Medicana Çamlıca Hastanesi Klinik Psikoloji Bölümü, Uzman Klinik Psikolog Kübra Bozkurt Dünya Ruh Sağlığı Günü için yaptığı açıklamada, beden ve ruh sağlığının bir bütün olmasının önemine değindi.
Psikolog Kübra Bozkurt, “Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) sağlık tanımına göre: sağlık, yalnızca hastalık ve sakatlığın olmayışı değil, ruhen, bedenen ve sosyal yönden tam bir iyilik halidir. Bu tanımlama bize sağlığı çok boyutlu olarak ele alınması gereken bir kavram olduğunu vurgulamaktadır” dedi.
Ruhsal sıkıntılar yaşayan kişilerde birtakım bedensel belirtilerin ortaya çıkabileceğini, bunun tam tersinin de görülebileceğini belirten Psikolog Kübra Bozkurt, “Ruh ve beden sağlığının bir bütün olduğunu düşünürsek beden sağlığımızı etkileyen her şeyin ruh sağlığımızı da etkileyebileceği sonucuna varmamız mümkün olabiliyor” şeklinde konuştu.
Psikolog Bozkurt, sözlerine şöyle devam etti: “The American Psychological Association göre, ruhsal olarak hastaysanız, fiziksel sağlığınız da sıkıntı belirtileri gösterecektir. Bunlar baş ağrıları, sindirim sistemi bozuklukları, cilt reaksiyonları, yaygın vücut ağrıları, cinsel fonksiyonlarda bozulma, çarpıntı, nefes almada güçlükler olarak sayılabilir. Benzer şekilde fiziksel olarak zayıf ve kötü hissediyorsanız, ruh sağlığınız da etkilenecektir. Vücudunuzun genel sağlığının, kişinin yaşam kalitesini etkileyen zihin ve beden arasında güçlü bir bağlantı vardır. Amerikan Aile Hekimleri Akademisi göre, kötü ruh sağlığı bağışıklığı azaltarak vücudunuzu fiziksel rahatsızlıklara daha savunmasız hale getirmektedir” açıklamasında bulundu.
Ruh sağlığının beden sağlığına etkisi
Stresin birçok ruhsal ve fiziksel hastalıklarla ile bağlantılı olduğunu aktaran Psikolog Bozkurt, “Negatif duygular ve kötü zihinsel durum herhangi bir fiziksel rahatsızlığı ağırlaştırabilmektedir. Stresin yanı sıra anksiyete, depresyon gibi ruhsal sıkıntılar uykusuzluk, sindirim sistemi sorunları, sırt, kas ağrıları, yorgunluk gibi fiziksel sorunlara yol açabilir. Vücuttan salınan stres hormonları kan basıncını (tansiyon) yükseltir ve öfke, saldırganlık, korku ya da diğer olumsuz duyguları arttırabilir. Eğer vücuttaki stres hormonlarının kalıcı olarak yüksek düzeyde oluşu uzun bir süre devam ederse, bu beyin kimyasında değişikliklere neden olur. Bu da kalp hastalıkları, inme, uyku sorunları, baş ağrısı ve diğer kronik hastalıklar ile sonuçlanabilir” diye konuştu.
Diğer yandan kişiyi çeşitli kronik hastalılara sürükleyen, enfeksiyonlara karşı savunmasız kılan obezite gibi hastalıkların, tembellik, inaktif olmak, panik atak, kabul görmeme, sosyalleşememe gibi ruhsal sıkıntılara neden olabileceğini vurgulayan Psikolog Bozkurt, “Yoğun duygular, ayrılıklar, sevilen birinin kaybı sizi kötü hissettirir. Bu stresli durumlar sizi depresyona sokabilir. Eğer duygularınızı bastırırsanız bu duygular saldırganlık, öfke ve reddetme şeklinde ortaya çıkma eğilimindedir. Ayrıca ruh sağlığı bozulmuş bir kişi madde bağımlılığı, şiddet, kendine zarar verme ya da intihar gibi riskli ve güvensiz eylemlere yatkınlığı daha fazladır. Harvard Tıp Fakültesi’ne göre kronik, uzun süreli ve yoğun ağrı depresyona sürükleyebilir ve depresyonda ağrıyı arttırmaktadır. Kronik ağrısı olan kişiler ruhsal bozulmalara üç kat daha fazla yatkın iken, depresyonu olan kişiler ise uzun süreli ağrılar geliştirmeye çok daha yatkındır” ifadelerini kullandı.
