SAĞLIK - 11 Aralık 2023 Pazartesi 09:58

"Dünyada 39 milyon kişi HIV ile yaşıyor"

A
A
A
"Dünyada 39 milyon kişi HIV ile yaşıyor"

Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Gülden Eser Karlıdağ, "Ülkemizin bulunduğu Kuzey Avrupa ve Orta Asya dünyada HIV’in hızlı yayılan ve artışın olduğu yerlerdir. Bizim ülkemiz de artışın çok olduğu bölgelerden birisidir" dedi.


Elazığ Fethi Sekin Şehir Hastanesinde Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Gülden Eser Karlıdağ, HIV hastalığı hakkında açıklamalarda bulundu. HIV’in bulaşıcı bir hastalık olduğu için bulaşıcılığının önlenebileceğini aktaran Doç. Dr. Karlıdağ, "Hastalık gelişmeden ortadan kaldırılabilir. HIV hastalığının belirtileri, hastalığın başında grip benzeri, baş ağrısı ve ateş gibi semptomlar olabilir. Ya da lenf düğümlerinde şişlikler de olabilir. Bu kişinin bağışıklık durumuna göre de değişiklik gösterebilir. Her hastada aynı şekilde bulgu vermeyebilir. Tanı ve tedavi alınmadıysa arkasından çok uzun yıllar süren bir sessiz duruma girer. Bu sessiz dönemden sonra hastanın AIDS hastalığı dediğimiz diğer fırsatçı enfeksiyonlar ve bazen de kanserlerle başvurduğu dönemdir. HIV tanı alınıp tedavi edilirse bu son dönem hastalığı gelişmez. Özellikle sessiz dönem bizim için çok tehlikeli olan ve bulaştırabilen bir hal alır. Hasta kendinden şüphelenmediği için korunma yöntemi kullanmayabilir ve bulaştırabilir. Bu sürede bizim için çok önemli. En önemli şey, şüpheli durumu olan bireylerin bizlere başvurarak test yaptırmasıdır. Çünkü test yaptırıp tanı aldıktan itibaren öncelikle kendilerini hastalıkla ilgili ileriki süreçler gelişmeden tedavi etmiş olacağız hem de bulaşmayı engellemiş olacağız. HIV’de virüsü belirleyemezseniz, kanda ölçülmeyecek düzeye getirdiyseniz bulaştırılmaz, onun için bu süreç çok önemli. Ülkemizin bulunduğu Kuzey Avrupa ve Orta Asya dünyada en hızlı yayılan ve artışın olduğu yerlerdir. Bizim ülkemiz de artışın çok olduğu bölgelerden birisidir. HIV bilindiği gibi sadece cinsel temasla bulaşan, sadece belli cinsel tercihe mensup kişilerin hastalığı değil. Hetoroseksüel temasla, kan temasıyla ve anneden bebeğe de geçebilir. Sağlık çalışanlarına da iş ile alakalı olarak da bulaşabilir. Onun için her grubun hastalığını bir gruba mal etmememiz gerekiyor. HIV hastalığının artışı da hem ilimizde hem de ülkemizde son dönemlerde maalesef oldukça fazla" diye konuştu.



