Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği tarafından kırmızı listeye alınan ve Türkiye’de bölgesel olarak nesli tükenmiş olarak bilinen yakalı toy, 7 yıl sonra kendini gösterdiği Trabzon’da tekrar doğaya bırakıldı.
Anadolu’da nesli tükendiği düşünülen ve 1912 yılında Kars’ta, 2013 yılında da Konya’nın Karapınar ilçesi yakınlarında görülen yakalı toy, 7 yıl aradan sonra kendisini Trabzon’da gösterdi. Geçtiğimiz günlerde Akçaabat ilçesinde Sinan Kalkışım isimli vatandaş, kedilerin saldırısından son anda kurtardığı kuşu bir akşam evinde muhafaza ederek doğa fotoğrafçısı arkadaşına haber verdi. Yapılan incelemede kuşun yakalı toy olduğu anlaşılırken, bitkin halde bulunan kuş için Milli Parklar Şube Müdürlüğü ekipleri harekete geçti. Nesli tükendiği bilinen kuşun veteriner hekim gözetiminde kontrolü yapılırken, kuşun bakımını ise doğa fotoğrafçısı Hakan Kahraman üstlendi. İsmi ‘Lazize’ konulan ve geldiğinde 890 gram olan kuş için bir reçete hazırlandı. İlk etapta kedi maması ile beslenen ve daha sonra lahana ve marul ile beslenmeye başlanan yakalı toy, 9 günün ardından bin 180 grama ulaştı. Doğaya salınması için yeterli kiloya sahip olan Lazize ismi verilen kuş, Gümüşhane sınırları içerisinde tekrar doğaya bırakıldı. Kazakistan’daki bir üretim çiftliğinden 2 gün önce doğaya bırakıldığı tespit edilen kuş, göç haritasının belirlenmesi için radyo vericisi ile takip ediliyor. Yakalı toy kuşlarının sayısının arttırılması için Birleşik Arap Emirlikleri tarafından da bir üretim çiftliğinin kurulduğu öğrenildi.
“Sağlıklı bir şekilde doğaya kazandırdığımız için mutluyuz”
Trabzon Doğa Koruma ve Milli Parklar Şube Müdürü Akif Ümüzer, yakalı toy doğaya kazandırıldığı için mutlu olduklarını belirterek, “Veterinerimizin kontrolünde doğaya salımını yapacağız. Doğaya kazandırdığımız için mutluyuz. İlk kez böyle bir kuş türüyle karşılaşıyoruz. Aldığımız bilgilere göre de Türkiye’de ilk oldu. Sağlıklı bir şekilde doğaya kazandırdığımız için mutluyuz. Kazakistan’dan geldiğini öğrendik, üzerinde zaten takip cihazı var, takip ediliyor. Çöl kuşu olduğu için Arabistan tarafına gideceğini düşünüyoruz. Sıcaklarda yaşayan bir kuş” dedi.
“Vericisi olduğu için takip edebilecek”
Kuş dedektifi Emin Yoğurtçuoğlu, kuşun radyo vericisi ile takip edildiğini dile getirerek, “Kuş bize 890 gram olarak gelmişti, minimum 950 gram olması lazım. Şu an bin 180 gram. Maksimum ulaşabileceği bin 200 gram. Dolayısıyla şu an tekrar doğaya bırakılacak hale geldi. Bundan sonra ne tarafa gidecek kendi takdiri. Vericisi olduğu için takip edebileceğiz. Bize o verileri Kazakistan’dan iletecekler. Daha önce yakalı toy ile Kazakistan’da, Fas’ta, İsrail’de karşılaştım. Türkiye’de ilk kez böyle bir şeyle karşılaşıyoruz” şeklinde konuştu.
“890 gramdan bin 180 kiloya ulaştı”
Yakalı toyun bakımını üstlenen doğa fotoğrafçısı Hakan Kahraman, kuşun geldiğinde 890 gram olduğunu, bin 180 kilo ile Milli Parklara teslim edildiğini vurgulayarak, “Kuşu doğaya canlı sağlam kazandırdığımız için çok mutluyuz. Kuşa veterinerin verdiği reçeteyi uyguladık. Önce kedi maması ile baktık onu, besleyici oldu, daha sonra da lahana verdik. Lahanayı çok sevdi, lahana, marul ve pazı yedirdik. Biraz da antibiyotik ve vitamin verdik. Çok iyi bir duruma geldi” ifadelerini kullandı.
