Baykar Yönetim Kurulu Başkanı ve Teknoloji Lideri Selçuk Bayraktar tarafından kurulan Fergani Uzay’ın milli olarak geliştirdiği FGN-100-d1 uydusu, 14 Ocak 2025 akşamı Türkiye saati ile (TSİ) 22.09’da ABD’nin Vandenberg Uzay Kuvvetleri Üssü’nden uzaya fırlatıldı. Böylece Fergani Uzay tarafından yürütülen Konumlandırma Takım Uydu Projesi’nin ilk adımı başarıyla atıldı.
Uzayda göreve başladı
Türkiye’nin özel bir firma tarafından üretilen en büyük uydusu olan 102 kg ağırlığındaki FGN-100-d1 uydusu, Rideshare Programı kapsamında Transporter-12 göreviyle uzaya taşındı. Milli uydu sistemi fırlatmadan yaklaşık 62 dakika sonra TSİ 23.11’de fırlatma aracından ayrılarak yörüngesine başarıyla yerleşti. FGN-100-d1 uydusu yörüngeye oturmasının ardından telemetri verileri ileterek başarılı bir şekilde göreve başladı.
"İlk uydumuzu yörüngeye oturttuk"
FGN-100-d1 uydusunun fırlatma ve yörüngeye yerleşme yolculuğu Fergani Uzay CEO’su Selçuk Bayraktar ve ekibi tarafından Özdemir Bayraktar Mili Teknoloji Merkezi’nde bulunan Uzay Gözlem ve Kontrol Merkezi’nden takip edildi. Bayraktar, FGN-100-d1 uydusunun göreve başlamasının ardından şöyle konuştu, “2022 yılında faaliyete geçirdiğimiz Fergani Uzay girişimimiz bugün 106 kişilik kocaman bir aile olarak yola devam ediyor. Bugün ilk uydumuzu yörüngeye oturtmuş olduk. Bu uydularımız alçak yörünge konstelasyonu olarak adlandırılan takım uyduları görevini üstlenerek, hem konumlandırma hem de haberleşme alanında hizmet verecekler. Bu projeyi tümüyle öz kaynaklarımızla yürüttük. Uydumuz şu an 500 kilometredeki yörüngesine vardı ve ilk manevralarını gerçekleştirdi.”
"Uluğ Bey küresel konumlama sistemimizi öz kaynaklarımızla geliştireceğiz“
“İnşallah 5 yıl içinde 100 uyduya vararak Uluğ Bey adını verdiğimiz küresel konumlama sistemimizi tüm dost ve kardeş coğrafyalarla paylaşmak üzere öz kaynaklarımızla geliştirmiş olacağız. Takım uydularımızın konstelasyonunu tamamlarken, diğer yandan 50 tonluk ağırlığa sahip ve 1.5 tonu yörüngeye çıkartabilecek fırlatma aracımızın geliştirme çalışmalarına da devam edeceğiz. Vatanımıza, milletimize hayırlı ve uğurlu olsun. Gecesini gündüzüne katarak ülkemizin uzay serüvenine katkıda bulunan tüm yol arkadaşlarıma tebriklerimi ve şükranlarımı iletiyorum.”
Günde 15 kez dünya turu atacak
Fergani mühendislerinin uzmanlığıyla tamamen milli imkânlarla geliştirilen FGN-100-d1 uydusu, Alçak Dünya Yörüngesinde (LEO) yaklaşık 510 km irtifada ve Güneş Eşzamanlı Yörüngede (SSO) görev yapacak. Milli uydu yörüngede 7.6 km/saniye hızla hareket ederek bir günde yaklaşık 15 kez dünya turu atacak.
Türkiye'nin uzay yolculuğunu destekleyecek
Üç yedekli uçuş bilgisayarına sahip olan FGN-100-d1 uydusunun, yörüngede operasyon, telemetri-telekomut haberleşmesi, konumlandırma ve faydalı yük iletişim kabiliyetlerini başarıyla test etmesi amaçlanıyor. Fergani Uzay mühendislik ekibi tarafından geliştirme sürecinde görev kritik aviyonik ekipmanları, yerli yazılım entegrasyonu, yeşil itki teknolojisine sahip motoru, yapısal tasarım çalışmaları ve çevresel testleri başarıyla gerçekleştirildi. Proje kapsamında Türkiye’nin uzay ekosistemi ve uzay teknolojilerinde güçlü bir şekilde ileri taşınması hedefleniyor.
Zöhre Alagöz
