Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ve Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Charles Michel'in Belçika'nın başkenti Brüksel'de düzenlediği üçlü zirve sona erdi. Üçlü zirvenin ardından basın açıklaması yapan Michel, Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev’i ve Ermenistan Başbakanı Paşinyan'ı Brüksel’de beşinci görüşmelerine ev sahipliği yapmaktan memnuniyet duyduğunu belirterek, “Düşüncelerimiz samimi, açık ve sonuç odaklıydı. Ermenistan ve Azerbaycan normalleşmesi yolunda ilerlemeye odaklandılar. Liderler, barış içinde bir Güney Kafkasya istediklerini ortak bir şekilde dile getirdiler. Onların çabalarını takdir ediyorum. Gündemdeki tüm konuları birlikte gözden geçirdik. Barış antlaşması konusunda ABD'de son dönemde gerçekleştirilen olumlu görüşmelerin ardından, Ermenistan ile Azerbaycan arasında kapsamlı bir barış anlaşmasının imzalanması yönünde kararlı adımlar atılması için ivme korunmalıdır” dedi.
“Liderler, sınır meselelerine ilişkin ikili görüşmelerin yeniden başlaması konusunda mutabakata vardı”
Görüşmede, Azerbaycan ve Ermenistan arasındaki sınırların belirlenmesine ilişkin çalışmaları ve atılacak adımları gözden geçirdiklerini vurgulayan Michel, “Bu çerçevede liderler, sınır meselelerine ilişkin ikili görüşmelerin yeniden başlaması konusunda mutabakata vardı. İki ülkenin liderleri, 1991 Almatı Deklarasyonu'na ve Ermenistan (29,8 bin kilometrekare) ve Azerbaycan'ın (89,6 bin kilometrekare) toprak bütünlüğüne olan bağlılıklarını yeniden teyit ettiler. Ulaşım konusunda taraflar, bölgedeki ulaşım ve ekonomik bağlantıların engelini kaldırmayı amaçlayan görüşmelerinde net ilerleme kaydetti. Özellikle Nahçıvan'a ve Nahçıvan üzerinden demiryolu bağlantılarının yeniden açılması konusunda. İlgili çalışma grupları, demiryolu bağlantılarının açılmasına ilişkin usuller ve gerekli inşaat işleri ile birlikte somut bir zaman çizelgesi ile ilgili bir ilke anlaşmasını sonuçlandırmak üzere görevlendirilmiştir. Ayrıca, bu çalışmayı desteklemek için Dünya Gümrük Örgütü'nün desteğinden yararlanma konusunda da anlaştılar” dedi.
“Karabağ’da yaşayan Ermenilerin hakları ve güvenlikleri konusunda fikir alışverişlerimize devam ettik”
İnsani konularda, önümüzdeki haftalarda daha fazla tutuklunun serbest bırakılacağı konusunda bir düşüncenin de mevcut olduğunu dile getiren Michel, “Kaybolan ve diğer tarafa geçen askerlerin hızlı bir prosedürle serbest bırakılmaya devam edileceği konusunda karşılıklı anlayışı koruma gereğini vurguladım. Ayrıca, kayıp şahısların akıbeti ve mayın temizleme konusundaki çalışmaların hızlandırılmasının önemini de tartıştık. Eskiden Karabağ’da yaşayan Ermenilerin hakları ve güvenlikleri konusunda fikir alışverişlerimize devam ettik. Azerbaycan'ı uluslararası toplumla yakın işbirliği içinde bu kişilerin haklarını ve güvenliğini garanti altına almak amacıyla pozitif bir gündem geliştirmeye teşvik ettim. Ayrıca Bakü ile bu halk arasında şeffaf ve yapıcı bir diyaloğa olan ihtiyacı dile getirdim. Karşılıklı olarak kabul edilebilir çözümlere ulaşmak için düşmanca söylemlerden kaçınmanın, iyi niyetle hareket etmenin ve liderlik göstermenin önemli olduğuna inanıyorum” ifadelerini kullandı.
“Temmuz ayında liderler Brüksel'de tekrar bir araya gelecek”
AB'nin tek amacının Ermenistan ve Azerbaycan'ın kapsamlı ve adil bir barışa ulaşmasına yardımcı olmak olduğunu ifade eden Michel, “Onların ortak çabalarına katkıda bulunmaya hazırız. Brüksel toplantılarını gerektiği sıklıkta düzenleme konusunda anlaştık. Temmuz ayında liderler Brüksel'de tekrar bir araya gelecek. Daha önce kamuoyuna duyurulduğu gibi, çok yakın bir zamanda Fransa Cumhurbaşkanı Macron ve Almanya Başbakanı Scholz ile Kişinev'deki 2. Avrupa Siyasi Topluluğu Zirvesi kapsamında tekrar bir araya geleceğiz. Ekim ayında Granada'da yapılacak üçüncü EPC zirvesinin kapsamında liderleri böyle bir toplantıya daha davet etmeyi düşünüyorum” dedi.
Kamil Nadirli
