Maliye Hesap Uzmanları Vakfı tarafından düzenlenen Türkiye’de Kadın İstihdamı ve Girişimciliği Paneli, kadınlara seçme ve seçilme hakkı verilişinin yıldönümü olan 5 Aralık tarihinde, uzman konuşmacı ve konukların katılımıyla İstanbul’da gerçekleşti. Açılış hitabını Maliye Hesap Uzmanları Vakfı ve Eren Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Eren’in yaptığı panelde Marmara Üniversitesi iş birliğiyle hazırlanan Türkiye’de Kadın İstihdamı ve Girişimciliği Raporunun sonuçları kamuoyuyla paylaşıldı. 80 ilde bin 613 kadın girişimciyi kapsayan ve 2004-2021 yılları arasında kadınların işgücüne katılımı, istihdam oranı ve işsizlik gibi göstergelerin incelendiği raporda, kadın istihdamının artmasının bireyleri, aileyi ve ülkeyi güçlendireceği ve özgürleştireceği vurgulandı.
Kadın istihdamının mevcut durumunu tespit etmek ve kadın istihdamını etkileyen faktörleri inceleyerek istihdamı artırmaya yönelik geliştirilecek politikaları ortaya koymak amacıyla hazırlanan rapor Türkiye’de kadınların iş gücüne katılımı ve kadın girişimcilik ekosistemi ile ilgili çarpıcı veriler ortaya koydu. Rapora göre kadınları işgücüne katılım oranının en yüksek olduğu alan hizmet sektörü. Bu alanda kadın istihdam oranı yüzde 59,6 olarak belirlenirken, hizmet sektörünü yüzde 22,6 ile tarım, yüzde 16,7 ile sanayi ve yüzde 0,9 ile inşaat sektörü izledi. Raporda kadın istihdamının ve girişimciliğinin gelişmesinin Türkiye’nin toplumsal ve ekonomik geleceğine olumlu yansımaları olacağına dikkat çekildi.
"Katılımcı yaklaşımla çözüm önerileri üretiyoruz"
Panel açılışında katılımcılara hitap eden Maliye Hesap Uzmanları Vakfı ve Eren Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Eren, “Maliye Hesap Uzmanları Vakfı olarak doğu ve güney doğu bölgelerindeki kronik kalkınma meselesinden vergi rekabetine, uluslararası gündem başlıklarından küresel ısınmaya çok farklı alanlarda ülkemizin ve toplumumuzun gelişimine katkı sunacak çeşitli projeleri ve etkinlikleri hayata geçiriyoruz. Amacımız, katılımcı bir yaklaşımla, uzmanların ve fikir önderlerinin öncülüğünde ülkemizin muhtelif sorunlarına alternatif çözüm önerileri sunabilmek. Bugün bu amaçla hayata geçirdiğimiz ve çok önem verdiğimiz Türkiye’de Kadın İstihdamı ve Kadın Girişimciliği raporunu açıklamak üzere sizlerle bir araya geldik. Bu çalışmayı duyurmak için 5 Aralık tarihini seçmemizin bir nedeni var. Bugün Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kadınlarımıza seçme ve seçilme hakkı verilmesinin 88’inci yıldönümü. Kendi döneminde devrim niteliğinde olan, büyük bir vizyonu ortaya koyan bu karar, modern dünyaya öncülük etmiş ve bir bakıma tarihin seyrini değiştirmiştir. Harvard Üniversitesi’nden Prof. Claudia Goldin, kadınların istihdam ve girişimcilik alanındaki gelişimini “Sessiz Devrim” olarak niteliyor. Türkiye dünyada bu devrimi en hızlı ve etkili şekilde gerçekleştiren ülkelerin başında geliyor. Bu vesileyle, Başta Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere kadınlara en doğal hakları olan seçme-seçilme hakkını teslim eden Cumhuriyetimizin kurucu kadrolarını huzurlarınızda saygı ve şükranla yad ediyorum” dedi.
