Zonguldak’ın Ereğli Belediyesi, Erdemir’in imar cezalarına ilişkin verilen yargı kararıyla ilgili açıklamalarına yanıt verdi.
Kdz. Ereğli ilçesinde faaliyet gösteren Erdemir, Zonguldak İdare Mahkemesi tarafından, Kdz. Ereğli Belediyesi’nin kestiği imar cezalarının iptal edildiğine yönelik açıklama yapmıştı. Kdz. Ereğli Belediyesi yapılan açıklamaya yanıt vererek davayı üst mahkemeye taşıyacaklarını duyurdu. Kdz. Ereğli Belediyesi’nin Anayasa ve kanunların verdiği yetkileri kullandığı belirtilen açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“Kdz. Ereğli Belediyesi Anayasa ve kanunların verdiği yetki ve sorumluluk çerçevesinde kamu yararının korunabilmesi için gerekli iş ve işlemleri yürütmekle yetkili kamu tüzel kişiliğidir. Belediyemiz bu anlayış doğrultusunda tüm sorumluluk sahasında olduğu gibi ERDEMİR sahasında da 3194 sayılı İmar Kanunu gereği denetimlerini yapmaktadır. Haziran 2020 tarihinde yapılan denetimler esnasında, bazı yapıların ruhsatının olmadığı, bazı yapıların ruhsat ve eklerine aykırı olarak değiştirildiği ve ilave yapıldığı, ekiplerimizce tespit edilmiş; 14 adet yapıya gerekli idari işlemler uygulanmıştır. Erdemir yapılan idare işlemlere karşı Zonguldak İdare Mahkemesi’ne dava açmış ve 4 adet dava dosyası, ERDEMİR’in 2006 öncesinde kamu kurumu olduğu gerekçesi ile iptal edilmiştir. 10 adet dosya için karar verilmemiştir.
ERDEMİR özelleştirme öncesinde kamu olduğunu iddia etmektedir. Erdemir’in, dava konusu yapıların da içinde olduğu 600’ün üzerinde yapı için, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na, kamuoyunda İmar affı olarak bilinen Kanun çerçevesinde Yapı kayıt belgesi başvurusu bulunmaktadır. Bu husus bile başlı başına Erdemir’in ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı yapılarının bulunduğunun kanıtıdır. Zonguldak İdare Mahkemesi’nin ERDEMİR’i 2006 öncesi kamu kurumu olarak gösteren kararı hatalıdır. ERDEMİR kurulduğu 1960 yılından itibaren hiçbir zaman kamu kurumu olmamıştır. Bununla ilgili yüksek mahkeme kararları bulunmaktadır. Danıştay 7. Dairesi’nin 1993/5190 Esas, 1995/5811 Kararına dayalı içtihadında “Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş. ise 1 Mart 1960 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 7462 sayılı Kuruluş Kanunu ve bu kanuna istinaden hazırlanan şirket Esas Mukavelenamesi ile kurulmuştur. Kuruluş kanununun 1. maddesinde, şirketin, kuruluş kanunu ve Türk Ticaret Kanununun bu kanuna mugayir olmayan hükümlerine göre hazırlanacak esas mukavelenin imzalanmasını müteakip yapılacak tescil ve ilan ile hükmi şahsiyet kazanacağı hüküm altına alındıktan sonra, Esas Mukavelenamenin 21. maddesinde de "Türkiye Hükümetinin ve resmi sektörün halen ve istikbalde, gerek hissedarlar umumi heyetinde, gerek idare meclisinde rey hakimiyetini bahşedecek sayıda hisseye sahip olmaları takdirinde dahi, işbu şirket, devletçe kontrol edilen bir şirket sayılmayacak ve İktisadi Devlet Teşekkülleri Umumi Heyetinin veya İktisadi Devlet Teşekkülleri Umumi Murakabe Heyetinin vazife ve salahiyet sahalarına dahil olmayacağı gibi devlet kontrolündeki müesseselere müteallik mevzuata da tabi tutulmayacaktır. Bilakis, Türkiye Hükümetinin, sermayesine iştirakte malik bulunacağı yüzde nispeti ne olursa olsun, bu şirketin bir hususi teşebbüs mahiyetinde bulunduğu işbu Esas Mukavelename ile beyan ve teyit olunur." hükmüne yer verilmiştir."
Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş.’nin bir kamu kurum ve kuruluşu sayılmasına imkan bulunmadığı da belirten açıklamada, "Nitekim 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri (KİT) Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 58. maddesinde, Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları Türk Anonim Şirketi’nin anılan kanun hükmünde kararname hükümlerine tabi olmadığı belirtilmiş ve iktisadi devlet teşekküllerine ilişkin kararname eki listede, söz konusu anonim şirkete yer verilmemiştir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu E. 1999/5-580 K. 1999/597 T. 22.9.1999 No’lu kararında da; “ 7642 sayılı Yasanın 1. maddesi hükmünce davacının özel Hukuk hükümlerine tabi Anonim Şirket niteliğinde hükmi şahsiyete sahip bulunmasına, ayrıca Kamu iktisadi Teşekkülü ( KİT ) niteliğinde 233 sayılı Kanun Hükmündeki Kararname kapsamında görülmemesine göre, Hukuk Genel Kurulu’nca da benimsenen özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken, önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.” hükmü yer almaktadır. Zonguldak İdare Mahkemesi’nin tüm bu üst mahkeme kararlarına ve 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin ekinde açıklanan listede bulunmamasına rağmen Erdemir’i kamu kurumu görme gerekçesi ve belediyemizin dava dosyasına sunduğu bu kararlara rağmen hüküm vermesi anlaşılamamıştır. Ayrıca 11 Mayıs 1960 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Ticaret Sicil Gazetesi’nde Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş.’nin kurucu ortaklarının 1. sırasında 450 pay ile, yabancı bir firma olan Koppers Associates S.A. Zürih-İsviçre, yer almaktadır. Ayrıca şirketin ilk İdare Meclis üyeleri olan 9 kişiden 3’ü yabancı uyruklu şahıslardan oluşmaktadır. Zonguldak İdare Mahkemesi’nin vermiş olduğu karar, kesinleşmiş Yüksek Mahkeme Kararları ile çelişmekte olduğundan hukuk süreci, üst mahkemeye itiraz yolu ile devam etmektedir. Belediyemiz kesinleşmiş mahkeme kararlarına bugüne kadar gösterdiği saygı ve hassasiyeti bundan sonra da gösterecektir. Halen devam etmekte olan hukuk süreci sanki tamamlanmış ve karar kesinleşmiş gibi gösterilerek algı oluşturulmaktadır. Devam etmekte olan hukuki aşamalar şeffaflıkla kamuoyu ile paylaşılacaktır" ifadelerine yer verildi.
