Ticaret Bakanı Ömer Bolat, "Ağustos ayında mal ihracatımız 21 milyar 795 milyon dolar, yani 21,8 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bu rakam geçen yılın aynı dönemine göre sadece yüzde 0,9’luk azalış anlamına geliyor" dedi.
Sakarya’ya gelen Bakan Bolat, yaptığı açıklamada son bir haftada açıklanan makroekonomik göstergeleri ve ağustos ayı dış ticaret verilerini değerlendirdi.
"Türkiye bu yıl sonunda 1,5 trilyon dolarlık milli gelire sahip olacak"
Ekonomideki makro göstergelerde olumlu seyrin devam ettiğini belirten Bolat, Türkiye’nin milli gelirinin ikinci çeyrek sonunda 1 trilyon 474 milyar dolara ulaştığını ve yıl sonunda 1,5 trilyon doları bulacağını ifade etti. Bolat, "Şunu rahatlıkla ifade edebiliriz ki, Türkiye bu yıl sonunda 1,5 trilyon dolarlık milli gelire sahip olacak. İkinci çeyrek sonunda milli gelir toplamamız 1 trilyon 474 dolara zaten ulaştı. Kişi başına milli gelirde ikinci çeyrek sonunda 16 bin 370 dolara geldi. İkinci çeyrekte büyümenin hızlandığını gözlemledik, yüzde 4,8. İlk çeyrekte de yüzde 2,3 bir artışımız vardı. İlk yarı yıl ortalaması yüzde 3,6 büyümeyle Allah’a şükür kapadık" dedi.
"Son 20 yılın en düşük işsizlik oranı olan yüzde 8’i gördük"
Açıklanan son verilerle ekonomideki diğer olumlu gelişmelere de değinen Bolat, şu bilgileri paylaştı:
"Az önce enflasyon verisi açıklandı. Orada da hamdolsun şunu gördük, Türkiye son 15 aydır kesintisiz bir şekilde her ay yıllıklandırılmış enflasyon oranında düşme kaydediyor. TÜFE bazında ele alındığında yüzde 32,95’e, aylık da yüzde 2,04’ü gördük. Yıl sonunda inşallah 20’li rakamlarda göreceğimiz dediğimiz, yüzde 30’un altında rakamı inşallah hep birlikte başaracağız. Fiyatlarda, piyasalarda istikrar güçleniyor. Finansal şartlarda da aşağı doğru iniş inşallah birlikte devam edecek. Firmalarımız açısından, piyasalar açısından, ticaret ve üretim şartları açısından rahatlamanın giderek güçlendiğini hep birlikte göreceğiz. Birkaç gün önce istihdam, işsizlik rakamları da açıklandı. Orada da son 20 yılın en düşük işsizlik oranı olan yüzde 8’i gördük, temmuz ayı itibariyle. 32 milyon 600 bin istihdam ki, 19,5 milyondan geldik 2002 yılında. Bu şekilde işsiz sayımız da 3 milyonun altına gerilemiş oldu, zaten oralarda duruyordu. Böylelikle son 20 yılın en düşük işsizlik oranını da kaydettik."
"İstikamet, yukarı ve olumlu çizgide devam ediyor"
Ağustos ayında mal ihracatının 21 milyar 795 milyon dolar olarak kaydedildiğini bildiren Bakan Ömer Bolat, "Yani 21,8 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bu rakam geçen yılın aynı dönemine göre sadece yüzde 0,9’luk azalış anlamına geliyor. Bu da özellikle otomotiv fabrikalarının, dayanıklı tüketim fabrikalarının yıllık izinlerini ağustos ayında kullandırmaları, altın ve enerji ihracatımızdaki geçen yılın aynı ayına göre azalma nedeniyle makul bir rakam. İhracatta tablonun stabil olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. Bir de temmuz ayında, bir önceki ay tam 2,5 milyar dolar net aylık artış sağlamıştık. Bu da şunu gösteriyor, fabrikaların özellikle ağustos ayında bakım onarıma girmeden, yıllık izinlerini kullandırmadan önce temmuz ayında bir önden yükleme yaptıkları anlaşılıyor. Eylül ayında, ekim ayında inşallah trend yine yukarı doğru devam edecek. Zaten önemli olan yılın başından bu yana olan ana istikamettir. İstikamet, yukarı ve olumlu çizgide devam ediyor" diye konuştu.
