Çocuklarda iştahsızlık, ailelerin en çok şikayetçi oldukları konuların başında geliyor. Birçok anne babadan “Çocuğum hiçbir şey yemiyor”, “Bütün gün hiç yemek yemese umurunda olmaz”, “Yemeklerini hep zorla yediriyorum” şeklinde yakınmalar duymak, çoğumuza hiç yabancı değil. Ebeveynlerin ortak problemi olan çocuklardaki iştahsızlık, çok çeşitli nedenlere bağlı olarak gelişebiliyor. Az yemek yiyen, çok yemek seçen, tek yönlü beslenen ve yemeğe karşı aşırı isteksiz olan bir çocuğun iştahsız olarak değerlendirildiğini belirten Acıbadem Üniversitesi Atakent Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Vildan Ertekin, hastalıklardan erken doğuma beslenme alışkanlıklarından anne baba tavrına kadar iştahsızlığın en sık görülen 5 nedenini açıkladı ve önemli önerilerde bulundu.
Çocuğun yapısı
Ertekin, prematüre doğmak, konjenital kalp hastalığı, yarık damak ile otizm gibi durumlarda anne ve babanın çocuğun sağlığı için daha kaygılı olduğunu ve bu nedenle açlık belirtileri göstermeden onu yemeğe zorlayabildiklerini, bir tür “Ne kadar çok yerse, o kadar çabuk büyür” düşüncesine kapıldıklarını belirtti.
Beslenme geçişleri
Bebeklerin, anne sütünden ek gıdalara geçerken zorluk yaşayabildiklerine dikkat çeken Ertekin, “Anne sütünden biberona suludan katı gıdaya geçişler sırasında eğer zorlanırsa, yemeyi reddedebiliyor. Bu da ‘Bebeğim iştahsız’ düşüncesine yol açıyor. Bu gibi durumların oluşumunun önlenmesi için öncelikle çocuğun ek gıdaya hazır olup olmadığının değerlendirilmesi gerekiyor. Öncelikle bebeğin başını tutabilmesi ve tam olarak oturabilmesi şart. Ek besinin aylara göre günlük verilme miktarı, kıvamı, zamanı ve sunumu da çok önemli” ifadelerini kullandı.
Beslenme geçişlerinde çocuğun daha kolay uyum sağlayabilmesi için annelere çeşitli tüyolar veren Dr. Vildan Ertekin, “Besinlerin aşırı tatlı veya tuzlu, ekşi, çok baharatlı ve kötü kokulu olmasından kaçının. Aynı şekilde estetikten yoksun bir şekilde sunmak ve sürekli kuru gıda vermek de iyi değil. Yemek kaşığı, kase, tabak, biberon ve kap gibi beslenme araçları da çocuğun yaşına uygun olmalı” açıklamalarında bulundu.
Mekanik besleme
Bebek beslenmesinde uygun zaman aralıkları ve miktarların aylara göre değiştiğini ifade eden Ertekin, bebekte acıkma belirtileri olmadan beslenmesinin yanlış olduğunu vurguladı. Ayrıca duyguları katarak beslemenin önemine değinerek bu yapılmadığında, eylemin ‘mekanik beslenme’ye dönüştüğünü söyleyen Ertekin, “Besleyen kişi ile bebek arasında uyumlu ve sevgi dolu bir ilişki olmalı” dedi. Prof. Dr. Ertekin, bebeği besleyen kişinin sabırlı, hoşgörülü, özendirici ve teşvik edici olması gerektiğini de sözlerine ekledi.
Organik nedenler
“Çocuklar sık sık hastalanıyor, bazen düşüyor ya da bir yeri ağrıyor” diyen Ertekin, şunları ifade etti:
“Böyle zamanlarda iştah azalması ya da yeme isteksizliği oluşması gayet normal. Bunu göz ardı edip çocuğa zorla yedirilmeye çalışılması, aslında onu yemekten daha da soğutabiliyor. Bu durumun geçici olduğunu düşünüp ısrarcı olmamakta fayda var.”
Travmatik nedenler
Ertekin, tüple beslenmek zorunda kalma, fiziken zorlanarak beslenme gibi oral bölge ile ilgili travmatik olaylar yaşanmış olması durumunun da çocukta yeme isteğinin azalmasına sebep olduğuna vurgu yaptı.
Onur Emre Durak
