Mersin Büyükşehir Belediyesi, katı atık aktarma, geri dönüşüm, düzenli depolama ve bertaraf çalışmaları kapsamında geçen yıl 720 bin ton evsel nitelikli katı atığı bertaraf ederken, atıklardan 93 bin megavat elektrik üretti. Yürüttüğü çalışmalarda, ’Metan Gazı Depolama Balonları’ sayesinde kesintisiz elektrik üretimi sağlayan Büyükşehir Belediyesi, organik atıklardan kompost üretimine de başladı.
Büyükşehir Belediyesi, küresel ısınmaya karşı bir dizi önlemler alarak Mersin’i daha yeşil yarınlara hazırlıyor. Kenti iklim krizi kapsamında yaşanılacak doğa olaylarına hazırlıklı hale getirmek için İklim Değişikliği ve Sıfır Atık Dairesi Başkanlığı bünyesinde kurulan Sıfır Atık Yönetimi Şube Müdürlüğü, İklim ve Çevre Bilim Merkezi Şube Müdürlüğü ile İklim Değişikliği ve Yenilenebilir Enerji Şube Müdürlüğü çalışmalarını sürdürüyor. Atıkların bertarafından enerji üretimine, toplumun bilinçlenmesinden uluslararası sözleşmelerin uygulanmasına kadar her şeyin detayıyla düşünüldüğü İklim Değişikliği ve Sıfır Atık Dairesi Başkanlığı, bu kapsamda geçen yıl bir dizi faaliyet yürüttü.
100 bin hanenin aydınlatma ihtiyacına eşdeğer düzeyde elektrik enerjisi üretildi
Sıfır Atık Yönetimi Şube Müdürlüğü, katı atık aktarma, geri dönüşüm, düzenli depolama ve bertaraf çalışmaları kapsamında geçen yıl, 720 bin ton evsel nitelikli katı atığı bertaraf ederken, atıklardan 93 bin megavat elektrik üretti. Atıkların 610 bin tonu aktarma istasyonlarından düzenli depolama ve bertaraf sahalarına taşınarak, vahşi depolamanın önüne geçildi. Metan gazının atmosfere salınıp sera gazı etkisinin de önlendiği çalışmalar kapsamında, kurulan ’Metan Gazı Depolama Balonları’ sayesinde kesintisiz elektrik üretimi sağlandı. Büyükşehir Belediyesi, yürüttüğü çalışmalarda, 43 milyon 867 bin 924 metreküp gazın atmosfere salınmasını önleyerek, 100 bin hanenin aydınlatma ihtiyacına eşdeğer düzeyde elektrik enerjisi üretti.
Organik atıklardan kompost üretimine başlandı
Geçen yıl, 3 milyon 282 bin 434 kilogram tıbbi atık bertaraf edilirken, 1 milyon 271 bin 150 metreküp hafriyat toprağı, inşaat ve yıkıntı atığının geri kazanım öncelikli olacak şekilde güvenli ve düzenli şekilde depolanması sağlandı. Bertaraf edilen inşaat ve yıkıntı atığı miktarı ise 23 bin 945 metreküp oldu. Çevre ve halk sağlığını korumak amacıyla yasal sorumluluklar çerçevesinde, kaçak hafriyat ile ilgili 11 bin 436 denetim yapıldı. Entegre Çevre Bilgi Sistemi (EÇBS) kapsamında ise 100 bina ve yerleşkeye ‘Sıfır Atık Belgesi’ kazandırıldı. Birimlerde oluşan 95 bin 347 kilogram dönüştürülebilir atığın geri kazanımı sağlandı. 2024 yılında ilklere imza atan ekipler, organik atıklardan kompost üretimine başlayarak, toplam 380 ton organik atığı kullanarak 180 metreküp kompost üretimi gerçekleştirdi.
Plastik atıklar deniz ortamına ulaşmadan toplanacak
Sıfır Atık Yönetimi Müdürlüğü ayrıca geçen yıl Avrupa Birliği HORIZON programının konsorsiyumu REMEDIES’in ikinci açık çağrısına hazırladığı ’Plastiksiz Mersin Sahilleri için Birleşiyoruz’ projesi ile hibe almaya hak kazandı. Denizlerdeki mikroplastiklerin önlenmesine dair farkındalık oluşturacak proje kapsamında; karasal kaynaklı plastik atıkların deniz ortamına ulaşmadan toplanması, geri dönüştürülmesi, yeniden kullanılması ve atık azaltımı konusunda yerinde uygulamalar yapılmaya başlandı.
