Medicana Bahçelievler Hastanesi Psikiyatri Uzmanı Dr. Güven Kızılkale, dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) hastalığının belirtileri, tanısı ve tedavisi hakkında açıklamalarda bulundu. DEHB’in belirtilerinin bebeklik çağında başlayarak yüzde 70-80 ergenlik döneminde ve yüzde 50’si ise yakın erişkinlikte devam ettiğini belirten Uzm. Dr. Kızılkale, “Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunda ilk belirtiler bebeklik döneminde çok ağlama, zor yatıştırılma, zor beslenme, aşırı hareketlilik ve sürekli yeni uyaranlar peşinden koşma gibi belirtilerle ortaya çıkabilir” dedi.
“Sosyal medya DEBH’i tetikliyor”
Sosyal medya kullanımında ‘aşağı kaydırma’nın sürekli olarak beyni uyardığını ve bu sebeple beynin sürekli yeni bir görsele adapte olmaya çalıştığını aktaran Uzm. Dr. Kızılkale, “Bu süreçte bireylerin uzun vadede sabit bir ekrana odaklanmada zorluk yaşayabilir ve film-dizi izlerken ya da çalışırken dikkatleri sürekli başka bir uyarana kayabilir. Sosyal medya ve internet bağımlılığında en sık eşlik eden tanının dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olduğunu görüyoruz. İnternet bağımlılığı beraberinde birçok psikolojik probleme yol açabilir. Sosyal medya bağımlılığının tedavisinde bağımlı kişinin başkalarıyla etkili bir iletişim kurması büyük önem taşıyor. Kişinin kendisini kontrol ederek sosyal medya ve internet kullanımını kısıtlaması gerekiyor” şeklinde konuştu.
“Bildirimleri devre dışı bırakın”
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunun sosyal ve iş yaşamındaki akışı bozabileceğini dile getiren Uzm. Dr. Kızılkale, “Sosyal medya kullanımının sınırlandırılması gerekiyor. Bildirimleri devre dışı bırakma, bazı meşhur sosyal medya uygulamalarının telefondan silinmesi, girilecek zaman seçimi yapma, yeni bir hobiye başlama, yeni insanlarla tanışma, sevdiklerinizle daha fazla zaman geçirme ve yatmadan en az iki saat önce telefonu kapatma gibi basit önlemlerle DEHB ve sosyal medya bağımlılığını önlenebilir” diye konuştu.
DEHB belirtileri
Uzm. Dr. Kızılkale, DEHB belirtileri şöyle açıkladı: “Bir işe başlamada güçlük çekme, sık sık erteleme. Bir anda birçok işle uğraşma, onları takip etme ve bitirmede güçlük çekme. Yerinin ve zamanının uygun olduğunu hesaplamadan aklına gelenleri hemen söyleme. Sık sık büyük heyecanlar peşinde koşma. Boşluk duygusuna ve sıkıntıya katlanamama. Herkes tarafından izlenen yolları ve kuralları uygulamamak. Sabırsızlık, engellenme eşiğinin düşük olması. Dürtüsellik (düşünmeden hareket etme). Sık sık mizaç değişikliklerinin olması. Aniden parlama, tepki gösterme. Düşük benlik saygısı. Sık sık parmak çıtırdatma, şıklatma veya parmaklarla vurma. Sık iş değiştirme. Strese dayanamama.
Zamanı kullanmakta sorun yaşama. Unutkanlık. Sözel saldırganlık. Fiziksel saldırganlık. Uyuşturucu madde veya ilaç kötüye kullanımı. Yasalarla sorun yaşama. Depresyon. Kendine zarar verici davranışlarda bulunma. Herhangi bir neden yokken sinirli ve gergin olma. Uzun süreden beri devam eden mutsuzluk hissi. Kendi akıl ve beceri kapasitesine uyumlu bir düzeye ulaşamam şeklinde sıralanabilir.”
