İzmir’in Menemen ilçesinde kış aylarının vazgeçilmez sebzelerinden ıspanağın hasadı devam ediyor. Gediz Ovası’nın verimli topraklarında yüksek rekolte elde eden çiftçiler, ürünün tarladan pazara kadar fiyatının artmasından şikayet ediyor.
İzmir’in önemli tarım merkezlerinden biri olan Menemen’de ıspanak hasadı sürüyor. Ağustos ayında ekimi yapılan ıspanak, kasım ayı itibarıyla tarlalardan toplanmaya başlandı. Kış aylarının vazgeçilmez sebzesi olan ıspanağın hasadı Nisan ayına kadar devam edecek. Sabahın ilk ışıklarıyla tarlalara gelen kadın işçiler, gün boyunca ıspanak toplayarak aile bütçelerine katkı sağlıyor. Toplanan ürünler, erkek işçiler tarafından köyün ortak kullanım alanındaki havuzlarda yıkanıyor ve kamyonlara yüklenerek sevkiyata hazırlanıyor. Menemen bölgesinde yılda ortalama 40 bin ton ıspanak üretiliyor. Hasadı tamamlanan ıspanaklar, İzmir ve çevre illerdeki pazarlara gönderiliyor. Menemenli çiftçiler, ıspanağın hale 6 liradan satıldığını, ancak pazarlarda kilogram fiyatının ortalama 40 liraya kadar çıktığını belirtiyor.
Fiyat farkları el yakıcı
Yaklaşık 25 yıldır çiftçilik yapan ve babadan kalma mesleğini severek sürdüren Turgay Yıldırım, ıspanak ekiminin genellikle Ağustos ayında başladığını belirtti. Daha sonra kademe kademe dikim yaparak, bu işin Nisan ayına kadar sürdüğünü ifade eden Yıldırım, "Hasat ise Ekim ayında başlıyor ve son hasadımız Nisan ayında tamamlanıyor. Yani yaklaşık 7-8 aylık bir süreç söz konusu. Ancak bu süre, yılın şartlarına göre değişebiliyor; aynı toprakta bazen 1-2, bazen de 3 kez ekim yapılabiliyor. Örneğin, yılın yağmurlu veya sıcak geçmesi veya toprağın durumu buna etki ediyor. Şu anda ıspanağın bir kilosu tarlada 6-7 lira civarında, hale ise 10 lira civarına gidiyor. Oradan pazara gelince fiyat 30, 40, hatta 50 liraya kadar çıkıyor. Biz bu mesleğe gerçekten merakımız ve sevgimizle başladık, ancak şu an çocuklarım bu işe hiç ilgi göstermiyor; böyle devam ederse, kimse bu işi yapmayacak. Çünkü çok zor bir meslek; zaman ve emek isteyen bir iş. Bu nedenle herkesin uğraşabileceği veya yapabileceği bir iş değil" dedi.
Günün ilk ışıklarında hasat
Ispanak hasadının Ekim ayında başladığını ve hava gidişatına göre Nisan veya Mayıs ayına kadar sürdüğünü kaydeden tarım işçisi Serap Bora, "Bu süreç sürekli devam ediyor. Hiç durmadan devamlı olarak ıspanak kazıyoruz ve bu yaklaşık 8-9 ay kadar sürüyor. Gün doğmadan başlıyoruz hasada; ancak kasa hesabı olduğu için eve biraz daha erken dönüyoruz. Genellikle saat 11.00-12.00, en geç öğle vakitlerinde eve varıyoruz. İşimiz çok çaba isteyen, yorucu bir iş; çünkü hiç soluk almadan sürekli kazıyoruz. Günlük yevmiyemiz ise 800 TL, oysa dayıbaşı ile gidenler 770 TL alıyor; biz ise dayıbaşıyla değil, direkt patronla anlaşarak 800 TL alıyoruz." dedi. Ispanağı sevdiğini aktaran Bora, "Çünkü çok lezzetli. Böreği güzel, yemeği güzel, pirinci her şeyi güzel; dolayısıyla ıspanak herkes tarafından seviliyor. Ispanak böreği özellikle güzel oluyor ve meşhurdur; bu yüzden ev açması olarak böreği tavsiye ediyoruz. Bu kış bol bol yiyin" ifadelerini kullandı.