2023’te 1,3 milyon yeni vaka tespit edilmiş


HIV hastalığının artık tedavi edildiğinin de altını çizen Karlıdağ, "Hastalığı artık tedavi edilen kronik bir hastalık gibi düşünelim. Virüsü tamamen ortadan kaldıramasak da virüsün yaptığı hasarları engelleyebiliyoruz ve virüsü vücutta ölçülemez düzeylere indiriyoruz. Dolayısıyla kronik bir hastalık gibi tedavisi şu anda var. Ama tamamen eradikasyon kür dediğimiz durum henüz yok. Dünya Sağlık Örgütü tarafından yapılan 2023 raporlarında 39 milyonun HIV ile yaşadığını belirtmişti. 2023 yılında 1,3 milyon yeni vaka tespit edilmiş. Maalesef yine 2023 yılında 630 bin kişi HIV ve HIV ile ilgili hastalıklardan hayatını kaybetmiş. 2030 yılında Dünya Sağlık Örgütü artık yeni vaka çıkmasını engellemek istiyor. Eğer ki biz mevcut hastaları tedavi edebilsek vücuttaki virüs yüklerini belirlenemez düzeye indirebilirsek bunlar bulaştıramayacaklar. Yeni vaka çıkmasını da engelleyeceğiz, mevcut hastaları da tedavi altına alacağız. Yani en önemli şey, önce hastaların tanısını koyup tedavi altına alabilmektir. Hastaların vücutlarındaki virüs yükünü negatife çevirerek bulaşmayı engellemektir. Dünya Sağlık Örgütünün 2030 yılındaki hedefi budur" şeklinde konuştu.



"Dünyada 39 milyon kişi HIV ile yaşıyor"

