GÜNDEM - 11 Eylül 2022 Pazar 12:31

İdamlık mahkumların avukatı Özbay, 12 Eylül sonrası idam edilen Orkan’ın son anlarını İHA’ya anlattı

A
A
A
İdamlık mahkumların avukatı Özbay, 12 Eylül sonrası idam edilen Orkan’ın son anlarını İHA’ya anlattı

12 Eylül 1980 darbesi sonrası idam edilen ülkücü Mustafa Pehlivanoğlu, Fikri Arıkan ve Ali Bülent Orkan gibi idamlık mahkumların avukatlığını yapan Şevket Can Özbay, 12 Eylül darbesi sonrası idam edilen Ali Bülent Orkan’ın son anlarını İHA’ya anlattı.

Türkiye Cumhuriyeti, 12 Eylül 1980 tarihinde dönemin Genelkurmay Başkanı Orgeneral Kenan Evren önderliğinde üçüncü darbe sürecini yaşadı. Darbe sonrası cezaevlerinde işkence sonucu 171 kişi olmak üzere yaklaşık 300 kişi hayatını kaybetti, 50 kişi ise idam edildi. Ülkücü Ali Bülent Orkan, 12 Ekim 1980 tarihinde tutuklanarak cezaevine götürüldü. Orkan, Ankara Sıkıyönetim 1 Numaralı Askeri Mahkemesinde idam istemiyle yargılandı. 11 Ağustos 1982 tarihinde dönemin Devlet Başkanı Orgeneral Kenan Evren başkanlığındaki Milli Güvenlik Konseyi, Orkan’ın idam cezasını onayladı. Ülkücü Ali Bülent Orkan, 25 yaşında Ankara Ulucanlar Cezaevi’nde idam edilirken, Mustafa Pehlivanoğlu ve Fikri Arıkan gibi mahkumlarında avukatlığını yapan Şevket Can Özbay ise Orkan’ın son anlarını İhlas Haber Ajansı (İHA) muhabirine anlattı.

“Kenan Evren, Adalet Bakanına ‘İdamı yapacaksınız, durdurmayacaksınız’ demiş”

Dönemin Adalet Bakanı Cevdet Menteş’ten idam uygulaması öncesi, bütün yetkililerin önünde idamın durdurulması için devlet sözü aldığının altını çizen Özbay, “Bakan’ın elini tekrar tekrar bırakmadan salladım. ‘Bakanım devlet sözü veriyorsunuz değil mi idamı durdurmak için’ dedim. Bakan ise ‘Evet devlet sözü veriyorum’ dedi. Ben de ‘Hepiniz duydunuz, bakan devlet sözü verdi’ dedim. Ama ben kapıdan çıkarken içim cız etti. Bakan, içeride ses geçirmeyen odaya geçti. Kenan Evren aramış. Tam sözü almışken, idamları durdurmuşken içime bir sıkıntı geldi. Ali Bülent’in idamını durdursam ondan sonra başka da kimseyi idam edemeyecekler. Bir tuhaflık hissettim, içim burkuldu. Meğer Kenan Evren, Adalet Bakanı’na çok sert bir şekilde ‘İdamı yapacaksınız, durdurmayacaksınız’ demiş. Adalet Bakanı çıktığında suratı çok asıktı, azar yemiş çocuklar gibiydi” ifadelerini kullandı.

“Ben gitmeden asacaklar diye korkuyordum”

Özbay, Ali Bülent Orkan’ın idam kararını durdurmak için merdivenleri hızla indiğini ve kapının önünde kendisini bekleyen arabaya bindiğini vurgulayarak, “Kardeşim direksiyondaydı. Uç dedim şimdi Ulucanlar Cezaevi’ne. Gecenin karanlığında o sessizlikte, yıldırım gibi geldik. Dış kapıda cenaze arabasının içerisinde tabut gördüm. Eyvah diyerek fırladım arabadan ama tabut boştu. Ben gitmeden asacaklar diye korkuyordum. Sonra müdür odasına geldik. Oraya bir kısım adli tıpçılar ve idamı veren mahkeme heyetinden Ali Fahir Kayacan gelmiş. Cezaevi müdürü, idam savcısı ve Adalet Bakanlığı yetkilileri oturuyorlardı” diye konuştu.

