EKONOMİ - 01 Eylül 2025 Pazartesi 10:14

Bağımsız yıllık gayrisafi yurt içi hasıla 2024 yılında yüzde 3,3 arttı

A
A
A
Bağımsız yıllık gayrisafi yurt içi hasıla 2024 yılında yüzde 3,3 arttı

Yıllık verilere dayalı olarak hesaplanan bağımsız yıllık gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH), zincirlenmiş hacim endeksiyle 2024 yılında bir önceki yıla göre yüzde 3,3 arttı.


Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılına ilişkin Yıllık Gayrisafi Yurt İçi Hasıla verilerini paylaştı. Yıllık verilere dayalı olarak hesaplanan bağımsız yıllık gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH), zincirlenmiş hacim endeksiyle 2024 yılında bir önceki yıla göre yüzde 3,3 arttı.


Üretim yöntemine göre cari fiyatlarla GSYH, 2024 yılında bir önceki yıla göre yüzde 64,6 artarak 44 trilyon 587 milyar 225 milyon TL oldu. Gayrisafi yurt içi hasılada en yüksek payı 2024 yılında yüzde 16,8 ile imalat sanayi aldı. İmalatı, yüzde 13,0 ile toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı ve yüzde 8,2 ile ulaştırma ve depolama sektörü izledi. Yıllık gayrisafi yurt içi hasılada en düşük pay hanehalklarının işverenler olarak faaliyetleri için gerçekleşti.


Kişi başına gayrisafi yurt içi hasıla 2024 yılında 503 bin 76 TL oldu


Kişi başına GSYH, 2024 yılında cari fiyatlarla 503 bin 76 TL, ABD doları cinsinden 15 bin 325 dolar oldu.


İnşaat yüzde 9,9 ile en çok büyüyen sektör oldu


F-İnşaat yüzde 9,9, E-Su temini; kanalizasyon, atık yönetimi yüzde 6,5 ve G-Toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı yüzde 6,2 ile 2024 yılında en çok büyüyen sektörler oldu. T-Hanehalklarının işveren olarak faaliyetleri yüzde 0,8, C-İmalat sanayi yüzde 0,5 ve H-Ulaştırma ve depolama yüzde 0,5 ile en çok küçülen sektörler oldu.


Yerleşik hanehalkı nihai tüketim harcamaları 2024 yılında bir önceki yıla göre yüzde 4,3 arttı


Yerleşik hanehalkı nihai tüketim harcamaları 2024 yılında bir önceki yıl zincirlenmiş hacim endeksine göre yüzde 4,3 arttı. Yerleşik hanehalkı nihai tüketim harcamalarının cari değerlerle GSYH içindeki payı yüzde 54,0 oldu. Hanehalkı harcamalarında en yüksek payı alan harcama grupları sırasıyla, yüzde 21,7 ile gıda ve alkolsüz içecekler, yüzde 15,9 ile ulaştırma ve yüzde 15,9 ile konut, su, elektrik, gaz ve diğer yakıtlar oldu.


Devletin nihai tüketim harcamaları 2024 yılında bir önceki yıla göre yüzde 0,8 azaldı


Devletin nihai tüketim harcamalarının GSYH içindeki payı 2024 yılında yüzde 14,5 olurken, gayrisafi sabit sermaye oluşumunun payı yüzde 31,3 olarak gerçekleşti. Bir önceki yıl zincirlenmiş hacim endeksine göre, devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 0,8 azalırken, gayrisafi sabit sermaye oluşumu ise yüzde 2,7 arttı.


Mal ve hizmet ihracatı 2024 yılında yüzde 0,1 artarken ithalatı yüzde 4,4 azaldı


Mal ve hizmet ihracatı 2024 yılında zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 0,1 artarken ithalatı ise yüzde 4,4 azaldı. Harcama yöntemine göre cari GSYH ana bileşenleri içerisinde toplam mal ve hizmet ihracatının payı yüzde 27,6, ithalatın payı ise yüzde 27,0 oldu.


İşgücü ödemeleri 2024 yılında yüzde 89,2 arttı


Gelir yöntemiyle gayrisafi yurt içi hasıla hesaplamalarına göre işgücü ödemeleri, 2024 yılında bir önceki yıla göre yüzde 89,2 artarken, brüt işletme artığı/karma gelir yüzde 54,1 arttı.


İşgücü ödemelerinin gayrisafi katma değer içindeki payı yüzde 37,0 oldu


İşgücüne yapılan ödemelerin cari gayrisafi katma değer içindeki payı 2023 yılında yüzde 32,2 iken bu oran 2024 yılında yüzde 37,0 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise 2023 yılında yüzde 47,0 iken 2024 yılında yüzde 43,1 oldu.


