Yozgat’ın Çekerek ilçesinde bağ bozumunun tamamlanmasıyla birlikte üzüm pekmezi yapımı başladı. Özellikle köylerde kadınların öncülüğünde kurulan pekmez kazanları, hem kış hazırlığının hem de kültürel bir mirasın parçası olarak dikkat çekiyor.
Sabahın erken saatlerinde toplanan üzümler, büyük leğenlerde ayıklanıp eziliyor. Elde edilen üzüm suyu, süzüldükten sonra büyük kazanlarda odun ateşiyle saatlerce kaynatılıyor. Bu zahmetli sürecin sonunda koyu kıvamlı, doğal ve katkısız üzüm pekmezi elde ediliyor. Pekmez yapımında kullanılan üzümler genellikle bölgenin yerli çeşitlerinden seçiliyor. Doğal şeker oranı yüksek olan bu üzümler, hiçbir katkı maddesi kullanılmadan yoğun bir şekilde kaynatılarak pekmeze dönüştürülüyor.
"81 yaşındayım kendi üzümümü kendim yetiştiriyorum"
Çekerek ilçesine bağlı Arpaç köyünde yaşayan 81 yaşındaki Halim Süzener kendisine ait olan bağda üzüm kestiğini söyledi. Süzener "Tek başıma imal edip bakımını yapıyorum. Bu sene iklim değişikliğinden dolayı verim az oldu. İnsanlar tembellik yapmasın, üretsinler. 1 kilo üzüm 100 liradır. Üzümü topladıktan sonra pekmez yapacağız. İklim değişikliği olmasaydı bu 5 dönüm bağda 200 kasa üzüm vardı. Şimdi 50 kasa üzüm alacağız" dedi.
"Pekmezden lokmalık atıştırmalık geliştirdik, adına ‘Loken’ dedik"
Bayındırhüyük köyünden Süleyman Başkan ve eşi Yıldız Başkan köylerini çok sevdikleri için KOP projesine başvurarak üzüm yetiştirmeye başladıklarını ifade etti. Önceki dönem Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’ın yerelden kalkınma modelini örnek aldığını belirten Süleyman Başkan bağcılık ve bağcılığın geliştirilmesi projesiyle yola çıktıklarını söyledi. Başkan, "2 yıl ürünün büyüme süreci gelişti. 2 yıldır üzüm ve Tokat yaprağı ürünlerini elde etmeye başladık. Geçen yıl çok verim aldık. Bu yıl soğuktan dolayı biraz verimimiz düştü. İnşallah gelecek yıllarda daha çok verim alacağız. Üzümden yaptığımız pekmezimiz çok meşhurdur. Pekmezden çocukların yiyebileceği doğal atıştırmalık ürettik. İsmi ‘Loken’ yani lokmalık enerjinin kısaltması. Ağzınıza bir tane attığınızda enerji geliyor. Kime tattırdıysak çok beğendi. Seri üretime henüz geçemedik. Seri üretim için makineleşme lazım. Bazı sıkıntılar çıktı. Ama hayallerimizden vazgeçmedik" ifadelerini kullandı.
"İşçilik maliyeti katmadan tüketiciyi de düşünüyoruz"
Yıldız Başkan ise 5 dönüm arazi üzerinde bağ kurduklarını söyledi. Başkan, "Ben burada pekmezlerimi ve lokenlerimi yapmak istiyorum. Makine çalıştırabilmem için elektrik gerekiyor. Devlet büyüklerimizden destek bekliyorum. Elektrik 200 metre ötemizde. Ortalama 9-10 kilo üzümden 1 kilo pekmez elde ediliyor. Üzümün kilosu 100 lira. Pekmezin fiyatının bin lira civarında olması gerekiyor ama 700-800 lira gibi bir fiyat düşünüyoruz. İşçilik maliyetlerini katmıyoruz" diyerek tüketiciyi de düşündüklerini söyledi.