“(Ali Bülent Orkan)Düğüne, bayrama gider gibiyim çamaşır asar gibi asabilirsiniz”

Hakkında idam kararı verilmiş olan ülkücü Ali Bülent Orkan’ın sağlık kontrollerine getirildiğinde takım elbise giydiğini, takım elbisesinin içinde balıkçı yaka kazak olduğunu ve elbiselerinin tertemiz olduğunu kaydeden Özbay, “ Gözleri kamaştı, eliyle ovuşturdu gözlerini. Ondan sonra adli tıp profesörüne ‘Durumu idama müsait değil, durdurun bunu. Sizin vereceğiniz rapor geçerli’ dedim. O da Ali Bülent Orkan’a başın ağrıyor mu, dişin ağrıyor mu, miden bulanıyor mu diye saçma sapan sorular sordu. Ali Bülent’te ‘Hayır, sapasağlamım’ diye cevap verdi. Profesörde bunun üzerine ‘Bunları sana niye soruyoruz biliyor musun’ dedi. Ali Bülent ise ‘Elbette biliyorum, gecenin bu saatinde sohbet etmek için çağırmadınız. Beni idam edeceksiniz. Sapasağlamım, düğüne, bayrama gider gibiyim. Çamaşır asar gibi asabilirsiniz. Bana böyle sorular sormayın’ diye ekledi. Sonra din adamı geldi. Tövbe duasını yaptı. İki rekat namazını kıldı” ifadelerine yer verdi.

“(Ali Bülent Orkan )Anneme, teyzeme söyle üzülmesinler”

İdam sehpasına götürülmeden önce Ali Bülent Orkan’ın eli kelepçeli bir vaziyette kendisi için bir mektup yazdığını fakat o mektubun bütün taleplerine rağmen hala eline ulaşmadığını ifade eden Özbay, sözlerine şöyle devam etti:

“O odada bütün sorgu sual bitti. Dışarısı zaten aydınlatılmış, askerler halka şeklinde etrafını çevirmiş, sehpa duruyor ve cellat gelmiş. Ali Bülent mektubu yazdıktan sonra beyaz önlüğünü taktılar, önüne hüküm özetini iğnelediler. Ellerini arkadan kelepçelediler ve oradan avluya çıktık. Ali Bülent bir adım attı ve son olarak ‘Avukatıma teşekkür etmek istiyorum’ dedi. Sonra kulağıma ‘Sen benim için yapılacak her şeyi fazlasıyla yaptın. Her şeyin farkındayım, hakkını helal et ağabey. Anneme, teyzeme söyle üzülmesinler. Şu anda düğüne, bayrama çıkar gibiyim. Hiç korkmuyorum, çekinmiyorum. Allah’ıma kavuşacağım. Mamak’taki arkadaşlarıma söyle üzülmesinler benim için’ dedi.”


“İpi boynuna taktı ve sehpasını da kendi tekmeledi”

İdamlık mahkumların Avukatı Şevket Can Özbay, “Duvarlar çınladı o karanlıkta. Kenan Evren’in Türk devletinin prensiplerine ihanet ettiği o gece ki bakan bana devlet sözü vermişti. Ali Bülent’i alnından öptüm, koştu. Sehpaya cellat yaklaşıyordu. Kendisi zıpladı sehpaya, ipi boynuna taktı ve sehpasını da kendi tekmeledi. İp tam oturmadığı için yaklaşık 4 dakika kadar ipte çırpındı” şeklinde konuştu.

