Turizmdeki yüksek potansiyeli ve ticari yatırımların ilgi odağı oluşuyla dikkat çeken Aliağa, tüm bu özelliklerinin yanı sıra yer üstü ve yer altında bulunan su kaynaklarıyla da ön plana çıkıyor.
Yapılan inceleme ve araştırmalara göre Aliağa’da başlıca soğuk su kaynakları; Helvacı Umurlu kaynağı, Güzelhisar Hamam Kuyusu, Güzelhisar İnkaya kaynağı, Karayap Çeşmesi, İki Oluklu Çeşme, Sülüklü Çeşme, Zincirli Kuyu kaynağı, Böceli Çeşme kaynağı ve Kunduz Çeşme kaynaklarıdır. Suları düzenli olmayan bu kaynaklar, genellikle farklı debilere sahip. Diğer yandan Nemrut Koyu’nun kuzeyindeki Ilıca Burnu civarından çıkan sıcak su kaynağı ile Pınar Tepe’nin kuzeydoğusunda yer alan Biçer Kaplıcası sahanın en önemli sıcak su kaynakları olarak biliniyor. Ancak Biçer Kaplıcası, yer altı su tablasının alçalması neticesinde kurumaya yüz tuttu.
En önemli akarsuyu Güzelhisar Çayı
Aliağa’nın doğal ve yapay oluşumlar yoluyla önemli su kaynaklarına sahip olduğunu belirten Aliağa Coğrafya Atlası yazarlarından Öğretim Üyesi İlker Eroğlu, kentin en önemli akarsuyu olan Güzelhisar Çayı hakkında şu bilgileri verdi: “Kaynağını Yunt Dağı’ndan alan Koca Çay, Güzelhisar Barajı’ndan çıktıktan sonra Güzelhisar Çayı adını alır ve graben alanında kuzeybatı yönünde akarak Aliağa Koyu kuzeyinden Çandarlı Körfezi’ne dökülür. Güzelhisar Çayı’nın başlıca kollarını Kunduz Dere, Sirçe Dere ve İbrim Dere oluşturur. Sahanın mevsimlik akışa sahip önemli akarsularını ise Tülüntü Dere, Karaali Dere, Karaosman Dere, Sazlık Dere, Karazeytin Dere, Uzunhasan Dere, Dedeköy Deresi, Himmet Dere, Çınarlı Dere, Zindan Dere, Hayıtlı Dere, Arap Deresi ve Hatun Dere meydana getirmektedir. Güzelhisar Çayı’nın yıllık ortalama akım miktarı saniyede 4.5 metreküptür. Bu akarsuyun en yüksek akım miktarı (saniyede 13,4 metreküp) şubat ayında, en düşük akım miktarı ise (saniyede 0,3 metreküp) Ağustos ayında tespit edilmiştir. Akım değerlerinin yıl içinde gösterdikleri değişimlere göre Güzelhisar Çayı’nın rejim tipi yağmurlu Akdeniz rejimidir. Bu akarsuyun akım ve rejim şartları üzerinde en önemli rolü ise yöredeki iklim şartları oynamaktadır”
Aaliağa’nın doğal gölleri
Aliağa’nın göller bakımından nispeten zengin sayılabilecek bir karaktere sahip olduğunu ifade eden Eroğlu, “Aliağa’nın en büyük doğal gölü, ilçe arazisinin kuzeyinde konumlanan ve Yenişakran-Kapıkaya mahalleleri arasında yer alan Boz Göl’dür. Aliağa’nın diğer doğal gölleri ise lagün şeklinde gelişmiş Eski Tuzla ve Tuzla gölleridir. Eski Tuzla Gölü Yenişakran Mahallesi’nin kuzeybatı istikametinde, Tuzla Gölü de Aliağa Koyu’nun kuzeyindeki kıyı bölgesinde bulunmaktadır” dedi.
Yapay sarnıçlar
Aliağa’da daha çok tarım ve sanayi faaliyetlerinde kullanılmak için oluşturulmuş yapay göllerin de mevcut olduğu bilgisini veren Eroğlu, “Bu göllerden en büyüğü Güzelhisar Barajıdır. Bir başka yapay göl ise Çıtak ve Yeni Şakran Göletleridir. Daha henüz tamamlanmamış olan Kalabak Göleti, Aliağa’nın diğer önemli bir yapay göldür. Ayrıca Aliağa’da doğrudan hayvancılık faaliyetlerinin yapıldığı bazı kırsal alanlarda hayvan sahipleri tarafından yapay göl şeklinde oluşturulmuş sarnıçlar da bulunmaktadır”
