Kaynakların doğru ve verimli kullanılması, atıkların yeniden ekonomiye kazandırılması, israfın önlenmesi, çevre ve doğaya karşı farkındalık ve duyarlılığın geliştirilmesi amacıyla Ondokuz Mayıs Üniversitesi’nin öncülüğünde başlayan Sıfır Atık Projesi kapsamsında düzenlenen “Sıfır Atık Çalıştayı” Uzaktan Eğitim Merkezi (UZEM) Konferans Salonu’nda başladı.
Rektör Prof. Dr. Sait Bilgiç ve diğer OMÜ yönetiminin sıfır atıkla ilgili görüşlerini bildirdiği projenin tanıtım filmiyle başlayan çalıştaya, OMÜ Vakfı anasınıfı öğrencilerinin gösterisi renk kattı. Geri dönüşüm temalı kostümleriyle çevrecilik mesajı veren pankartlar taşıyan anasınıfı öğrencileri, söyledikleri şarkılarla izleyenleri gülümsetti.
“Sıfır atık tasarruf, verimlilik, vizyon ve yaşam şeklidir”
Çalıştayın açılış konuşmasını yapan ve sıfır atık projesinin süreçleri hakkında bilgi veren proje yürütücüsü ve Rektör Danışmanı Prof. Dr. Yüksel Ardalı, “Üniversitemizde yaklaşık 5 aydır yürütülen sıfır atık projesine büyük bir heyecanla başladık. Çevre ve Şehircilik Bakanlığının ve Emine Erdoğan Hanımefendi’nin çalışmalarından ilham alarak ve Rektörümüzün büyük desteğiyle projenin çalışmalarını başlattık. Sıfır Atık Projesi, sadece atıkların ayırılması değil tasarruf, verimlilik, vizyon ve yaşam şeklidir. Üniversitemiz çok büyük ve yeşil alanda yer alan çok güzel bir üniversite. Rektörlüğün de bu yeşilliğin korunarak daha da arttırılması için 2 buçuk sene önceden başlayan yeşil kampüs çalışmaları var. Biz de bu çalışmalara ilave olarak atıkların uygun ve sağlıklı koşullarda depolanması ve geri dönüşümünün sağlanması için çalışmalarımızı yürütüyoruz” dedi.
“Sıfır atık seferberliği başlattık”
Sıfır atık projesine çevre duyarlılığı ve tasarruf konusunda anket yaparak başladıklarını belirten Prof. Dr. Yüksel Ardalı ilerleyen süreci şöyle özetledi: “Bu anketleri, OMÜ ailesinin bu konudaki düşüncelerini ölçmek ve bir tablo belirlemek için uyguladık. Daha sonra İl Çevre Müdürlüğü’nün düzenlediği sıfır atık zirvesine katıldık ve bu konuda beraber çalışmaya başladık. Projenin uygulama aşamasında ise 65 bin kişiden oluşan OMÜ’de, Rektörümüzün ve tüm birimlerimizin desteğiyle odak noktaları belirleyerek her birimde sıfır atık eğitimlerine başladık. Aldığımız geri bildirimlerden de farkındalık oluşturduğumuzu ve bilgi eksikliklerini giderdiğimizi gördük. Sonuçta bilmediğimiz bir konuda farkındalık oluşturamayız. Ayrıca tüm üniversitenin tehlikeli atıkları için de bir üst kurul oluşturduk. Bunların yanında biz sadece atık için çalışmıyoruz. Bu aynı zamanda bir su ve enerji tasarrufu projesi. Bu nedenle tasarrufu sağlamak için toplantılar yaptık ve Genel Sekreterimiz Menderes Kabadayı ile geri dönüşüm firmalarıyla görüştük. Ayrıştırma kutularının yaklaşık yüzde 80’inin dağıtımını geri dönüşüm firmalarına dağıttık. Sonuçta bu projenin toplama, ayrıştırma ve geri dönüştürme şeklinde üç ayağı var. Kısacası sıfır atık seferberliği başattık.”
“Atıkların azaltılması yönünde önümüze bir hedef koyduk”
Sıfır atık konusunda prensip sahibi olmanın ülkeyi, doğayı ve canlıyı sevmenin bir gereği olduğunun altını çizen Yüksel Ardalı ilerleyen süreçte yapacakları hakkında şu bilgileri verdi: “Atıkların azaltılması, organik atıkların değerlendirilmesi, yemek artıklarının hayvan barınaklarına dağıtılması, elektronik atıkların DEHAM’a gönderilmesi konusunda birçok bağlantı yaptık. Önümüze de bir senede ne kadar atık azaltacağımız hususunda bir hedef koyduk. Artık çöp, çöp kamyonu görüntüsü istemiyoruz. İşimizde de evimizde de az tüketmeli, israfı önlemeliyiz.”
“İçten ve emekle hazırlanmış bir proje”
İçten ve emekle hazırlanan sıfır atık projesinin yürütülmesinde emeği geçenleri tebrik eden Atakum Belediye Başkanı İshak Taşçı da, “Çevre bilincinin arttırılması için başlatılan bu proje, özellikle yarınlarımız için büyük önem taşıyor. Çocuklarımızın geleceğini düşünmek ve onlara güzel bir gelecek bırakmak için bu projenin tüm Türkiye’ye yayılarak hayat bulması gerek. Bu nokta da iş birliğine ihtiyaç var. Kamu kurumları ve sivil toplum kuruluşları toplumun ortak problemi olan atık sorununu birlikte çözmeli. OMÜ’ye bu konuda öncü olmasından dolayı şükranlarımı sunuyorum. Üniversiteler toplumun ufkunu açan kurumlardır. OMÜ, bu projeyle bu görevini layıkıyla yerine getiriyor” ifadelerini kullandı.
