Geçmişten bugüne Trabzon’da yaşayan tüm medeniyetlerin izini Trabzon Ayasofya Camii bahçesinde yer alan açık hava müzesinde görmenin mümkün olduğu belirtildi.
Doğu Karadeniz Bölgesi’nin en büyük açık hava müzesi olarak anılan Ayasofya Camii bahçesinde Roma dönemine ait eserlerin yanı sıra Rum Pontus Devleti ve Osmanlı Dönemine ait çok sayıda eser yer alıyor.
Mülkiyeti Fatih Sultan Mehmet Han Vakfına, yönetimi Vakıflar Genel Müdürlüğüne ait Trabzon Ayasofya Camii bahçesinde sergilenen mezar taşlarının şehrin farklı mezarlıklarından muhtelif zamanlarda getirildiği kaydedildi. Bahçeye yapılan diğer sergilerde ise farklı dönemlere ait taş eserler yer aldığı alanda farklı kültürlerin izlerini bir arada görmek mümkün.
1997 yılında Trabzon’un Cumhuriyet Mahallesi, Hüsamoğlu çıkmazı, Tabakhane yokuşunda yapılan hafriyat çalışmaları sırasında bulunan ve Müze Müdürlüğü başkanlığındaki kurtarma kazısı olarak sürdürülen çalışmalarda ortaya çıkartılan mimari ögeler bu tapınağa ait olduğu düşünülen mimari buluntular Roma dönemine ait olduğu belirlenirken, bunlar da müze bahçesinde sergileniyor. Bahçede Osmanlı Dönemine ait mezar taşları, Roma ve Doğu Roma (Bizans) dönemlerine ait stel, kitabe ve çeşitli dönemlere ait mimari buluntular da yer alıyor.
Osmanlı dönemine ait mezar taşlarımızın büyük bir kısmı burada sergileniyor
Ayasofya Bahçesi’nin Trabzon’daki maddi kültür varlığı yapılara ait dış mekânlardaki taşları barındıran tek sergi alanı olduğunu belirten Trabzon Doğal ve Tarihi Değerleri Koruma Derneği Başkanı Doç. Dr. Coşkun Erüz, Osmanlı dönemine ait mezar taşlarının bu alanda sergilendiğini söyledi. Erüz “Ayasofya’nın bahçesi Trabzon’un tek açık hava müzesidir. Geçmişte de aynıydı, bugün de Trabzon’un tek Açıkhava müzesidir. Ayasofya’nın bahçesi Trabzon’daki maddi kültür varlığı dediğimiz yapılara ait dış mekânlardaki yapı taşlarını barındıran tek sergi alanı. Roma, belki daha önce Persler’e ait Trabzon’daki antik tapınak ve yapılara ait kalıntılar, sütunlar yapı malzemelerin hepsi orada. Aynı şekilde Osmanlı dönemindeki yapıların içerisinden çıkan ocaklık vb bütün malzemeler orada, Bizans’ta orada. Trabzon’un geçmişine ait 1461’den sonra önemli bir Türk yerleşimiydi ve bizim mezarlıklarımızın büyük bir kısmı da maalesef en önemlisi de Gülbahar Hatun Camii önündeki imaret mezarlığıydı ve tahrip edildi. Bu mezarlıklardan çıkan Osmanlı dönemine ait mezar taşlarımızın büyük bir kısmı Ayasofya bahçesinde sergileniyor ”dedi.
