Dünya Sağlık Örgütü’ne (WHO) bağlı IARC’ın 2019 verilerine göre; Her yıl 15 yaşından küçük 215 bin çocuğa ve yaşları 15-19 olan 85 bin çocuğa kanser tanısı konuluyor. Çocuk lösemisinin en sık görüldüğü yaşlar ise 2-5 yaş olarak görülmekte. Uzmanlar, zengin toplumlarda hastalığın görülme sıklığının yüksek olduğunu belirtirken, yaşamın erken dönemlerinde enfeksiyona hiç maruz kalınmaması ile belli bir yaşa gelindiğinde mikroplara maruz kalınmasının bir sonucu olarak hastalığın tetiklenebileceğinin altını çiziyor. Konuyla ilgili konuşan Bahçeşehir Üniversitesi (BAU) Tıp Fakültesi Radyasyon Onkolojisi Bölümü Öğr. Üyesi Prof. Dr. Berrin Pehlivan, mikroorganizmalarla karşılaşmayan çocuğun bağırsak sisteminin kendini geliştiremeyeceğini ve hastalığa genetik yatkınlığı olan çocuklarda da lösemi riskini arttıracağını söyledi.
Mikroorganizmalarla erken yaşta tanışmak önemli
Hastalığın gelişmiş toplumlarda görülme sıklığının artmasıyla konuyla ilgili araştırmaların yapıldığını belirten Prof. Dr. Berrin Pehlivan, ortaya atılan nedenlerden birinin de yaşamın erken dönemlerinde enfeksiyonlara maruz kalınmaması olarak belirtildiğini söyledi. Pehlivan, “Çocukluk çağı löseminin en sık görüldüğü yaşlar 2-5 yaş olarak görülmekte. Bebeğin erken dönemde mikroorganizmalarla karşılaşması bağışıklık sistemini güçlendirecektir. Bebek veya çocuklar mikroorganizmalara maruz kalınmazsa bağışıklık sistemi kendini geliştiremeyecektir. Zayıflayan bağışıklık sistemi beklenmedik bir anda gelen mikroorganizmalarla başa çıkamayacaktır. Ancak bu bilgilere şu noktada dikkat etmek lazım. Geç enfeksiyona maruz kalan her çocuk değil de genetik mutasyonu olup lösemi eğilimi olanlarda bu durumun lösemi riskini arttıracağı noktasıdır” dedi.
Annenin davranışı önemli
Berrin Pehlivan, ALL oluşumunun kesin nedenlerinden bahsetmenin hala çok güç olduğunun altını çizerek, şunları söyledi; “Kalıtsal ve kazanılan bazı sebeplerle genler etkilenip olgunlaşmamış kan hücreleri kontrolsüz çoğalmaya başlayabilirler. Annenin hamileliği sırasında çalıştığı yer, kullanılan ilaç ve vitaminler, annenin sigara veya alkol kullanması, herhangi bir kimyasala ya da radyasyona maruz kalması çocukta lösemi gelişme riskini arttırır. Erken dönemde tanı hayat kurtarıcı olabilir. Bu sebeple aşırı kilo kaybı, iştahsızlık, kemik ve eklem ağrıları, boyunda, koltuk altında veya kasıkta lenf bezlerinin şişmesi, uzun süre geçmeyen ateş ve gece terlemeleri lösemiyi düşündürmeli ve çocuklar mutlaka doktora götürülmelidir.”
Evde kullandığınız eşyalara dikkat edin!
Prof. Dr. Berrin Pehlivan, lösemiden korunmanın yollarını şöyle sıraladı; “Sigara içilen ortamlardan çocukları uzak tutun. Çocuklarınızı dengeli beslenmeye sevk edin. Telefon ve bilgisayar ile uzun süre vakit geçirmesini engelleyin. Evde kullanılan halı gibi eşyaların sentetik olmaması daha iyi olabilir. Çocuklarınızın kıyafetlerinde pamuk ve yün tercih edin.”