Muhammed Musab Gümüşer - Gürkan Sayın
 

Bunlar Da İlginizi Çekebilir
Manisa Başkan Zeyrek, A Takımını tanıttı Manisa Büyükşehir Belediye Başkanı Mimar Ferdi Zeyrek, Manisa’da görev yapan ulusal ve yerel basın temsilcileri ile toplantıda bir araya geldi. Göreve geldiği günden itibaren Manisa’da hayata geçirdiği projelere değinen Başkan Zeyrek, Büyükşehir Belediyesi’nin A takımını basına ve kamuoyuna tanıttı. Manisa Büyükşehir Belediye Başkanı Mimar Ferdi Zeyrek, Manisa’da görev yapan ulusal ve yerel basın mensuplarının katıldığı toplantıda Manisa’yı geleceğe taşıyacak üst yönetim kadrosunu tanıttı. Manisa Büyükşehir Belediye Başkanı Mimar Ferdi Zeyrek’in ekibinde Genel Sekreter Burak Deste, Genel Sekreter Yardımcıları Oğuz Murat Pınar, Ulaş Aydın, Ali Kılıç, Pınar Mine Hacıalibeyoğlu, Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Dairesi Başkanı Zeynep Çetinkaya, Finans Danışmanı olarak Ferhat Murat görev yapacak. Projeler hakkında bilgiler verdi Göreve geldiği günden itibaren hayata geçirdiği ilk 2 ton suyun 1 liradan vatandaşların kullanımına sunulması ve kartlı sayaç zorunluluğunun ortadan kaldırılması, toplu taşıma esnafına ücretsiz biniş başına verilen desteğin arttırılması, huzurevi sakinlerine verilen 1000 liralık desteğin 3 bin 504 liraya çıkarılması, hallerdeki esnafların otoparkta ücretsiz bekleme süresinin 2 saate yükseltilmesi, şehir dışına götürülen cenazelerden kilometre başına ücret alınma uygulamasının kaldırılması, memurlara verilen sosyal denge tazminatının tavan ücrete yükseltilmesi, sembolik bir ücretle Büyükşehir Belediyesi’nin tesislerini kullanan Manisa Futbol Kulübü’nden tesislerin geri alınmasına kadar birçok noktaya değinen Manisa Büyükşehir Belediye Başkanı Mimar Ferdi Zeyrek, birçok konuya değinerek basın mensuplarını bilgilendirdi. “Kalemleriniz artık özgür olacak” Toplantıya katılan basın mensupları ile tek tek selamlaşan Başkan Zeyrek, basın mensupları ile bir araya gelmekten mutluluk duyduğunu söyledi. Manisa Büyükşehir Belediye Başkanı Mimar Ferdi Zeyrek, “Halkımızın büyük teveccühü ile Büyükşehir Belediye Başkanı olarak seçildik. Burada emeği geçen, bizlere destek olan veya olmayan, bütün basın mensubu arkadaşlarıma tekrardan teşekkür ediyorum. Yerel seçim sürecinde çok güzel günlerimiz oldu, birlikteliğimiz oldu. Ama gördüğümüz birkaç tane aksaklık vardı. Benim gördüğüm aksaklık şuydu. Maalesef, siz değerli basın mensubu arkadaşlarıma destek vermek adı altında, zaman içerisinde gördüğünüz yanlışları yazamamanız konusunda bazı direktifler verildiğini gördüm. Bundan sonra bunların asla ve asla olmayacağını söylemek istiyorum. Bundan sonraki süreçte ben yerel basında tüm arkadaşlarımla birlikte olacağım. Yerel basın benim için çok önemli. Sizin kalemleriniz artık özgür bırakılacak. Biz size bu destekleri vereceğiz ama bu desteğin karşılığında bizim yaptığımız bir yanlışı, size göre yanlış veya eksik gördüğünüz şeyleri destek alamama kaygısıyla yazamamazlık asla ve asla yapmayın. Doğru neyse doğruyu yansıtın, çünkü siz doğruyu yansıttığınız zaman çok değerli vatandaşlarım, bu haberleri sizden alıyorlar. Manisa Büyükşehir Belediyesi’nin geçtiğimiz 10 yıllık süreçte, Belediye Başkanının bir yoğurt yeme şekli