"11 ay sonra ilk defa ithalatımız bir önceki yılın aynı ayına göre gerilemiş oldu"
Bakan Bolat, ağustos ayında ithalatın gerilediğini, dış ticaret açığı ve ihracatın ithalatı karşılama oranında ise son 46 ayın en iyi rakamlarının elde edildiğini vurguladı. Ticaret Bakanı Ömer Bolat, sözlerine şöyle devam etti:
"İthalatta yüzde 3,9 yani yaklaşık yüzde 4 azalma söz konusu. Orada da 25 milyar 963 milyon dolar. Yani yaklaşık 26 milyar dolar bir rakam gerçekleşti. Geçen yıla göre 1 milyar 40 milyon dolar bir azalış var ithalatta. 11 ay sonra ilk defa ithalatımız bir önceki yılın aynı ayına göre gerilemiş oldu. Bu iyi bir rakam. Olumlu bir rakam. Dış ticaret açığını azaltma anlamında ve bu 25,9 milyar dolarlık ithalat rakamı son 14 ayın en düşük ithalat rakamı. Gelelim dış ticaret açığına. Dış ticaret açığında da geçen yıl net 5 milyar dolardı ağustosta. Bu yıl yüzde 16,7 azalışla 4 milyar 168 milyon dolara gerilediğini görüyoruz. Bu da son 46 ayın yani yaklaşık son 4 yılın aylık en düşük dış ticaret açığıdır. Bu da bu anlamda sevindirici. Bir başka sevindirici rakam da ihracatın ithalatı karşılama oranı. Burada da yaklaşık yüzde 84. Ağustos ayında elde ettiğimiz rakam yüzde 83,9. Geçen yıl ağustosta bu rakam yüzde 81,5’tu. Bu da yine son 46 ayın yaklaşık son 4 yılın en yüksek ihracatın ithalatı karşılama oranıdır. Bu da olumlu bir veri olarak karşımızdadır."
"Tarihin en yüksek ağustos ayı ihracatı serbest bölgelerden yapıldı"
Serbest bölgelerdeki ihracat oranlarında da olumlu bir artış olduğuna dikkat çeken Bakan Bolat, "Tarihin en yüksek ağustos ayı ihracatı serbest bölgelerden yapıldı. Ocak-ağustosta da rekor bir rakam oldu 8 aylık. Ağustos ayında yaklaşık yüzde 9,5 artışla 1 milyar 40 milyon dolar serbest bölgelerden yurt dışına ihracat yapıldı. İlk 8 ayda ise yine yüzde 4,1 artışla 8,3 milyar dolar serbest bölgelerden yapılan ihracat satışlarımız hepimizi sevindirdi. 8 aylık verilere de bakalım. Bu bir trend gösterir, o yüzden önemlidir. Aylarda bazen azalma, bazen çoğalma olur ama 8 ay geçti. 8 ayın 6’sında artışlar sağladık. Şimdi 8 aylık tabloyu vereceğim. Burada 8 ayın artışında şunu rahatlıkla görüyoruz. Yüzde 4,3 artışımız var mal ihracatında ve 178,1 milyar dolara ulaştık Allah’a şükür. Geçen yıl aynı dönem 170,7’ydi. Yani net 7,4 milyar dolar artış sağlamış olduk" dedi.
