Sömürge döneminde Fransa ve İngiltere tarafından yağmalanan bazı kültürel eserler ait oldukları ülkelere teslim edildi. İngiltere’deki Cambridge Üniversite’sine bağlı Jesus Koleji, 1897'de İngiltere tarafından yağmalanan Afrika'nın kültürel açıdan en önemli eserlerinden biri olan Bronz horoz heykelini Nijerya’ya iade etti. Yağmalandıktan sonra 1905 yılında bir öğrencinin babası tarafından Jesus Koleji'ne bağışlanan heykel, düzenlenen tören ile Nijeryalı yetkililere teslim edildi.
Tören sırasında konuşma yapan Jesus Koleji’nden Sonita Alleyne, "Bu, bu eserin eşsiz mirasına ve tarihine saygıdan dolayı yapılacak doğru şey" dedi. Nijerya hükümeti, Jesus Koleji'ne "öncü" olduğu için teşekkür ederek, diğer kurumlardan yağmalanan eserlerin iadesini dört gözle beklediklerini aktardı.
Fransa 26 eser iade etti
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, başkent Paris'teki Quai Branly Müzesinde, 1892'de sömürgeci Fransız güçleri tarafından Abomey Krallığı'ndan çalınan 26 eseri özel bir törenle Benin Cumhuriyeti'ne teslim etti. İadenin ana amacının Afrikalı gençlerin miraslarına yeniden erişimlerini sağlamak olduğunun altını çizen Macron, "Bu iade, bir iadeden daha fazlasıdır, bağlarımızı güçlendirmeyi, yeni fırsatlar oluşturmayı mümkün kılacak bütün bir işbirliği programıdır" dedi.
Abomey Hazineleri olarak bilinen koleksiyondan 26 parça, bu ayın sonunda Benin Cumhuriyet’ine gönderilmeden önce Quai Branly Müzesinde son kez sergilendi.
En az 90 bin sanat eseri Fransa’da
Uzmanlara göre, Afrika kültürel mirasının yüzde 85 ila yüzde 90'i kıta dışında bulunurken, Sahra altı Afrika'dan en az 90 bin sanat eserinin Fransız kamu koleksiyonlarında muhafaza edildiği bildirildi. Bu eserlerin 70 bini Quai Branly Müzesi’ndeyken 46 bin eserin sömürge döneminde geldiği paylaşıldı.
Melike Yazır
