Havaları ısınmasıyla birlikte yine su kıtlığı ve kuraklık tehlikesi gündemin ilk sıralarına yerleşti. Meteoroloji Genel Müdürlüğü (MGM) tarafından açıklanan 2024 Nisan Kuraklık Analizi Raporu’na göre ülkenin Ege, Akdeniz İç Anadolu, Karadeniz ve Marmara Bölgesi’nin önemli bir bölümü “çok şiddetli” ve orta şiddetli olarak değerlendirildi. Yaşar Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Nurdan Yıldırım, yaz aylarında su tasarrufu sağlamanın püf noktalarını anlattı.
İklim değişikliğinin en çok etkilediği ülkelerden biri olan Türkiye’de kuraklık, her geçen yıl artıyor. Meteoroloji Genel Müdürlüğü Standart Yağış İndeksi (SPI - Standardized Precipitation Index) Metoduna Göre 2024 Nisan Ayı Meteorolojik Kuraklık Durumu Raporu’nda ülkenin üçte ikisi “şiddetli kurak” ve “orta şiddetli kurak” olarak nitelenirken, bu bölgelerde bazı illerde “çok şiddetli kuraklık” söz konusu. Şubat 2024-Nisan 2024 arası dönemi ele alan rapor kaygı uyandırırken uzmanlar kuraklıkla mücadele konusunda önemli tedbirler alınması gerektiğini vurguluyor.
Son 64 yılın en düşük yağışı
2024 Yılı Nisan Ayı Alansal Yağış Raporu’na göre; Türkiye geneli nisan ayı yağışı normalinin ve geçen yıl nisan ayı yağışının altında gerçekleşti. 2024 yılı Nisan ayı yağışı 28.5 mm, nisan ayı normali (1991-2020) 57.5 mm, 2023 yılı Nisan ayı yağışı 86.8 mm’dir. Yağışlar normaline göre yüzde 50 ve geçen yıl nisan ayı yağışlarına göre yüzde 67 azaldı. Nisan yağışları Bilecik, Bursa, Kastamonu, Samsun, Amasya, Tokat, Giresun, Rize, Trabzon Rize, Artvin, Ardahan, Burdur, Afyonkarahisar, Denizli ve Antalya sahil kesiminde yer yer yüzde 80’in üzerinde azalma gösterirken, İstanbul Avrupa yakası, Kırklareli, Çanakkale ve Mersin Mut çevrelerinde yüzde 60’ı aşan artışlar kaydedildi. Bölge genelinde tüm bölgeler normalinin altında yağış almış, en fazla azalma gösteren bölge yüzde 70 ile Karadeniz Bölgesi oldu. Bölgenin 2024 yılı nisan ayı yağışları son 64 yılın en düşük seviyesinde gerçekleşti.
Su tasarrufu ve verimli kullanma önerileri
Yaşar Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Nurdan Yıldırım, su sıkıntısı yaşamamak için vatandaşların suyu tasarruflu ve verimli kullanmasının hayati önemde olduğunu belirterek, su tasarrufu noktasında şu önerilerde bulundu: “Su kullanımını azaltın. Duş süresini kısaltın. Gereksiz yere uzun süre duş almak su israfına yol açar. Diş fırçalarken veya tıraş olurken musluğu kapalı tutun. Bulaşıkları elde yıkamak yerine, bulaşık makinesi kullanın. Makinenin tam dolu olmasına dikkat edin.
Musluk ve borulardaki sızıntıları kontrol edin ve onarın. Küçük bir damlama bile büyük miktarda su kaybına neden olabilir. Tuvalet sızıntılarını kontrol edin. Klozetin içindeki su sürekli akıyorsa, bu durum ciddi su israfına yol açabilir.
Bahçe sulamasını sabah erken saatlerde veya akşam geç saatlerde yapın. Bu, buharlaşma nedeniyle su kaybını azaltır. Damla sulama sistemleri kullanarak suyu daha etkin ve verimli bir şekilde kullanabilirsiniz. Kuraklığa dayanıklı bitkiler yetiştirin. Bu bitkiler daha az su tüketir ve su tasarrufuna katkı sağlar.”
Gri su kullanımı
Prof. Dr. Nurdan Yıldırım gri su kullanımının önemine dikkat çekerek, “Evde kullanılan suyu (duş, lavabo suyu gibi) arıtarak bahçe sulamasında veya tuvalet rezervuarında kullanabilirsiniz. Bu yöntem su tüketimini önemli ölçüde azaltabilir. Yağmur suyunu toplayarak bahçe sulamasında veya temizlik işlerinde kullanabilirsiniz. Bu, doğal su kaynaklarının korunmasına yardımcı olur. Su tasarruflu musluk başlıkları, duş başlıkları ve tuvalet rezervuarları kullanarak su tüketimini azaltabilirsiniz. Enerji verimliliği yüksek çamaşır ve bulaşık makineleri tercih edin” dedi.
