Geleceklerinde önemli bir rol oynayacak YKS sınavına girecek öğrenciler için oldukça stresli olan bu dönemde dengeli ve sağlıklı beslenmek, stres kontrolü ve sınav konsantrasyonunu artırmak büyük önem taşıyor. Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi (NKÜ) Araştırma Hastanesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Yakup Albayrak da, gençlere önemli tavsiyelerde bulunarak "Öncelikle sınava bu mantıkla girmesi gerekiyor; hayatlarında ne ilk ne de son bir sınav olacak. Ölüm kalım meselesi şeklinde değerlendirmemeleri gerekiyor. Bu şekilde girseler daha da rahatlayacaklar" dedi.
"Bu sınavın iki neticesi var"
Albayrak, "Bu hafta sonu üniversiteye giriş imtihanları var. Bir buçuk iki milyon arası genç bu sınava girecek, bu sınavda yarışacaklar. Bu sınavda belli bir oranda kişiler istediği yerlere yerleşecek belli bir oranda yerleşemeyecek. Şimdi bu tabii insanların hayatında önemli bir dönemeç ve bu dönemeçlerde stresin olması gayet normal ama sınavı günü için tabii ki tavsiye edilecek bazı şeyler var. Yapmaları gereken veya yapmamaları gereken bazı konular var. Öncelikle sınavla ilgili mantıklarını da sınava girecek kişilerin değiştirmesi gerekiyor. Bu sınav bir ölüm kalım meselesi değil, neticesinde telafisi olan bir şey sonucunda hayati bir şey yok. Hayati bir şey derken hayatımızı sonlandıracak ölümle sonuçlanacak bir şey yok. Bu sınavın iki neticesi var. Birincisi istediğimiz netice ikincisi istemediğimiz netice" dedi.
"Kendisini uyumak için şartlandıran kişi uykuya dalma ile ilgili program yaşar"
Sınava girmeden bir önceki gecede gençlerin uykuyla ilgili söylentilere kulak asmaması gerektiğini belirten Albayrak, "Bir de sınav gecesine ait bazı söylemler var işte ‘erken yatağa girin’ veya ‘güzel bir şekilde uykunuzu almaya çalışın’ ‘o gün kendinizi rahatlatıcı faaliyetler yapın’ gibi. Bunların bilimsel açıdan baktığımızda çok da bilimsel bir açıklaması yok. Nasıl ki günlük aktiviteler nasıl devam ediyorsa o şekilde devam etmeleri gerekiyor. Hatta bazı kaynaklarında sınav gecesi çalışması olumlu sonuçlar verdiği söyleniyor. Çünkü böyle yanlış söylemlerde var sınavdan bir iki hafta önce çalışılmaması gerektiği gibi bazı söylemler var. Tabi bu kişiden kişiye değişiyor, sınav günü yapmamaları gereken şeylerden bir tanesi özellikle uykuyla ilgili çok önerilerde bulunuyorlar. Mesela ‘uykunuzu iyi almalısınız.’ Bu sefer ‘uykumu iyi almalıyım’ diyen birisi yatağa girdiği zaman uyuyamıyor. Yani bir nevi kendisini şartlıyor uyumak için. Kendisini uyumak için şartlandıran kişi uykuya dalma ile ilgili program yaşar. Onun için bu söylemden uzak durmalıyız, yani normal gündelik nasıl uyuyorsak o şekilde uyuyup sınav sabahı o şekilde kalkmalıyız" açıklamasını yaptı.
"Bitkisel ya da kimyasal bizim ilaç diye tabir ettiğimiz şeylerden uzak durmaları gerekiyor"
Uyumak için ilaç kullanılmaması gerektiğini söyleyen Albayrak, "Bir de uyku için veya rahatlamak için stresi gidermek için herhangi bir bitkisel ya da kimyasal bizim ilaç diye tabir ettiğimiz şeylerden uzak durmaları gerekiyor. Şimdi burada öğrenciler şunu akla getirebilir ‘bitkisel şeylerden zarar gelir mi?’ şu şekilde belki istenmeyen yan etkileri ortaya çıkabilir dikkat ve konsantre eksikliğine yol açabilir ve bu da sınavı olumsuz etkiler. Yani sınav stresini gidermek için özellikle bir şey yapmasınlar, bir ilaç bir bitki karışımı bizim herbal dediğimiz şeylere başvurulmaması gerekiyor. Uykular için de aynı şekilde herhangi bir şeye başvurmasınlar. Stresli olmaları gayet normal, zaten sınava girerken belli bir düzeyde stresin olması gerekiyor. Belli bir düzeyde stres her zaman kişinin zihnini dinç tutar. Tamamen stressiz bir şekilde sınava girmesi diye bir şey yok, zaten bu da geçerli bir tutum, bir kavram değildir. Kendilerini rahatlatıcı olarak önerilen şeylerden mutlaka uzak tutsunlar" ifadelerini kullandı.
"Sık sık idrara çıkma gibi yan etkilere sebep veriyor"
Son olarak gençlerin gazlı içeceklerden de uzak durması gerektiği uyarısında bulunan Albayrak, "Uyarıcılardan da uzak dursunlar, mesela kola, fanta işte enerji içeceğidir bunlardan da uzak durmaları gerekiyor. Yine sınav öncesi bunlardan uzak durması gerekiyor. Çünkü bunlar bazen yan etkileri yapıyor çarpıntı gibi ya da böbreklerin daha fazla çalıştırıyor ve sık sık idrara çıkma gibi yan etkilere sebep veriyor. Çay kahve ve diğer içinde bu enerji içecekleri dediğimiz şeyler, bu sınav aşamasında da sınav esnasında da olumsuz nedenler olabilir. Sınav esnasında kişi tuvalet ihtiyacı hisseder ve sınavını vermeyebilir bunları da dikkatli olmaları gerekiyor" dedi.
Vedat Bayraktar - Halil Dağ
