Sanayi işletmeleri son dönemlerde çırak ve usta bulmak konusunda sıkıntı yaşıyor. Gençlerin sanayiye karşı ilgisizliği nedeniyle piyasada yetiştirecek çırak olmamasından yakınan ustalar, bugünlerde yetişen çırak sayısının azalması nedeniyle ilerleyen dönemlerde usta sayısının azalmasından endişe ediyor. Çırak olmadığı için bütün iş yükünü kendi başına üstelenen ustalar, ailelerin de sanayiye karşı olumsuz bir bakış açısı olması nedeniyle eski çırak kültürünün kalmadığı, çırağın çekirdekten yetişmesi gerektiğini meslek liselerine ve çıraklık okullarına gereken önemin gösterilmesini istedi.
Eskiden herkes çırak olmak için yoğun bir çaba sarf ettiğini ifade eden oto tamir ustası İlhami Karakaş, "1985’ten beri bu işi yapıyorum. 2005’lere kadar biz 30-40 metrekare dükkânlarda 16-17 kişi çalışıyorduk. O zaman seçmeler yapılır gibi eleman seçerdiler, eleman alırdılar. Maalesef bu son 8-9 yıldır eleman bulamıyoruz, eleman eksikliği çok. Okumak isteyen zaten her halükarda okuyor. Bizim şimdi şu an İHA’ları, SİHA’ları yapan genç kardeşlerimiz okumak istediler. Onları başardılar yaptılar, Allah onlardan razı olsun. Ama onların sayısının 10 katı şuan kahvelerde, evin içinde, sanal kumarda, sosyal medyada resim atmakla, annenin babanın elinde olan parayı soyup götürmekle. Bu şekilde işsizlikten dolayı uğraşıyorlar. Yaş büyüyünce öğrenmek zorlaşır" dedi.
Karakaş; "Benim 12 yaşında bir insana iş öğretmen ayrıdır, 25 yaşındaki bir insana iş öğretmen ayrıdır. Bu çağda, bu dönemde sen 18 yaşındakine iş öğretemezsin. Bu sorun oto sanayi sitelerinde değil, marangozlar da aynı sıkıntı, inşaatta aynı sıkıntı, demircide aynı sıkıntı, kunduracıda aynı sıkıntı. Yani hangi iş dalına bakarsanız bakın, inanılmaz bir eleman sıkıntısı var" diye konuştu.
Üniversite mezunu her zaman bulunduğunu ifade eden Karakaş, Bir sanatkâr kolay kolay yetişmez. Bir esnaf kolay kolay yetişmez. Bizim yegâne en büyük sıkıntımız, elemanın zamanında kafasının ve beyninin bizim göstereceğimiz işi alacağı çağda bulamıyoruz. Türkiye’nin her tarafında bütün esnaf grupları aynı şikâyetten dert yandıklarına göre bunu bir şekilde ülkemizin her dalını etkiledi. İşi olmayan adam bu sefer 30 yaşına, 35 yaşına geliyor, bu sefer evliliği de unutuyor. 35 yaşından sonra evlenen bir adam 5-6 çocuk yapmaz ki, 3-4 yapmaz, 1 çocuk yapar. Ortaokuldan alıp bizim burada yetiştirdiğimiz gençler 20-22 yaşlarında evleniyorlar. Yeterli derecede bilgi edindikten sonra dükkânı da açar. Para sıkıntısı da olmaz, evlenme sıkıntısı da olmaz. Bizim devletimizden ricamız, ilgili kurumlardan ricamız, sosyal medyaya da çok çabuk el atmaları lazım, gerekirse yasaklanacak. Bunu ben bütün kalbimde samimi olarak söyleyeyim. 10 yıl sonra dışarıdan adam getireceğiz. Çünkü benim yaşım 51. Ben şimdi hadi günde 3 tane araba çıkarıyorum. Ama ben 60-65 yaşından sonra günde 3 tane araba çıkaramam ki, nasıl çıkarırım. Ben şimdi şanzıman 40 kilodur kaldırıyorum, 60 yaşında kaldıramam ki. Bu sefer Afganistan’dan, Pakistan’dan, Irak’tan, çevredeki komşu ülkelerden çalışmak isteyen gelecek, burada dükkânını açacak. Bu sefer ülkemizin yapısı da değişecek. Devlet büyüklerimizden bizim bir istediğimiz odur. Genel olarak sadece sanayi sektörü değil, hemen hemen bütün sektörlerdeki problem. Aynı devletimizin buna bir an önce el atması lazım" şeklinde konuştu.
Aracını tamire getiren Muhammed Fatih Kendir ise "Ustalarımızın elaman bulmalarındaki sıkıntıları artık ayyuka çıktı. Eline tornavida alan insan ben ustayım diyebiliyor işleri de berbat ediyor. Bunun temel sebebi 96-97 yıllarında o zaman ki siyasi duygularla imam hatiplerin önünü kesmek için maalesef meslek liselerin önünü de kestiler. Eğitim dediğimiz şey siyaseten düşünülmemeli. Devletin geleceği düşünülmeli. 600 yıl boyunca dünyaya hükmetmiş bu ecdadın torunlarının genetik kodlarına uygun şu zamanında ihtiyaçlarını giderebilecek bir eğitim müfredatı çok acilen devlet büyüklerimiz tarafından ülkemizde uygulamaya geçilmelidir" dedi.
Murat Kalkan - Saim Sabah Kendir