Ruh sağlığı ile doğrudan ilişkili olan beslenmenin fiziksel sağlığa etkisi
Vücutta fiziksel ve ruhsal anlamda pek çok aktiviteyi kontrol eden hormon veya enzim yetersizlikleri, aldığımız besin öğelerinin azlığı ya da çokluğu ile de ilişkili olduğunu bildiren Psikolog Bozkurt, “Yapılan bilimsel araştırmalara göre ruh halimize göre beslenme eğilimlerimiz büyük ölçüde değişmektedir. Örneğin kendinizi gergin hissettiğiniz anlarda karbonhidrat ihtiyacınız arttığı için fast food yiyecekler yemek isteyebilirsiniz. Kendinizi kızgın hissettiğiniz anlarda bilinçdışı faktörlerle birlikte kendinizi koruma ihtiyacının doğacağı fiziksel durumlar için size en kaliteli enerjileri sağlayacak kuruyemişe yönelebilirsiniz. En basit tanımı ile beğenilme endişesinin, toplum tarafından kabul görülmeme endişesinin yaşanması anoreksiya ile tüm beden sağlığını bozabilir. Diğer yandan ruhsal sıkıntılar nedeniyle ‘duygusal açlık’ gelişebileceğinden tüm beslenme düzeni ve aldığınız gıdaların beden sağlığınızı olumsuz etkileyebilir. Psikolojimizi bozan stres faktörlerinin artması, depresyon, panik atak, fibromiyalji, psikosomatik dediğimiz ruhsal sıkıntılardan kaynaklı bedensel ağrı durumları, kronik yorgunluk, uykusuzluk, gibi pek çok olumsuz tabloyu da beraberinde getirebilir” dedi.
Fiziksel ve ruhsal sağlık arasında denge nasıl sağlanabilir, ne yapılmalı?
Psikolog Bozkurt, sözlerini şöyle sonlandırdı: “Vücudumuz iyi olmadığı zamanlarda bazı sinyaller verir. Bu sinyalleri dinleyin. Onlar siz ve bedeniniz arasındaki iletişim yolları olduğundan asla bu sinyalleri göz ardı etmeyin.
Duygularınızı dışa vurmak, sizi dinlendiren ve rahatlatan bir aktiviteler çok önemlidir. Egzersiz stresi azaltır, kan dolaşımını artırır ve bağışıklığı güçlendirir.
Bir hobi edinmek, bisiklete binmek, kitap okumak, seyahat etmek ve yürüyüş yapmak gibi en sevdiğiniz aktiviteleri yapmak sizi stresten uzaklaştırır.
Ruh sağlığınız sizi fiziksel olarak formda tutmak için kritik bir rol oynamaktadır. Her zaman pozitif düşünün. Negatif duygularınızla başa çıkabilmek için yeni yollar öğrenin, sağlıklı bir yaşam tarzına geçiş yapın. Bunlar genel sağlığınızı iyileştirecek, sizi daha fit hale getirecek ve yaşamda karşınıza çıkan güçlüklerle daha kolay baş etmenizi sağlayacaktır.
Araştırmalar ruhsal bozuklukların fiziksel sağlığı, fiziksel bozuklukların da ruhsal sağlığı etkilediğini ve bunun bir döngü olduğunu göstermektedir. Doğru tutum ve gerekli tedavi ile bu döngü kırılabilir. Fziksel ve ruhsal sağlık arasındaki dengeyi korumak çok önemlidir.”