Bilim Merkezi 111 bin 500 kişiyi ağırladı
İklim ve Çevre Bilim Merkezi Şube Müdürlüğünün faaliyetleri kapsamında çocuklara çevre bilincini aşılamak için faaliyetlerine başlayan Mercan 100. Yıl İklim ve Çevre Bilim Merkezi, geçen yıl 51 deney düzeneğini daha bünyesine ekleyerek, 119 interaktif düzenek, planetaryum ve gözlem evi alanları ile kentin 13 ilçesinin yanı sıra 34 farklı ilden ve birçok ülkeden 111 bin 500 kişiyi misafir etti. Mercan içinde açılan atölyeler ile bin 758 öğrenciye Robotik Kodlama Atölyesi, Minik Mucitler Atölyesi, İklim ve Çevre Atölyesi, Deniz Canlıları Atölyesi, Astronomi ve Uzay Bilimleri Atölyesi ile Fen Bilimleri Atölyesi’nde eğitimler verildi.
Sera gazının önlenmesine yönelik çalışmalar
İklim Değişikliği ve Yenilenebilir Enerji Şube Müdürlüğü bünyesinde 2024 yılında çalışmaları tamamlanarak yayımlanan ‘Mersin Sürdürülebilir Enerji ve İklim Eylem Planı (SECAP)’ ile yerel yönetimlerin sürdürülebilir enerji kullanımı ve iklim değişikliğiyle mücadelede somut adımlar atılmasını sağlamayı amaçlayan, sera gazı azaltım senaryolarını ve uyum önlemleri analizlerini içeren planlamalar yapıldı. SECAP’ta sera gazı emisyonlarına sebep olan ilk 3 faaliyetin 3 yıllık ortalamaya göre sırasıyla; yüzde 45’inin konut ve hizmet binalarından, yüzde 24 ulaşım ve yüzde 22 endüstriyel süreçler ve ürünlerden kaynaklandığı tespit edildi. 2024 yılı içerisinde kentin sera gazı emisyonlarını izlemek ve azaltma hedeflerinin takibi için 2023 yılı faaliyetlerini de dahil ederek, Mersin ilini kapsayan yeni bir ‘Mersin Sera Gazı Emisyon Envanteri Raporu’ (2019-2023) hazırlandı. Rapora göre; 2023 yılında Mersin için kişi başına düşen emisyon miktarı 5,38 kg CO2e/kişi olarak belirlendi.
Bisikletli turizm için çalışmalara başlandı
Geçen yıl ayrıca, Mersin için potansiyel iklim risklerini ve bunların sektörler üzerindeki potansiyel etkilerini değerlendirmek üzere risk matrislerini içeren, belirlenen risk etmenlerine göre gerekli önlemlerin alınmasına yönelik öneriler sunan ‘Mersin İklim Değişikliği Risk ve Kırılganlık Analizi Raporu’ hazırlandı. ’CDP- ICLEI Birleşik Raporlama Sistemi’ne 2024 yılında da veri girişi yapan ekipler, kentin sera gazı emisyonlarındaki çalışmaları düzenli olarak raporladı. Kentte bisikletin yaygın ulaşım aracı haline gelmesi ve bisikletli turizm için Ulusal ve Uluslararası Bisiklet Ağlarına katılım fizibilite çalışmalarına başlandı. Tüm bu çalışmaların yanı sıra Kardeş Şehir ve AB projeleri ile dünyanın farklı kentlerinde uygulanan projeleri Mersin’e uyumlamak ve kentte uygulanan projeleri de dünyaya tanıtmak için de çalışmaların sürdüğü kaydedildi.
Alp: "Atıkları ekonomiye kazandırıyoruz"
İklim Değişikliği ve Sıfır Atık Dairesi Başkanı Arda Alp, kentin atık yönetimini yapıp, çevrenin korunmasını sağlayarak daha yeşil bir Mersin oluşturmak için çalıştıklarını ifade etti. Atıkları düzenli depolama sahalarında yöneterek, vahşi depolamanın oluşturduğu kirliliğin önüne geçtiklerini belirten Alp, iklim krizi etkilerine karşı atıkların büyük bir bölümünü bertaraf ettiklerini ve bu sayede de enerji elde ettiklerini kaydetti. Mersin genelinde 3 adet düzenli depolama sahası bulunduğunu vurgulayan Alp, "Evsel nitelikli çöplerimizi buralarda bertaraf ederek, oluşan metan gazından jeneratörler vasıtasıyla elektrik üretiyoruz. Bu sayede doğaya salınacak metan gazını önleyerek, küresel ısınmanın da önüne geçmiş oluyoruz. 2024 yılı içerisinde 100 bin hanenin aydınlatma enerjisini karşılamaya eş değer güçte elektrik üretimi gerçekleştirdik" dedi. Alp, evsel nitelikli atıkların da tesiste ayrıştırıldığını ve geri dönüştürülebilir olanların geri kazanım tesislerine gönderildiğinin altını çizdi.
