Sivas’ın yöresel lezzetlerinden olan tel helva en az 6 kişinin kol kuvveti ile şarkılar türküler söylenerek yapılıyor, yapımı saatler sürerken tadına ise doyulmuyor.
Sivas Olgunlaşma Enstitüsü tarafından matematik ve sanat evinde "Sivas Yöresel Tel Helvası" etkinliği gerçekleştirildi. Etkinliğe Sivas Valisi Dr. Yılmaz Şimşek’in eşi Dr. Çiğdem Olgun Şimşek, Sivas Olgunlaşma Enstitüsü müdürü Aysel Şenlen ve il protokol eşleri katıldı. Sivas’ın yöresel lezzetlerinden olan ve bin bir zahmetle yapılan tel helva geleneğini yaşatmak amacıyla düzenlenen etkinlikte protokol eşleri de kolları sıvayarak tel helva çektiler.
Yapımı saatler sürüyor
Şeker, su, tereyağı, un ve limon tuzu kullanılan helva en az 6 kişinin kol kuvveti ile çekilerek hazırlanıyor. Sivas tel helvası genellikle soğuk kış günlerinde köy odalarında düzenlenen köy eğlencelerinde hazırlanıyor. Hazırlanışında; un pembeleşinceye kadar kavrulurken şeker kaynatılarak macun kıvamına getiriliyor. Katılaşan şeker her tarafı yağlanmış olan tepsiye dökülüyor. Ardından soğuma süreci başlıyor. Karışımın soğumasından sonra usta macunu inceltiyor ve ardından helvayı çekecek olanlar tepsinin etrafına dizilerek macunu çekmeye başlıyor. 6 kişi ile yaklaşık 1 saat süren işlemin ardından tel helva yenmeye hazır hale getiriliyor.
“100 yıllık geçmişe dayanan kültür”
Tel Helva Ustası Murat Aygün, yöresel tel helva kültürünün 100 yıllık bir geçmişi olduğunu ve günümüzde unutulmaya yüz tuttuğunu belirterek, “Sivas tel helvasını yaymaya ve yaşatmaya çalışıyorum. Unutulmuş bu kültürü gün yüzüne çıkarmaya çalışıyoruz. Bu kültürü bilmeyen bireylere ve topluma kazandırmak amacıyla yaygınlaştırmaya çalışıyoruz. Sivas’ta tel helva yaklaşık 100 yıllık geçmişe dayanan bir kültür. Bunun yapımı 1 kilo şekere yarım kilo su koyuyoruz ve kaynatıyoruz. Yanında 2 kilo un kavuruyoruz. Şekerimiz kaynadıktan sonra dibini yağladığımız tepsimize döküyoruz. Belli bir süre bekliyor ve kıvam alıyor. Daha sonra elimize alıp yoğurma işlemine geçiyoruz. Daha sonra tepsiye alarak un ilave ediyoruz. Birlik ve beraberliği temsil eden 6 kişi bir araya gelerek el birliğiyle 8’e katlayarak çekiyoruz. Çektikçe zamanla tel tel oluyor ve enfes bir lezzete dönüşüyor. Bu helvaya ne kadar fazla el değip birlik berberlikle yapılırsa o kadar lezzeti artıyor. Türkü söylemeyi seven arkadaşlar ile birlikte helva yapımı sırasında türküler söylüyoruz” şeklinde konuştu.
“Uzun kış günlerinin eğlenceli geleneği”
Etkinliğe katılan Ayşe Benek Kaya, tel helva kültürünün geçmişte uzun kış günlerinin en eğlenceli geleneği olduğunu söyleyerek, “Bugün Sivas Olgunlaşma Enstitüsünün iştirakleriyle helva çekme programı gerçekleştirdik. Uzun kış gecelerinin en eğlenceli geleneklerinden biridir. Bu sebeple harika bir program yapıldı. Aşamaları uzun zaman alan bir helvadır. Programı sayın valimizin eşi Dr. Çiğdem OLGUN ŞİMŞEK Hanımefendi ve protokol eşleriyle birlikte gerçekleştirdik. Birçoğu bu kültürü bilmiyordu. Bu kültürü yaşayarak, katkıda bulunarak öğrenmiş oldular” ifadelerini kullandı.