“Ölçüsüz tüketim büyük miktarda atık üretimine yol açtı”
İnsanın dünyayı değiştirme iradesi olan tek canlı olduğuna dikkat çeken Rektör Prof. Dr. Sait Bilgiç ise, “Dünyayı güzelleştirmek de kötüleştirmek de bizim elimizde. Bize teslim edilen bu irade ölçülü kullanılmadığı takdirde, sınırlı imkânlar sınırsız isteklerle kullanılmaya çalışıldığı takdirde dünyayı kötüleştirmemiz kaçınılmaz. İnsanlar daha kıt imkânlara sahip olduğu dönemlerde tasarrufu kendiliğinden yapıyordu. Kendi büyüklerimden gördüğüm kadarıyla da ağacın tek bir meyvesi bile ziyan edilmezdi. Refah düzeyimiz yükseldikçe tüketim çarkının içine düştük. Daha çok kazanmak isteyen firma ve holdinglerin tüketimi körükleyen reklamları bizi ölçüsüz bir şekilde yaşamaya alıştırdı. Ölçüsüz üretim de büyük miktarda atık üretimine yol açtı. Bu atıkların geri dönüşümle ekonomik bir değere dönüştürülebileceğinin mümkün olduğunu da uzun bir dönem bilmeden yaşadık. Atıklardan sadece çevre temizliğini olumsuz etkilediği için rahatsız olduk ” değerlendirmesinde bulundu.
“Bir ton kâğıdın geri dönüşümü 17 ağaç kurtarıyor”
Sıfır Atık Projesi’nin tam kapasiteyle OMÜ’de mutlaka hayata geçeceğini vurgulayan Rektör Sait Bilgiç, “Biz bu projeyi gerçekleştirdiğimizde çok büyük kazançlarımız olacak. Bir ton kâğıdın geri dönüşüme kazandırılması 17 ağacı kurtaracak ve 177 kg daha az sera gazının üretilmesini sağlayacak. Bununla birlikte 4 bin 100 kw’lık elektrik enerjisi tasarrufu sağlanacak. Bu örneği cam, plastik gibi atıklarla zenginleştirdiğimizde ve kazanımlarımızı hesap ettiğimizde ortaya büyük bir miktar çıkıyor. Kısacası bu örneklere bakıldığında hafife alınmayacak bir proje olduğunu görüyoruz. Emine Erdoğan Hanımefendi’nin bu işin başında olması, Türkiye’de sıfır atık konusundaki hassasiyet yükselmesi için yapılacaklar konusunda önemli bir mihenk taşı” şeklide konuştu.
İnsanın yaradılışında iyi ve kötü unsurların bulunduğuna işaret eden Rektör Bilgiç, “Allah bize içimizdeki iyi ya da kötüyü kullanma konusunda bir irade vermiş ve kurallar koymuş. İyi insan; merhametli, etrafına saygılı ve ölçülü insandır. Dolayısıyla çevreye duyarlı olmak, tasarrufa dikkat etmek iyi insanların kendiliğinden geliştireceği davranışlardır. Bu projeye destek olmak aynı zamanda insanın içindeki iyi tarafı kullanması için de bir fırsattır” dedi.
OMÜ ailesinin sıfır atık projesine destek çıktığını ve bu konuda olumlu geri dönüşler aldığını belirten Sait Bilgiç, “Yeşil kampüs ve sıfır atık çalışmalarımızın yanında senato toplantısında dumansız kampüs kararı aldık. 2021 yılına kadar tam anlamıyla uygulamaya geçireceğiz. Yani 2021 yılında yeşil, atık sorunu çözülmüş, insan sağlığına zararlı olan dumandan arınmış bir kampüse sahip olacağız” diye konuştu.
Şehir dışından Samsun’a çalıştay için gelen akademisyenlerin bilgi ve tecrübeleriyle değer katacağını da ifade eden Rektör Sait Bilgiç, çalıştayın hayırlı geçmesini diledi.
Açılış konuşmalarının ardından Rektör Prof. Dr. Sait Bilgiç Atakum Belediye Başkanı İshak Taşçı’ya ve programa katkı sunanlara fidan sertifikası verdi.
Çalıştay birinci oturumu, Samsun Büyükşehir Belediyesi çevre mühendisi Elif Özcan’ın “Belediyede Sıfır Atık Çalışmaları”, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Sıfır Atık Yönetimi Daire Başkanlığı Sıfır Atık Envanter ve Şube Müdürü Hülya Çakır’ın “Ülkemizdeki Sıfır Atık Uygulamaları”, Boğaziçi Üniversitesi Çevre Bilimleri Enstitüsü öğretim üyesi Prof. Dr. Nilgün Cılız’ın, “Sürdürülebilir ve Yeşil Kampüs” konulu sunumlarıyla devam etti.
İki gün sürecek çalıştay, genel bir değerlendirmenin ardından sona erecek.
Çalıştayın açılışına; Samsun Garnizon Komutanı Topçu Albay Recep Ali Üstün, dekanlar, akademisyenler, kamu kurum yetkileri ve idari personel katıldı.
