Yeşilin her tonunun buluştuğu, hem doğa harikası hem önemli bir oksijen kaynağı olan ve Türkiye’nin tek parça halindeki en büyük longozu olma özelliği taşıyan Acarlar Longozu Sakarya’nın Karasu ve Kaynarca ilçesi arasında yer alıyor. 24 kilometrelik alanda 200 çeşitten fazla göçmen kuşa ve 2 bin 300 civarında bitki türüne de ev sahipliği yapan Acarlar Longozu, son yıllarda sadece Sakarya'nın değil, Türkiye'nin gezilip görülmesi gereken turistik noktalarından biri haline geldi. Nilüfer ve göl laleleriyle, endemik bitki örtüsüyle, başta dişbudak olmak üzere diğer ağaç türleriyle, kuş ve balık çeşitleriyle, hepsinden önemlisi adeta cennetten bir köşe görünümüyle hayran bırakan longoz, yılın her döneminde farklı bir güzelliğe bürünüyor.
Eşine nadir rastlanan ve halk arasında su basar ormanları olarak bilinen longozlar Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğünün koruması altında bulunuyor. Özelikle sakin ve sessiz bir ortamda tatillerini geçirmek isteyenlere ev sahipliği yapan longoz, ziyaretçilerin zihnini dinlendiriyor. Yılın her döneminde ayrı güzelliğe bürünen Acarlar Longozu, ziyaretçilerini adeta bambaşka bir dünyaya götürüyor. Zengin bitki florası ve 200’den fazla kuş türünü barındıran longoz, doğaseverlerin fazlası ile tercih ettiği bir yer halini almış durumda. Türkiye’nin yanı sıra dünyanın da en büyük ikinci longozu olma özelliğine sahip ve doğasıyla seyrine doyumsuz manzaralar oluşturan bölge havadan da görüntülendi.
Yapım ve bakım işlemleri dolayısıyla ziyarete kapalı
Tarım ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar 1'inci Bölge Müdürlüğü bünyesindeki Sakarya Şube Müdürlüğü'nce gerçekleştirilen yapım ve bakım ihalesi kapsamında 450 gün boyunca ziyarete kapatıldı. ‘Acarlar Longozu Sulak Alanı Ekotrizm Geliştirme Projesi’ kapsamında 12 milyon liraya mal olacak çalışmalar, devam ediyor. Acarlar Longozu’nun 7 Şubat 2019 tarihinde 'Ulusal Öneme Haiz Sulak Alan' olarak ilan edildiğini belirten Tarım ve Orman Bakanlığı 1. Bölge Sakarya Şube Müdürü Mehmet Yurtgan, Acarlar Longozu Muhtelif Tesisler ve Çevre Düzenleme Projesi’nde çalışmaların doğal görünümü bozmayacak şekilde aralıksız sürdürüldüğünü ifade etmişti. Mevcut potansiyelin ekolojik açıdan değerlendirilmesi amacıyla hazırlanan ve bu yıl inşaat faaliyetlerine başlanılan Acarlar Gölü Longoz Ormanı Ekoturizm Projesinde; giriş kontrol birimi, kafeterya-sergi-tabiat eğitim birimi, ziyaretçi merkezi, satış birimi, kayık iskelesi, platform ve çevre düzenleme, seyir-gözlem kulesi ve ahşap yürüyüş yolu yapılacak.
Dünyada önemli yere sahip nadir görülen alan
Longozların biyoçeşitlilik açısından çok önemli alanlar olduğuna vurgu yapan Sakarya Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mahnaz Gümrükçüoğlu Yiğit, “Longozlar dünyada çok önemli bir yere sahip, nadir görülen alanlardan. Sulak alan olarak çok önemliler. Dünyada ki bütün sulak alanları düşündüğünüz zaman biyoçeşitlilik açısından çok önemli alanlar bunlar. Birde son dönemdeki iklim değişiklikleri düşünüldüğünde karbon tutma özellikleri çok yüksek. Longozlar, özellikle su basar orman barındırmaları sebebi ile önemli alanlar nadir görüldükleri için. Çok kırılgan alanlar longozlar, dolayısı ile burada su kirliliğinin önlenebilmesi ya da su kaynağı olarak bir anlamda kullanılabilirliğinin artması, bunu içmesuyu kaynağı olarak düşünmemek gerekiyor tabi sulak ekosistem olarak düşünmek gerekiyor. Ekosistemin korunması açısından suyun kırılganlığının çok iyi bilinmesi ve dolayısıyla bu su alanının öncelikle korunup, buna bağlı diğer bütün ekosistemin korunma altına alınması ve herkes tarafından korunması önemli. Biyoçeşitlilik çok yüksek olduğu için burada hem bitki açısından hem sulak ekosistemde yaşayan canlılar açısından hem kara alanlarındaki yaşayan canlılar açısından çok zengin bir alan. Ve bunun da bu bağlamda çok iyi planlanarak, korunması önemli” dedi.
Tek parça ve uzunluğu açısından dünyada ikinci
Uzun yıllardır devam eden ve bu yıl itibari ile tekrardan başlayan bir yönetim planı çerçevesinde longozun korunmaya çalıştığını ifade eden Yiğit, “Tek parça ve uzunluğu açısından dünyada da çok az bulunan longozlardan bir tanesi. Acarlar Longozu uzunluğu açısından dünyada ikinci. Genel olarak baktığımız zaman biyoçeşitlilik ve yekpare olarak değerlendirilebilecek olması açısından da çok önemli bir alan. Suyun bulunduğu kısım özellikle hassas koruma bölgesi ilan edilmiş durumda. Acarlar Longozu yönetim planı var uzun yıllardır devam eden ve bu yıl itibari ile yeniden başlayan bir planlama var. Bu plan çerçevesinde korunmaya çalışılıyor” diye konuştu.
Müzedeymiş gibi davranıp korunması gerekiyor
İnsanların longoz konusunda bilinçlendirilmesi gerektiğini, bölgeye giden ziyaretçilerin hassas ve kırılgan bir müzedeymiş gibi davranarak bu alanı korumaları gerektiğini belirten Doç. Dr. Mahnaz Gümrükçüoğlu Yiğit, “Acarlar Longozu’na tadilatta demek çok doğru olmayacak. Bu yapılan plan çerçevesinde ki ekoturizm ile ilgili birçok faaliyet var, düzenleme söz konusu. Bunun içerisinde; insanların bununla ilgili bilinçlendirilmesinden, düzenlemeler yapılması konusuna kadar birçok şey var. Birçok kural getirilmiş durumda, bunlar hayata geçirilmeye çalışılıyor. Özellikle turizme açılan ya da açılması planlanan alanlar, zaten longozun küçük bir kısmını oluşturuyor. Geri kalan asıl doğal ekosistem olarak değerlendirilmesi ve de açılmaması gereken bölgelerin korunmasının devam etmesi önemli. İnsanların bu konuda bilinçlendirilmesi, hem orada yaşayan turizm faaliyetlerini devam ettirecek insanların hem de oraya turist olarak gelecek olan insanların çok bilinçli olması gerekiyor. Çok hassas bir nokta ve habitatın, ekosistemin içerisinde olduklarını bilerek bu kadar kırılgan bir alanda yani müzedeymiş gibi davranıp iyi korunması gerekiyor” diye konuştu.
Burak Can Tokyürek