Bunlar Da İlginizi Çekebilir
Sakarya Kadın sağlığında kritik mesaj: Tek belirtiyle kanser kararı verilmez Kadınlarda görülebilen bazı jinekolojik kanserlerde erken farkındalığın önemine değinen Kadın Hastalıkları ve Doğum ve Jinekolojik Onkoloji Cerrahisi Uzmanı, tek bir belirtiyle kanser tanısı konulmasının doğru olmadığı, her bireyin durumu, tıbbi öyküsü ve muayene keşifleriyle birlikte değerlendirilmesi gerektiğini vurguladı. Özel Adatıp Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum ve Jinekolojik Onkoloji Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Hakan Camuzcuoğlu, kadınlarda görülebilen bazı jinekolojik kanserlerde erken farkındalığın önemine değindi. Camuzcuoğlu, bu hastalıkların her zaman belirgin bir şikayetle başlamayabileceğini belirterek, "Bazı kadınlarda hiçbir belirti olmazken, diğerlerinde çok hafif ve belirsiz şikayetler görülebilir. Bu sebeple kişinin kendi döngüsünü ve vücudunu takip etmesi önemlidir" dedi. "Tek bir belirtiyle kesin netice çıkarmak doğru değildir" Adet dışı kanama, cinsel ilişki sonrası kanama veya ağrı, pelvik bölgede uzun süreli rahatsızlık, karında şişlik veya baskı hissi, açıklanamayan kilo kaybı, gibi keşifler her zaman kanserle ilişkili olmadığını belirten Prof. Dr. Camuzcuoğlu, "Tek bir belirtiyle kesin netice çıkarmak doğru değildir. Her bireyin durumu, tıbbi öyküsü ve muayene keşifleriyle birlikte değerlendirilmelidir. Her kadının risk faktörü ve sağlık geçmişi farklıdır. Bu sebeple değerlendirme süreci kişiye özel yapılmalıdır" diye konuştu.
Konya Karısını 22 bıçak darbesiyle öldüren zanlı, "Kolumda Ebru yazıyor" diye kendini savundu Konya’da özel ders vermeye gittiği sitenin önünde boşanma aşamasındaki öğretmen karısını öldüren zanlı, indirimsiz ağırlaştırılmış ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı. Yargılandığı davada son sözü sorulan katil zanlısı, "Bana iftira atıyorlar hatta kolumda ’Ebru’ yazıyor. Başında ve sonunda sonsuzluk işareti var. Kayınvalidem yüzünden yuvamız bozuldu" diye kendini savundu. Olay, 25 Ekim saat 18.30 sıralarında merkez Meram ilçesi Havzan Mahallesi Ebussuud Efendi Caddesi’nde bulunan bir sitede meydana geldi. Edinilen bilgiye göre, Abdullah Küçüktaşdemir (47), boşanma aşamasındaki eşi özel bir eğitim kurumunda öğretmen olan Ebru Küçüktaşdemir’i (45) özel ders vereceği site önüne kadar takip etti. Burada ikili arasında çıkan tartışmada Abdullah Küçüktaşdemir, yanında bulunan bıçakla Ebru Küçüktaşdemir’i vücudunun çeşitli yerlerinden 22 bıçak darbesiyle yaraladı. İhbar üzerine olay yerine polis ve sağlık ekipleri sevk edildi. Polis ekipleri şüpheliyi etkisiz hale getirirken, olayda ağır yaralanan kadın ilk müdahalenin ardından kaldırıldığı Meram Devlet Hastanesi’nde hayatını kaybetti. Gözaltına alınan zanlı koca, ifadesinin ardından sevk edildiği adli makamlarca tutuklanarak cezaevine gönderildi. Konya’yı terk et mesajı atmış Konya Cumhuriyet Başsavcılığı olayla ilgili soruşturmasını tamamlarken, tutuklu olan zanlı hakkında ’kadına karşı tasarlayarak öldürme’ suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası talebiyle dava açıldı. Hazırlanan iddianamede katil zanlısı kocanın eğitim fakültesindeki eğitimini yarıda bırakmasına rağmen, yıllardır özel dershanede Türkçe öğretmenliği yaptığı belirtildi. Zanlının telefonunda yapılan inceleme sonrası olay günü Ebru Küçüktaşdemir’e, "Cezaevinden başka yer mi var, bugün bu iş bitecek. Bende her şey bitti. Aklın varsa Konya’yı terk et" şeklinde tehdit mesajları attığı ortaya çıkarken, olaydan yaklaşık 6 saat önce "Av bıçağı Konya" gibi aramalar yaptığı da iddianamede yer aldı. "Bana iftira atıyorlar, kolumda ’Ebru’ yazıyor" Konya 4’üncü Ağır Ceza Mahkemesi’nde ’eşe karşı tasarlayarak öldürme’ suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasıyla dava açılan Abdullah Küçüktaşdemir’in yargılanmasında karar duruşması görüldü. Zanlı koca duruşmaya Ses ve Görüntü Bilişim Sistemi (SEGBİS) ile katıldı. Mahkeme heyetince son olarak söylemek istedikleri sorulan katil zanlısı, "Ben para pul düşkünü değilim, bana iftira atıyorlar. Kolumda ’Ebru’ yazıyor başında ve sonunda sonsuzluk işareti var. Ben eşimi sonsuzluğa göndermedim. Eşimin annesi yüzünden, yuvamız yıkıldı" diye konuştu. Mahkeme heyeti, Abdullah Küçüktaşdemir’e ağırlaştırılmış ömür boyu hapis cezası verdi.