Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Tıp Fakültesi Farabi Hastanesi Çocuk Yoğun Bakım Uzmanı Doç. Dr. Osman Yeşilbaş, dünyayı etkisi altına alan Covid-19 virüsünün erişkinler kadar ağır olmasa da çocuklarda da hastalık oluşturduğuna dikkat çekti. Yeşilbaş “Çocuklar Covid-19 enfeksiyonunu herhangi bir klinik semptom ve bulgu olmadan geçirebildikleri gibi; öksürük, ateş, kas ağrısı, halsizlik, boğaz ağrısının yanı sıra iştahsızlık, burun akıntısı, karın ağrısı, çarpıntı, göğüs ağrısı, bulantı kusma gibi şikayetler de hastalık esnasında ortaya çıkabilir” dedi.
Doç. Dr. Osman Yeşilbaş, erişkinlere göre çocukların Covid-19 enfeksiyonunu ağır geçirebileceğini ifade ederek “Erişkine göre sıklığı az olmakla birlikte çocuklar Covid-19 enfeksiyonunu ağır geçirebilirler. Ağır enfeksiyonlarda akut solunum sıkıntısı sendromu, solunum yetmezliği, ensefalopati, kalp ile ilgili sorunlar veya kalp yetmezliği, kanda pıhtılaşma sorunları, akut böbrek yetmezliği ve şok da ortaya çıkabilir” diye konuştu.
"Çocuklarda Covid-19 enfeksiyonu nasılsa hafif seyirli diye düşünmeyelim"
“ Organ disfonksiyonları hayatı tehdit edici olabilir” diyen Dr. Yeşilbaş, “Çocuklarda klinik tablonun daha hafif seyirli olduğu görülmekteyken, son zamanlarda COVID-19 geçiren ya da temas öyküsü olan çocuklarda multisistemik inflamatuar sendrom (MIS-C) olarak bilinen yeni bir hastalık tanımlandı. MIS-C semptomları arasında; dirençli ateş, deri döküntüleri, gözlerde kızarıklık, karın ağrısı, kusma, ishal, el ve ayak içlerinde kızarıklık ve şişlik, nefes darlığı, kas ağrıları ve yorgunluk sayılabilir. Bu hastalık ağır seyirli olabilmekte ve yoğun bakım tedavisi takibi sıklıkla gerekmektedir. Özellikle kalp tutulumu çok ağır seyredebilmektedir. Tedavide intravenöz immünglobülin, halk arasında kortizon olarak bilinen steroid tedavisi gerekebilmektedir. Ağır seyirli MIS-C hastalarının solunum cihazına bağlanmaları gerekmekte ve bu hastalara ileri düzey immün düzenleyici ilaçlar ve plazma değişimi gibi tedaviler gerekebilmektedir. Merkezimizde Çocuk Enfeksiyon ve Çocuk Yoğun Bakım Bilim Dallarının ortak izlemi ile kaybettiğimiz vaka olmamasına rağmen dünyada ve ülkemizde kaybedilen çocuk vakalar bildirilmiştir. Bu nedenle, çocuklarda Covid-19 enfeksiyonu nasılsa hafif seyirli diye düşünülmeyip; maske, mesafe ve hijyen kurallarına uyulmalıdır” açıklamasında bulundu.
“Çoklu organ bozukluğu ile karşımıza çıkabiliyor”
KTÜ Tıp Fakültesi Farabi Hastanesi Çocuk Enfeksiyonu Uzmanı Doç. Dr. Zeynep Gökçe Gayretli Aydın da ailede Covid-19 enfeksiyonu geçiren ve temas etmiş çocukların 2 hafta ile 2 ay sonra immün sistemin aşırı şekilde aktive olmasıyla birlikte vücuttaki çoklu organ fonksiyon bozukluğu ile karşılarına çıkabildiğini belirtti. Aydın “Biz önce 'Covid-19 ne güzel çocuklarda hafif seyrediyor' diye düşünürken bu sendrom ilk kez İngiltere’den bildirilen vakalarla tanımlandı ve artık ülkemiz ve bölgemizde biz de çok sayıda hasta görmeye başladık. Çocuk Yoğun Bakım Uzmanı Osman Yeşilbaş hocamızla birlikte, bu hastaları takip ettik. Çocukların, kalpleri, akciğerleri, mide-bağırsak sistemleri çok fazla etkilendi ve bazı hastalarımız uygun tedavi ile çok hızlı iyileşirken bazılarının solunum cihazına bağlanmaları, kalp yetmezliği başta olmak üzere diğer organ sistemlerinin yetmezliği ile ilgili ileri tedaviler alması gerekti. Covid-19 sonrası çocuklarda ortaya çıkan MİS-C hastalarında, halk arasında yangın olarak bilinen inflamasyon ile ilgili tetkikleri çok yüksek çıkıyor ve bu hastalık sıklıkla kalbi etkileyerek kalp yetmezliği yapıyor. Solunum sistemini etkileyebiliyor ve akciğeri de tutabiliyor. Yani hastalığın yaptığı bulgular isminde saklı zaten; çoklu organ tutulumuyla gidiyor ve yoğun bakım gereksimi olabiliyor" ifadelerini kullandı.
"27 hastamız oldu ama çok şükür bir kaybımız olmadı"
"Bizim takip ettiğimiz 27 hastamız oldu bu süreçte" diyen Doç. Dr. Zeynep Gökçe Gayretli Aydın, açıklamalarını şöyle sürdürdü:
"MİS-C hastalığı dünyada ilk olarak Nisan 2020’de ortaya çıktı biz ilk vakamızı Eylül 2020’de kabul ettik ve çok şükür ölen vakamız olmadı. Bununla birlikte dünya ve Türkiye’de kaybedilen hastaların olduğunu öğrendik. MİS-C’de tedavi olarak sıklıkla damar içi verilen immünglobulin ve halk arasında ‘kortizon’ olarak bilinen steroid tedavileri kullanılmakta. Ayrıca bu hastalık kalp damarlarını da etkileyebildiği için tedavide inflamasyonu baskılama ve kan sulandırıcı olarak aspirin tedavisi de kullanılmaktadır. Solunum cihazına bağlanan ve plazma değişimine gerek olacak kadar da ağır hastalarımız oldu. Bu nedenle anne, babaları ve tüm halkımızı uyarmak istiyoruz. COVİD-19 ile mücadele için mutlaka maske, mesafe ve hijyen kurallarına uyalım. Covid-19 temasından sonra ateşi, döküntüsü, bulantı, kusma, ishal, karın ve baş ağrısı gelişen ve şikayetleri süreğen olan çocuklarını mutlaka hastaneye götürsünler.”
Bekir Koca