Bunlar Da İlginizi Çekebilir
Ankara YKS’nin ilk oturumu TYT başladı Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) tarafından düzenlenen Yükseköğretim Kurumları Sınavı’nın (YKS) ilk oturumu Temel Yeterlilik Testi (TYT) saat 10.15 itibariyle başladı. Bu yıl 2 milyon 560 bin 640 adayın başvurduğu ve Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) tarafından düzenlenen Yüksek Öğretim Kurumları Sınavı’nın (YKS) ilk oturumu Temel Yeterlilik Testi (TYT) saat 10.15 itibariyle başladı. YKS’nin ilk oturumu TYT’de Türkçe testinde 40, Sosyal Bilimler testinde 20, Temel Matematik testinde 40, Fen Bilimleri testinde 20 soru olmak üzere 120 soru soruldu ve 165 dakika süre verildi. Türkiye’nin 81 ilinde, KKTC’nin başkenti Lefkoşa’da düzenlenen sınava, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde girecek adaylar ise aileleri ile birlikte geldi. Adaylar sınav belgesi ve kimlikleri ile birlikte güvenlik kontrolleri ardından okul içerisine alındılar. ÖSYM Başkanı Bayram Ali Ersoy ise öğrenciler ve aileleri ile sohbet etmek için fakülte önünde ziyaret gerçekleştirdi. "En geç 22 Temmuz’da da sınav sonuçlarını ilan edeceğiz" Sınavın 81 il ve Lefkoşa olmak üzere toplam 250 merkezde yapıldığını belirten Başkan Ersoy, "Bugün 7 bin 800’ün üzerinde bina ve 143 bin salon kullanıyoruz. Sahada bugün 450 bine yakın görevlimiz koordine bir şekilde çalışmakta. Şu anda 250 merkezde sınav koordinasyon merkezlerinde çalışan görevlerimiz sürecin sağlıklı yürütülmesi, adaylarımızın güvenli, sağlıklı, konforlu sınav işlemesi için ellerinden geleni yapıyorlar. Emeklerinin karşılığını alacakları, çalışmalarının çabalarını karşılayacak güzel bir sınav hazırladık. Bugün Türkiye’nin sınavı, dolayısıyla beklentimiz şu, herkesten hoşgörü anlayış bekliyoruz. Sınav salonlarının, binalarının çevresinde adaylarımızın güvenli sınav yapması için hiçbir şekilde gürültü oluşturmamalarını hatırlatıyorum. Sınav sonucu ne olursa olsun, onlar bizim en kıymetlilerimiz, en değerlerimiz. En geç 22 Temmuz’da da sınav sonuçlarını ilan edeceğiz" dedi. Sınava son 2 dakika kala yanlış fakülteye gelip giriş yapan bir aday ise son dakikalarda ise kendi sınav yerine doğru yakınarak koştu. Yarın AYT ve YDT gerçekleşecek YKS’nin ikinci oturum olan Alan Yeterlilik Testleri (AYT) yarın saat 10.15’te başlayacak. AYT’de adaylara Türk Dili ve Edebiyatı-Sosyal Bilimler-1 testinde 40 soru, Sosyal Bilimler-2 testinde 40 soru, Matematik testinde 40 soru, Fen Bilimleri testinde 40 soru sorulacak ve 180 dakika süre verilecek.
Muş Muş’ta YKS heyecanı Muş’ta binlerce öğrencinin heyecanla beklediği Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) ilk oturumu olan Temel Yeterlilik Testi (TYT) sorunsuz bir şekilde başladı. Muş’ta Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS)’nın ilk oturumu olan Temel Yeterlilik Testi (TYT), sabah saat 10.15’te başladı. Kent genelinde binlerce aday, sabahın erken saatlerinde sınav merkezlerinde hazır bulundu. Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) tarafından 3 oturumda gerçekleştirilecek sınav maratonunun ilk gününde, adaylar 120 soruyu 165 dakikada yanıtlamaya çalışacak. TYT oturumunda Türkçe, Temel Matematik, Sosyal Bilimler ve Fen Bilimleri testleri yer alıyor. Gerçekleştirilen sınav için, İl Emniyet Müdürlüğü ve İl Milli Eğitim Müdürlüğü koordineli şekilde güvenlik ve organizasyon önlemleri aldı. Adayların sınava geç kalmaması için erken saatlerde şehir içi ulaşımda da ek seferler düzenlendi. Yarın gerçekleştirilecek ikinci oturum olan Alan Yeterlilik Testleri (AYT) 10.15’te, üçüncü oturum olan Yabancı Dil Testi (YDT) ise aynı gün saat 15.45’te yapılacak. Sınav binalarının çevresinde sessizlik uyarılarına dikkat çekilirken, aileler okul önlerinde dualarla çocuklarını bekledi. Öğrenciler ise sınav sonrası sonuçların hayallerine ulaşmalarına vesile olmasını dilediklerini belirtti. Ayrıca YKS’ye girecek öğrenciler için nüfus müdürlükleri sınav süresi boyunca açık olacak. Sınava giren öğrencilerden Ahmet Yılmaz, zorlu bir sürecin ardından hayatlarının en önemli sınavına gireceklerini söyleyerek, "4 yıldır bu sınava hazırlanıyorum. Eğitim hayatımız ders çalışmakla geçti. İnşallah emeğimizin karşılığını alacağız. Ben bu gün bu sınavı kazanmak için buradayım" dedi. Sınav öncesi İsrail’i kınayan öğrencilerden Osman Çaptuğ, "Bu gün hayatımızın en önemli sınavına gireceğiz. Allah kimsenin emeğini boşa çıkarmasın. 4 yıldır bu sınava çalışıyorum. Olursa nasip olmazsa yine nasip diyerek bir daha hazırlanacağız" şeklinde konuştu. Sınava 12 yıldır hazırlandığını söyleyen Eda Taş, "Çok heyecanlıyım. Sınavımın iyi geçeceğini düşünüyorum. Herkese başarılar dilerim" ifadelerini kullandı. Sabahın erken saatlerinde sınav merkezine geldiğini söyleyen öğrencilerden Hiranur Muş, "12 yıldır çok çalışıyoruz. Buna çok emek verdik. Öğretmenlerimin ve ailemin üzerimde çok emeği var. Başaracağıma inanıyorum" diye konuştu. Sınava iyi hazırlandığını söyleyen öğrencilerden Zehra Taşdemir, "Hedefim psikoloji okumak. Biraz heyecanlıyım. Herkese başarılar diliyorum. Sınava hazırlandığımız süreç biraz zahmetli oldu. Gece gündüz çalıştık, uykusuz kaldık. Umarım bu gün emeklerimin karşılığını alırım" şeklinde konuştu.