmet’ten 1580’li yıllara kadar yani Fatih Sultan Mehmet, 2. Bayezıt, Yavuz Sultan Selim, Kanuni Sultan Süleyman ve 2. Selim’in ilk saltanatının bölümünde hünkar hamamı olarak hizmet görüyor. Daha sonra 16’ıncı yüzyılın sonu 17’inci yüzyılın başında duyulan ihtiyaç doğrultusunda harem kısmına yeni bir hamam yapılmıştır ve burası hünkar hamamı olarak kullanılmaya başlanmıştır. Aslında burası oldukça büyük bir alan, duvarın arkasına doğru devam ediyor. Hazine olarak tanımladığımız mekanın bir bölümü hamamın soğukluk kısmı aradaki kapı kapatılmış ve koğuş olarak düzenlenmiş” şeklinde konuştu.
“Son derece önemli bir keşiftir”
Kaynaklarda bahsedilen hamamın ilk defa gün yüzüne çıkarıldığını belirten İstanbul Kültür ve Turizm İl Müdürü Yılmaz, “Burası artık kapatılmayacak bütün tarihi unsurlarıyla ortaya çıkarılacak. Üzeri camla kapatılacak ve ziyaretçilerin istifadesine sunulmuş olacak. Bu hamamın tespiti bilimsel, sanat tarihi açısından da, hamam ve saray tarihi açısından da son derece önemli bir keşiftir. Hünkar hamamı olduğu için en üst düzeyde sıcak, soğuk suyu, kanalları vardır. Şu anda Topkapı Sarayı’nda 27 kalemde restorasyon çalışmaları sürüyor. Yaklaşık 300 milyon liralık bir bütçe ayrılmış durumda ama bu bütçe önümüzdeki günlerde çok daha artacak. Topkapı sarayı tarihteki fonksiyonuna, asli kimliğine uygun bir şekilde ortaya çıkarılacak” dedi.
Ahmet Faruk Sarıkoç - Hasibe Karadağ
