İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne (İBB) yönelik yürütülen yolsuzluk soruşturması devam ederken, usulsüzlükler Sayıştay raporlarında da yerini aldı. Sayıştay’ın 2023 yılına ait denetim raporuna göre 137 ayrı usulsüzlük tespit edilerek açıklandı.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne (İBB) yönelik yürütülen ’yolsuzluk’ soruşturması sürüyor. İBB’deki usulsüzlükler Sayıştay raporlarına da yansıdı. Sayıştay’ın geçen kasım ayında açıklanan 2023 yılına ait denetim raporuna göre 137 ayrı usulsüzlük tespit edildi. Raporda yer alan 137 usulsüzlükten bazıları, "Yapım işlerinin farklı yapım ihaleleri kapsamında tamamlatılması ve bu yöntemin genel bir usul haline getirilmesi, yapımı gerçekleştirilen bazı işlerin geçici kabulleri yapılmadan ve teslim tutanakları olmadan işletmeye açılması, Yol Bakım ve Alt Yapı Koordinasyon Daire Başkanlığı tarafından yapılan bazı ihalelerde hatalı uygulamalar olması, yüklenicinin yaklaşık maliyete kıyasla çok yüksek fiyat teklif ettiği iş kalemlerinde aşırı iş artışı yapılması ve düşük fiyatlı işlerin hiç yapılmaması veya az yapılması, tasfiye edilerek kesin hesabı yapılmayan işler için ihaleye çıkılması, tarihi ve kentsel sit alanına izinsiz yapı yapılması, Özel Halk Otobüslerinin 3. kişilerin kusurundan kaynaklı kazalar sebebiyle gerçekleştiremediği seferlere ilişkin ödenen ücretlerin rücu işlemlerinin gerçekleştirilmemesi, hizmet alımı ihalelerinde mevzuata aykırı şekilde akaryakıt dahil araç kiralamalarına yer verilmesi, kamu idaresinin mülkiyetinde yer alan araçların trafik tescil kayıtları ile envanter kayıtlarının uyuşmaması, danışmanlık hizmet alımlarıyla hazırlatılan projelerin kullanılmaması, kültürel etkinlikler ve Halkla İlişkiler Şube Müdürlüklerinin Torba İhalelerinde ihale mevzuatındaki hükümlere uyulmaması, on farklı iştirak şirketten doğrudan temin personel hizmet alımı yapılması ve personel arasındaki mali ve sosyal hak dengesinin korunamaması, Kent Mobilyaları Alım İhalesinde hatalı uygulamaların bulunması, bazı işlere ait hak edişlerin ödenmesinde vergi ve sosyal güvenlik prim borcu olmadığına ilişkin belgenin sorgulanmaması, fiyat dışı unsur ile puanlama yapılarak ihale edilen işlerde hatalı uygulamaların olması, ihale sonuçlarının öngörülen sürede kamu ihale kurumuna bildirilmemesi, trampa yoluyla kamulaştırma işleminde hatalı uygulamaların bulunması, park alanı olarak meclis kararı alınan taşınmazın idarece satılması" olarak ifade edildi.
Usulsüzlükler 137 başlıkta toplandı
Taksi durağı yerlerinin bedel alınmadan ruhsatsız şekilde kullandırıldığının belirtildiği raporda ayrıca 137 usulsüzlükten birkaçı ise, "Tarihi değeri ve önemi olan Harbiye Cemil Topuzlu Açık Hava Tiyatrosu ve Yerebatan Sarnıcı’nın usulsüz şekilde kullandırılması, idarenin hüküm ve tasarrufu altında olan ve imar planında yeşil alan ve park olarak kamunun kullanımına bırakılan yerlerin özel siteler tarafından işgal edilmesi ve işgallere süreklilik kazandırılması, kiraya verilen taşınmazların kiracı tarafından sigortalarının yapılmaması, taşınmaz kira bedellerinin günün emsal ve rayiç bedellerine göre güncellenmemesi, kira alacaklarının takip ve tahsil işlemlerinin gerçekleştirilmemesi, Toplu taşıma hizmetlerinin ihalesiz olarak Özel Halk Otobüsleri Şirketleri ve Diğer Ulaşım Şirketleri ile doğrudan sözleşme yapılarak gördürülmesi, Toplu taşıma hizmetlerinde kullanılan İstanbulkartın usulsüz kullanımına ilişkin yaptırımlarda hatalı uygulamaların bulunması, bazı haklar ile taşınmazların ihale yapılmaksızın belediye şirketlerine devredilmesi, hafriyat sahaları işletme gelirlerinden bazı ilçe belediyelerine pay verilmesi, yağmur sularının uzaklaştırılmasıyla ilgili harcamaların İSKİ hesaplarına aktarılmaması, eğlence vergisi paylarının ilçe belediyelerine düzenli şekilde aktarılmaması, müze paylarının ilçe belediyelerine gönderilmemesi, çevre temizlik vergisi paylarının Çöp İmha Tesislerinin kuruluşu için ayrılmaması, bazı işletmelerin, işyeri açma ve çalışma ruhsatı olmaksızın faaliyette bulunmaları, İşyeri açma ve çalışma ruhsatı almadan faaliyette bulunan işletmelere kapatma cezası verilmemesi, bütçe emanetleri hesabında kayıtlı borçların muhasebe kayıtlarına alındığı sıraya göre ödenmemesi, İdareye aktarılan müze paylarına ilişkin hatalı muhasebe kayıtlarının yapılması, satın alma suretiyle temin edinilen bazı taşınırların demirbaşlar hesabında izlenmemesi" şeklinde açıklandı.