vardı. Ama 31 Mart’tan itibaren bu son buldu. Ben size benim için olumlu haberler yapın diye bu desteği vermiyorum, yerel basını önemsediğim için bu desteği veriyorum. Ve sizlerin var olması gerekiyor. Sizlerin varlığı bizleri kesinlikle ayakta ve dinç tutacaktır. Halkımız doğru haber kaynağına ulaşacaktır. Benim sizden istediğim tek şey, doğruluk ve dürüstlüktür. Öncelikle bunu belirtmek istedim” ifadelerini kullandı. “Vatandaşlarımız artık durakta beklemeyecek” Konuşmasının devamında toplu ulaşıma yaptıkları destekten de bahseden Başkan Zeyrek, “Ulaşımdaki arkadaşlarımız kontak kapatma noktasına gelmişlerdi. Bunlara yaptığımız destekle toplu ulaşımdaki arkadaşlarımızda da bir nebze rahatlama sağladık. Önümüzdeki günlerde toplu ulaşımdaki araç sayılarını da iki katı oranında arttıracağız. Artık vatandaşlarımız durakta bekleme durumunda kalmayacaklar. Toplu ulaşım araçlarında hepinizin bildiği gibi bir önceki belediye başkanımızın boy boy fotoğrafları vardı. Bu bir diretmeydi. Bunların hepsini söktürdük. Yalnızca Manisa Büyükşehir Belediyesine ait araçlarda Türk Bayrağı ve Atatürk’ün resmi olacak. Geri kalan toplu ulaşımdaki herkese de reklam alma özgürlüğü tanıdık, onların da ekonomisine bir nebze de olsa dokunmak istedik” dedi. “Hal esnafının ücretsiz bekleme süresi 2 katına çıktı” Hallerdeki ücretsiz bekleme süresini iki katına çıkardıklarını belirten Başkan Zeyrek, “Esnaflarımızın hallerimizde otopark bekleme süreleri bir saatle sınırlıydı. 1 saat kendilerine yetmiyordu. 1 saatin üzerinde işleri bitmeyen esnaflarımız, ekonomik olarak kendilerine yara açacak şekilde ücret ödüyorlardı. 1 saatlik bekleme süresini 2 saate çıkarttık. Artık esnafımız hallere gidip, 2 saat içerisinde mallarını yüklüyorlar ve bunun karşılığında bir bedel ödemiyorlar’ dedi. “Memurların SDS tazminatı tavan ücretten ödenecek” Manisa Büyükşehir Belediyesi ve MASKİ Genel Müdürlüğü’ndeki personellerin ekonomilerine destek olmak amacıyla sosyal denge sözleşmesini imzaladıklarını aktaran Başkan Zeyrek, “Bugün memurlarımızla ilgili bir toplu iş sözleşmesi yaptık. Memurlarımızın sosyal denge tazminatı kimilerinde yüzde 50, kimilerinde yüzde 70 oranında pay alabiliyorlardı. Manisa Büyükşehir Belediyesi ve MASKİ Genel Müdürlüğü’nde çalışan memurlarımıza yüzde 120 en üst, tavan seviyesinden sosyal denge tazminatı haklarını verdik. Ve birlikte çalıştığım mesai arkadaşlarıma da bir nebze de olsa ekonomik açıdan rahatlama sağladık” diye konuştu. “Tesisler yine Manisalıların kullanımında olacak” Manisa Büyükşehir Belediyesi’ne ait olan spor tesislerinin özel bir şirket olan Manisa Futbol Kulübü tarafından komik bir rakama kiralandığını, bu kararın da iptal edildiğini dile getiren Başkan Zeyrek, “Özel bir şirket olan Manisa Futbol Kulübü, belediyenin tesislerini yaklaşık 7-8 yıldır çok komik, sembolik rakamlara kullanıyor. Manisa Büyükşehir Belediyesi’nin personelini, aracını kullanıyor. Mazotunu, basınını kullanıyordu. Ama bu kabul edilebilir bir şey değildi. Son meclisimizde aldığımız kararla da tesislerimizi, halkımıza tekrardan geri kazandırdık” dedi. Başkan Zeyrek, toplantının son bölümünde basın mensupları tarafından yöneltilen soruları yanıtlayarak, bilgilendirmede bulundu.