AŞUT’TAN, İRAN’DAKİ ÇİFTE STANDARDA TEPKİ

Mersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) Yönetim Kurulu Başkanı Şerafettin Aşut, 30 yıldır ambargo altında olduğu söylenen İran’ın her yerinin Avrupa ve Uzak Doğu ülkelerinin ürünleri ile dolu olduğunu belirterek, “Türkiye olarak İran’a ambargo uygulamamız isteniyor, çeşitli baskılar yapılıyor ama Avrupa’nın tüm ürünleri İran’da serbestçe satılıyor. Böyle bir çifte standart kabul edilemez” dedi.
MTSO Başkanı Aşut, geçen hafta Mersin Valisi Hasan Basri Güzeloğlu başkanlığında İran’a gerçekleştirdikleri ziyareti, yazılı açıklamayla değerlendirdi. Mersin iş dünyasının temsilcilerinin yer aldığı İran ziyaretinin hem Mersin hem Türkiye adına çok önemli bir adım olduğunu vurgulayan Aşut, ambargo altında olduğu ifade edilen ülkede, Türkiye dışında tüm dünya ürünlerinin yer almasına tepki gösterdi. İran’ın, Ortadoğu ve Asya bağlantısının planlı duraklarından biri olduğunu dile getiren Aşut, İran pazarının, uzun süredir hem Türkiye hem de Mersin olarak ihmal edilen bir bölge olduğunun altını çizdi. Bunda İran’ın kendini dünyaya kapatmış olmasının da etkisi olduğunu kaydeden Aşut, “Ancak, Mersin iş heyeti olarak İran ziyaretimizde gördüklerimiz bizi çok şaşırttı. 30 yıldır ambargo altında olduğu söylenen İran’ın her yeri Avrupa ve Uzakdoğu ülkelerinden gelen ürünlerle doluydu. Tüm lüks Fransız kozmetik ürünleri ve mağazaları sokakları doldurmuştu. İran’ın her yerinde Avrupa’nın büyük petrol şirketleri serbestçe iş yapıyor. İçtiğimiz su ve meşrubatlar Avrupa ve Amerikan malı içecekleriydi. Gerçekten heyetimiz için büyük bir şaşkınlık oldu bunları görmek. Bir yandan Türkiye olarak İran’a ambargo uygulamamız isteniyor, çeşitli baskılar yapılıyor ama Avrupa’nın tüm ürünleri İran’da serbestçe satılıyor, mağazaları iş yapıyor. Böyle bir çifte standart kabul edilemez” dedi.
Ziyaret boyunca görüştükleri her İranlı’nın görünmez bir elin Türkiye ile İran arasına bir mesafe koyduğunu dile getirdiğini anlatan Aşut, “Mersin heyeti olarak 5 gün içinde İran’ın güneyi Bander Abbas’tan kuzeyi Tahran ve Tebriz’e kadar gittiğimiz her yerde Türkçe konuşarak anlaşabildik. İran’ın yaklaşık 80 milyonluk nüfusunun yarısını Azeri kökenli Türkler oluşturuyor. Ortak bir kültür, ortak bir geçmişimizin ve değerlerimizin olması büyük bir avantaj ama bunu kullanamıyoruz. İşte Mersin Heyetinin bu ziyareti bu önyargıları kırması açısından önemliydi” ifadelerini kullandı.
Gördükleri İran’ın medyadan yansıdığı olmadığına işaret eden Aşut, ülkenin hızla özelleştirme sürecine girdiğini ve güçlü bir ekonomisi olduğunu aktardı. Türkiye’ye yakın olan Kuzey İran, Tahran ve Doğu Azerbaycan Eyaleti ile buranın önemli sanayi kenti Tebriz’in tarım ve sanayi üretimi sektörlerinin yoğunlaştığı, dünyaya açılmak isteyen bölgeler olduğuna dikkat çeken Aşut, şöyle devam etti: “Bu bölgelerin dünyaya açılmasında, Avrupa ve Akdeniz’e ulaşmasında en kısa, en avantajlı ve en etkin yer ise Mersin ve Mersin Limanı. Mersin’in güçlü lojistiğinden çok etkilendiler. Tebriz-Van-Mersin Demiryolu Hattı hakkında Devlet Demiryolları Genel Müdür Yardımcısı Erol İnal’ın İranlı yetkililere verdiği bilgiler ve tamamlanmasına az kalan projeler İranlı yetkilileri çok heyecanlandırdı. Önümüzdeki haftalarda Türkiye’ye gelecek olan İran Ulaştırma Bakanı’nın programına Mersin ziyaretini eklemek istediklerini söylediler.”
“İŞ DÜNYASI DAHA ATİK OLMALI”
İran’da bir dönüşüm yaşandığına, Türkiye’nin bu dönüşümden sonra pay almak istiyorsa çabuk davranması ve daha sık temaslarda bulunması gerektiğine vurgu yapan Aşut, şunları söyledi: “Tüm Avrupa orada, tüm Uzak Doğu ve Çin orada. Ancak, Türk ürünlerinin çok iyi bir imajı var. Türk ürünü kaliteli ürün kabul ediliyor. Bu imajı bozmadan, iş dünyamız daha atik olmalı, İran’ı tanımalı. İran Dünyanın petrol ve doğal gaz üretiminde ilk üç ülkesinden biri. İran’ın güneyinde bulunan ve İran’ın en büyük limanı ve serbest bölgesine sahip olan Bander Abbas kenti yetkilileri ve Hürmüzgan Valisi hayatlarında ilk kez resmi bir Türk heyeti gördüklerini söylediler. Bu gerçekten dünyanın ilk 10 ekonomisine girme hedefi olan bir Türkiye’ye yakışmayan bir durum. Tüm dünya oralarda cirit atıyor ama biz yokuz.”
Mersin heyetinin İran ziyaretinin bir başlangıç olduğunu belirten Aşut, bundan böyle daha büyük heyetlerle ve daha çok firma ile İran’da olacaklarının altını çizdi. Ortak çalışma grupları ve ortak fuarlarla ticareti artıracaklarını vurgulayan Aşut, bundan sonraki adımları da şöyle aktardı: “İran’dan getireceğimiz hammaddeyi veya bazı montaj işlerini Mersin’de yaparak, Mersin Limanı ile dünyaya ulaştıracağız. Tebriz-Mersin bağlantısı demek İran’ın yarısını Türkiye’ye bağlamak demektir. İranlılar bunu gördü. Mersin İskenderiye Ro-Ro seferleri ile tekrar Afrika pazarına etkili bir şekilde girecek ve bu hatla Kızıldeniz’den Arabistan yarımadasına geçeceğiz. Geçtiğimiz aylarda Birleşik Arap Emirlikleri’nin Fuceyre Emirliğine yaptığımız ziyaretle Dubai, Abu-Dabi, Fuceyre gibi büyük hacimli ticaretin ve yatırımların döndüğü bölgeye ilk kez girdik. Mersin’in, Mersin firmalarının buralarda rahatlıkla iş alacak düzeyde olduğunu gördük. Mersin adına bu ziyaretler bir ilkti. Üçüncü hedefimiz Irak, özellikle Bağdat ve Güney Irak. Buralar şu anda riskli görünse de büyük işler burada. Mersin iş dünyası olarak artık taşeronluk yapmayacağız. Buralarda daha çok bulunacağız.”