Eren sözlerini şu şekilde sürdürdü:
“Türkiye’de Kadın İstihdamı ve Kadın Girişimciliği geleceği inşa ederken üzerinde durmamız ve gelişimini desteklememiz gereken en öncelikli konu başlıkları arasında yer alıyor. Dünya çok büyük bir hızla süregiden kapsamlı bir dönüşüm sürecinde. Bu dönüşüme uyum sağlama kabiliyeti ülkelerin gelecekte nasıl konumlanacağını ve geleceğin çok daha sert rekabet koşullarını tayin edecek. Yarısı kadınlardan oluşan nüfusumuz göz önüne alındığında kadınların ekonomiye ve iş gücüne etkin şekilde katılımını sağlamadığımız senaryoda ülkemizin bu rekabette bir eli bağlı mücadele etmek zorunda kalacağı açıktır. Prof. Dr. Sayın Gülay Akgül Yılmaz öncülüğünde, birbirinde kıymetli uzmanların hazırladığı raporumuzun kadın istihdamı ve girişimciliği alanındaki çalışmalara ve hedeflere katkı sunacak değerli bilgileri ortaya çıkardığına inanıyoruz. Vakıf olarak önümüzdeki dönemde de bu alandaki çalışmalarımızı geliştirme ve derinleştirme kararlılığındayız.”
Raporun sonuçları ile ilgili açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Gülay Akgül Yılmaz ise ‘’Türkiye’de şuanda istihdamdaki kadınların yüzde 60’ı hizmet sektöründe, tarım sektörü yüzde 22 civarında, sanayi istihdamı yüzde 16 civarında. Güneydoğu illerinde kadın istihdamının çok az olduğu görülüyor. Kadının istihdama katılması çok önemli. İstihdama katılmayan kadın erkeğin gelirini paylaşıyor. Yüzde 67 oranında istihdama katılmayan kadın gelir oluşturamıyor. Kadın istihdama katıldığı zaman aile de güçlü olur, kadının istihdama katılmasıyla kalkınma hızlanır, ekonomi daha sağlıklı büyür. Kadınların yüzde 32,8’i iş gücüne katılıyor’’ ifadelerini kullandı.
Kadınların istihdamında Doğu Karadeniz önde
Araştırmada Türkiye’de bölgeler bazında kadınların işgücüne katılım oranlarını da incelendi. Buna göre, yüzde 41,6 en yüksek kadın katılım oranının Ordu, Giresun, Trabzon, Rize ve Artvin’i kapsayan bölgede olduğu belirlendi. Raporda kadınların istihdamının en düşük olduğu bölgenin ise Güneydoğu Anadolu olduğu belirtildi. Araştırmaya katılan kadınların iş gücüne neden dahil olmadıklarına ilişkin sundukları nedenlerse ev işleriyle meşguliyet, eğitim-öğretim ve emeklilik şeklinde sıralandı.
Pandemi kadın istihdamını olumsuz etkiledi
Kovid-19 salgınıyla başlayan ekonomik daralmanın da kadın istihdam oranlarına olumsuz yansıdığı vurgulandı. Kadınların iş gücüne katılım oranının yüzde 52,4 olduğu OECD ülkeleri ile karşılaştırıldığında Türkiye’de kadınların ücret yönünden de dezavantajlı olmaları dikkat çekiyor. Raporda ayrıca, Türkiye’de kadınların iş hayatında karşılaştıkları görünmez engellerin (cam tavanların) OECD ortalamasının üzerinde kaldığı ifade ediliyor. Raporda dikkat çeken bir diğer bulgu ise genç işsizlik oranlarında görüldü. Buna göre, 2014’ten bu yana genç erkek işsizlik oranı yüzde 16,9 artış gösterirken, aynı dönemde genç kadın işsizlik oranı yüzde 40,7 arttı.