Taşınmazların yarı fiyatına hissedarlara satıldığı belirlendi
Öte yandan, Eyüpsultan Topçular’da 4 arsa, Kadıköy Sahra-i Cedit’te kagir apartman, Büyükçekmece Kamiloba ve Güzelce’de 7 arsa, Kartal Soğanlık’ta 2 arsa, Pendik’te 1 arsa, Beşiktaş’ta 1 arsa ve Kemerburgaz’da 3 arsadan oluşan toplamda 61 bin 297 metrekarelik taşınmaz trampa anlaşmasıyla A.K. ve M.K.’ya verildiği öğrenildi. Raporda verilen apartman ve arsalar için meclis kararı olmadığı belirtildi. Diğer hissedarlarla ilgili ne gibi bir tasarrufta bulunduğu açıklanmazken, A.K. ve M.K.’ya verilen İBB’ye ait taşınmazlara verdikleri bedellerin piyasa ile bağdaşmadığı ve bu taşınmazlara düşük değer biçildiği kaydedildi. Sayıştay, İstanbul Umum Emlak Komisyoncuları Esnaf Odası’na yazı yazdı ve İBB’nin taşınmazlarına belirlediği bedellerin gerçeği yansıtıp yansıtmadığını sordu. Soruya İstanbul Umum Emlak Komisyoncuları Esnaf Odası ise, İBB’nin taşınmazlarına biçtiği değer ile gerçek değer arasında ciddi fark olduğu cevabını verdi. Yapılan araştırmalar ve yazışmalar sonucunda rayiç bedeller tespit edildi. Hissedarlara trampa edilen taşınmazların gerçek değeriyle İBB’nin belirlediği rayiç bedeli arasındaki fark açıklandı. İBB’nin taşınmazlarının değerinin hemen hemen yarı fiyatına hisse sahiplerine verdiği ortaya çıktı.
Park alanı olarak belirlenen ve satılması mümkün olmayan bazı taşınmazların satıldığı tespit edildi
Sayıştay raporunda idarece, Büyükşehir Belediye Meclisi Kararı ile park alanı olarak belirlenen ve satılması mümkün bulunmayan taşınmazın, idare şirketine mevzuata aykırı şekilde satıldığının belirlendiğine yer verildi. Raporda ayrıca kamu İdaresinin sorumluluğunda olan meydan, yol ve park gibi umuma açık alanlarda yer alan 84 adet taksi durağı yerinin bedel alınmaksızın kullandırıldığına ve bu taksi duraklarının ruhsatsız şekilde faaliyet gösterdiğinin tespit edildiği ifade edildi.
Harbiye Cemil Topuzlu Açık Hava Tiyatrosu ve Yerebatan Sarnıcı’nın usulsüz kullandırıldığı belirtildi
Raporda ayrıca, idarenin mülkiyetinde bulunan Harbiye Cemil Topuzlu Açık Hava Tiyatrosu’nun ecrimisil karşılığı kullandırıldığı ve bu şekilde ecrimisilin kira niteliğine dönüştürülerek taşınmazın işgaline süreklilik kazandırıldığı, Yerebatan Sarnıcı’nın ise; 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümlerine aykırı olarak 51/g pazarlık usulüyle kiraya verildiğinin belirlendiği ifade edildi.
