Kaybolan meslekler statüsüne girmeye ramak kala, keçeciliği modern forma sokan İzmir’in Tire ilçesinde yaşayan 40 yaşındaki Arif Cön, çobanların hem giysisi hem yatağı hem de çadırı olan keçeyi farklı el ürünleriyle yeniden tasarladı. Çobanların üzerine giydiği kepenek yapımında kullanılan keçe, şimdilerde şal, şapka, ceket, yelek, terlik, çanta, hatta tablolarda kullanılıyor. Modernize ettikten sonra hiçbir el sanatının kaybolmayacağını belirten Cön, “Artık çobanlık kalmadı. Farklı şeyler yaptığınızda meslek devam ediyor” dedi.
“MESLEĞİN BİTTİĞİ YOK”
Keçecilik işiyle 3. kuşaktır uğraşan Arif Cön, dedesi ve babasının yıllarca çobanların kullanımı için kepenek yapımından para kazandığını, kendisinin ise mesleğin devamı için keçeden farklı el ürünleri ortaya çıkardığını söyledi. Müşterilerden gelen fikirlerle birlikte keçeden yapılan ürünleri sürekli geliştirdiğini belirten Cön, “Mesleğin bittiği yok. Bu mesleği yapan birçok kişi var artık. ‘Burada bütün ürünler bizim aklımıza geldi’ demek yanlış. Örneğin bir müşteri geliyor ve bir fikir veriyor. İpek üzerine keçe koyarak farklı bir ürün tasarlıyoruz ve bu sayede biz de gelişiyoruz” diye konuştu.
“KEPENEĞE İHTİYAÇ MİNİMUMA İNDİ”
Keçe hakkında en çok bilinen ürünün çobanların üzerine giydiği kepenek olduğunu belirten Cön, “Hayvan sırtına konulan keçe vardır, bir de yere halı olarak serilen şekli vardır. Senelerce bunları satarak ekmek yedik. Kepenek çobanın hem giysisi, hem yatağı hem de çadırıdır ama şimdi ceketler, pançolar, gelinlikler, heykeller yapıyoruz. Farklı şeyler yaptığınızda meslek devam ediyor. Artık çobanlık kalmadı. Hayvanlar dışarıda otlatılmıyor. Kepeneğe ihtiyaç minimuma indi. Şal, terlik, çanta, yelek şeklinde soktuğunuzda moda oluşturmuş oluyorsunuz. Ürünlerimiz tamamen doğal. Böyle olunca rağbet devam ediyor. Hiçbir el sanatının öleceğine inanmıyorum. Bunu yapabilenler sivriliyor ve para kazanıyor” ifadelerini kullandı.
KEÇEDEN YENİ EKMEK KAPISI
Tire’de geçim kaynağı olan keçeciliği modernize ederek bambaşka bir ekmek kapısı açan Cön, atölyesinde tasarladığı keçeden yapılma ürünleriyle mesleği devam ettiriyor. Koyundan kırkılan yünler, yıkandıktan sonra ipek kumaşların altına seriliyor. Rengarenk boyanmış keçeler, çeşitli motifler verilerek ipeğin üstüne yerleştiriliyor. Keçenin ipekle özdeşleşmesi için ürünün üzerine sabunlu su püskürtülüyor ve rulo halinde sarılıyor. Rulo edilmiş ürünlere, makine ile dövüldükten sonra istenilen şekil veriliyor ve ceket, şal, şapka, paspas, terlik gibi modellere dönüşüyor.
CEREN ATMACA - HALİL KARAHAN
İZMİR
