Anatolia Tüp Bebek Merkezi Bilimsel Direktörü ve Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hakan Yaralı, rahim iç duvarının son yıllarda yapılan çalışmalarla gebelikte edilgen değil etkin bir rol oynadığını söyledi. "Tüp bebek uygulamalarında biz hekimler başarı oranını yüz üzerinden değerlendirecek olursak yüzde 85-90'ını embriyo ve edilgen olarak da yüzde 10 civarını rahmin iç tabakası olarak düşünürüz" diyen Yaralı, son yıllarda yapılan çalışmalara değinerek, "Rahimin iç tabakasının aslında bu denli edilgen olmadığı ve tüp bebekte veya doğal gebeliklerde başarı ve başarısızlıklarda daha aktif rol oynadığıyla ilgili bir bilgiye sahibiz" şeklinde konuştu.
Rahmin yapılan çalışmalara göre edilgen bir rol oynamadığını belirten Prof. Dr. Yaralı, konuşmasına şöyle devam etti:
"Tüp bebek transferi yapıldıktan sonra embriyo, rahmin iç tabakasıyla bir görüşme içerisine giriyor. Biz rahmin iç tabakasının edilgen rol oynadığını zannederdik, halbuki rahmin iç tabakası aynı biyolojik bir sensör gibi embriyonun sağlıklı olup olmadığını anlıyor ve sağlıklıysa embriyoya müsaade ediyor veya değilse tutulmasını engelliyor. Bu manada çok etkin bir rolü var. Rahmin iç tabakasındaki bozukluklar da bizlere bu nedenle sorun teşkil edebiliyor. Örneğin tekrarlayan gebelik kaybı olan hastalarda rahmin iç tabakasındaki problemler rol oynayabiliyor. Rahmin iç tabakası bu hastalarda sağlıklı embriyoyu ayırt etme görevini yerine getiremediğinden sağlıksız da olsa tüm embriyolar kabul edilebiliyor, sonucunda ise embriyo kayıpla neticeleniyor" dedi.
Rahim iç tabakasında meydana gelen değişikliklerin etkileri nelerdir?
Diyetin rahmin iç tabakası üzerinde etkilerinin olduğunu dile getiren Yaralı, bu konunun çok ihmal edilmiş konular arasında olduğunu belirterek, diyetsel alışkanlıkların tüp bebekte başarı şansını etkilediğini ifade etti. Yaralı, "Bununla ilgili yapılan çalışmalar kapsamında embriyo transferinden hemen önce rahmin iç tabakasından alınan örneklerde aminoasit içeriklerine bakılarak burada değişiklikler olduğunu gözlemleyebiliyoruz. Örneğin sağlıksız beslenenlerde (fast-food tarzı gibi) sağlıklı beslenenlere göre ciddi farklılıklar oluyor. Erişkin yaşlardaki hastalıkların gelişimsel orijini diye bir hipotez var. Bizim ilerideki yaşlarımızda meydana gelen hastalıklar anne karnında maruz kaldığımız etkilerin sonucu olarak ortaya çıkıyor. Bu nedenle tüp bebek çalışmalarında 6 haftalık süreçte anne adayının beslenmesinin büyük ölçüde bir önemi var" diye konuştu.
Rahim iç yüzeyi kürtaj gibi müdahale etkilerinden nasıl korunur?
Rahim iç tabakasının hekimler tarafından en itina gösterilen dokulardan birisi olduğuna dikkat çeken Yaralı, rahim iç tabakasında oluşacak hasarın bedelinin çok ağır olduğunun altını çizerek, "İstenmeyen gebeliklerin sonlandırılmasını hiçbir zaman kontrol metodu olarak asla görmemeliyiz. Bazen düşük sonrası, bazen de doğum sonrası rahmin içinde parça kalmaması için yapılan kürtajlar haşince yapıldıkları takdirde rahim iç tabakasında çok ağır zedelenmelere neden olabiliyor. Ağır etkilerde maalesef telafisi mümkün olmayan hasarlar ortaya çıkabiliyor, örneğin genç bir kadın kürtaj sonrası rahim iç tabakasında meydana gelen hasar nedeniyle yumurtalıklarının kaliteli olmasına rağmen anne olma şansını kaybedebiliyor. Dolayısıyla burada hekime rol düşüyor, işlemlerin çok hijyenik koşullarda ve etkin bir şekilde yapılmış olması lazım. Rahim iç yüzeyine çok özenli davranılması lazım" diye konuştu.
Yağmur Yıldız - Mustafa Apaydın
