Balıkesir Manda Yetiştiricileri Birliği Başkanı Hakkı Peltek, 2010 yılında Türkiye genelinde sayısı 80 bine kadar düşen manda varlığının devletin teşviki ile beraber 7 yılda ikiye katlandığını söyledi. Peltek, sanayicinin manda sütüne ilgisizliği yüzünden üreticinin sütünü sokak sokak dolaşarak sattığını kaydetti.
Hakkı Peltek, Balıkesir’de manda sayısının bir dönem 750 adete kadar düşmesi dolayısı ile 2010 yılında Balıkesir Manda Yetiştiriciler Birliğini kurduklarını belirtti. Devletin de manda yetiştiriciliğine teşvik vermesi ile birlikte Balıkesir genelinde 750 olan manda sayısı 2016 yılında 3 bine çıkarken, Türkiye genelinde 2010’da 80 bin olan manda sayısı 2017’de 150 bine ulaştı.
Manda sütünü sanayici almıyor
Manda Yetiştiriciler Birliği Başkanı Peltek, "Balıkesir’de manda besleyen 5 köyümüz var. Halalca, Karamanköy, Balıklı, Yakupköy ve Ayşebacı kırsal mahallerimizde manda sütü üretimi yapılıyor. Burada üretilen sütten kaymak, yoğurt ve peynir üretiliyor. Bu 5 köyde 3 bin mandadan günlük 5 ton manda sütü üretiliyor. Bu sütleri üreticilerimiz kaymak, yoğurt, peynir veya tüketiciye çiğ süt olarak satıyorlar. En büyük sorunlarımızdan biri de manda sütüne süt sanayicisinin ilgi göstermemesi. Manda sütü üreticileri elde ettikleri sütü perakende veya sipariş olarak istenilen kaymak, yoğurt veya çiğ süt olarak pazarlıyorlar" şeklinde ifade etti.
Meralardan alınan ücretlerin kendilerini üzdüğünü kaydeden Başkan Peltek, "Çiftçi Malları Koruma Derneği’nin manda üreticisinden aldığı mera ücretleri sebebiyle üreticilerimiz mağdur. Koruma derneğinden mera ücretlerini kaldırması için müracaatta bulunduk. İnşallah olumlu cevap bekliyoruz. Ayrıca meralarda manda, sığır, inek ve koyunlarda otladığı için mera meselemiz var. Mandayı hayvan damlarında beslenmesi mümkün değil. Mandaların meralarda otlaması sulak veya bataklık alanlarda serinlemesi gerekiyor. Mandanın derisi kalın olduğu için terleme yapamıyor" dedi.
Kaymak işleme merkezi için 15 Temmuz öncesi yaptıkları projeyi Balıkesir Büyükşehir Belediye Başkanlığı’na sunduklarını belirten Başkan Peltek, "Kaymak işleme merkezi kurmak için proje geliştirerek Balıkesir Büyükşehir Belediyesi, Kırsal Daire Başkanlığı’na kaymak işleme tesisi projemizi sunduk ama araya 15 Temmuz hareketi girince proje askıda kaldı. İnşallah Büyükşehir Belediye Başkanımız ve Kırsal Daire Başkanımızdan rulo kaymak işleme tesisimiz için harekete geçmelerini bekliyoruz. Başkan olarak söz veriyorum. Bu tesislerde üretilecek ilk kaymağı Balıkesir Valimiz Ersin Yazıcı ve Büyükşehir Belediye Başkanımız Ahmet Edip Uğur’a hediye edeceğiz" şeklinde ifade etti.
Mandanın eti de sütü de çok lezzetlidir
Manda sütünün çok lezzetli olduğunu söyleyen Başkan Peltek, "Mandacılık yapmak çok zor. Mandacılık destekleme teşvik pirimi olarak, devlet düve başına 350 lira veriyor. Mandacılık teşviki almak için beş baş manda olması gerekiyor. Bu teşviki almak için düveye şap, çiçek ve burasalla aşılarının yaptırılması gerekiyor. Bakanlık bu işlemleri yerine getiren manda üreticisine 350 lira teşviki veriyor. Merada otlayan mandalar temiz taze ot, kekik gibi otlarla beslendiği için eti de, sütü de, yoğurdu da çok lezzetli" dedi.