"Son 2 haftaya çokça asıldık"
Hedeflerinin, her ay önceki yılın aynı ayından daha fazla miktarda artış yapabilmek olduğunu vurgulayan Bakan Bolat, şunları kaydetti:
"Burada da ortalama şöyle 1 milyar doları yakalayabilirsek çok çok mutlu hissediyoruz kendimizi ve ihracatçılarımızla Ticaret Bakanlığı olarak aynı takımın oyuncuları olarak canla, başla mücadele ediyoruz. Ağustos ayındaki trendi şöyle size anlatayım. Şimdi temmuz ayında 2,5 milyar dolar artışla aylık 25 milyar dolar rekorunu kırmıştık hatırlarsanız. Çok sevinmiştik fakat bir de baktık ki ağustosun 1. haftası, 2. haftası hatta 3. haftası rakamlar umduğumuz gibi gitmedi. Son 2 haftaya çokça asıldık. İhracatçılarımızla birlikte konuştuk. ’Nasıl gidiyor diye, neler yapacağız?’ diye. 3. hafta ay haftalığı 5 milyar 150’ye çıkardık. Son hafta yani geçen hafta 5 milyar 800 milyon dolara çıkardık. 200 milyon dolar eksiğimiz kaldı. Onu yapmış olsaydık geçen yılın aynı rakamını sizinle paylaşacaktık."
"Son 27 ayın 15’inde de aylıkta rekorlar kırdık"
Tatil döneminin ardından fabrikaların çalışmaya başlayınca hem ihracatta hem de üretimde rakamların artışa geçtiğini anlatan Bolat, "İlk 8 ay dediğim gibi 7,4 milyar dolar toplamda net artışımız var. Yüzde 4,3 artış, 178 milyar dolar. Burada son 27 ayın 19’unda ihracatımızı artırmışız. Son 27 ayın 15’inde de aylıkta rekorlar kırdık" şeklinde konuştu.
"Son 12 ayda yıllıklandırılmış ihracatımız 269,2 milyar dolardır"
Yıllıklandırılmış verilerle ilgili de bilgiler paylaşan Bolat, şöyle konuştu:
"2024 ağustos-2025 ağustos itibariyle son 12 ayda yıllıklandırılmış ihracatımız 269,2 milyar dolardır. Geçen aya göre 200 milyon dolar daha aşağıda. Burada son 1 yılda yüzde 2,8’lik artış, 7,3 milyar dolar net değer ifade ediyor. İthalat rakamını vermiştik ağustos ayının. Dış ticaret açığı ve ihracatın ithalatı karşılama oranında son 46 yılın en iyi rakamları elde edildi. Ocak-ağustos döneminin ithalatına da baktığımızda şunu rahatlıkla söyleyebiliriz. Yüzde 5,6’lık bir artış var ocak-ağustos, 8 ayda. Ama dikkatinizi çekmek istediğim konu, ilk aylarda yani ocak, şubat, mart, nisan gibi aylarda bu ithalattaki artış oranı yüzde 8,5’lardaydı, yıllık o dönem bazında. Şimdi ilk 8 ayda yüzde 5,6’ya geriledik. İnşallah daha da aşağılara çekeceğiz. İlk 8 aydaki ithalatımız 238 milyar dolar. Geçen yılki ithalatımız ise ilk 8 ayda 225’ti. Yaklaşık 12,7 milyar dolarlık bir fark var. Ama ihracatımızda da 7,4 milyar dolar olumlu fark var. Bu ne demektir? Dış ticaret açığımızda 5,3 milyar dolar artış var geçen yılın aynı dönemine göre. Burada şunu görüyoruz. Dış ticaret açığımızda ilk 8 ayda 60,1 milyar dolar, yüzde 9,6 ile. Bu 2 ay önce yüzde 13-14’lerdeydi. O da aşağı doğru geliyor. Bunlar döviz dengeleri açısından, döviz rezervlerimiz açısından, dış ticaret gerilemesi anlamında olumlu gelişmeler."
"Geçen yıl net mal ve hizmet ihracatı 377 milyar dolardı"
Bolat, "2002’de 12 milyar dolar olan, 2021’de 61 milyar dolar olan, 2022’de 89 milyar dolar olan, 2023’te 106 milyar dolar olan, 2024’te 115 milyar dolar olan hizmetler ihracatımızda hedef 121 milyar dolardı. Sayın Cumhurbaşkanımız yılın başında Türkiye İhracatçılar Meclisimizin yeni yıl toplantısında 390 milyar dolar hedef koymuştu. Geçen yıl net mal ve hizmet ihracatı 377 milyar dolardı. Bu hedefi inşallah rahatlıkla karşılayacağız ve aşacağız. Buna inanıyoruz" diye konuştu.
En çok artış gösteren 5 sektör
Ocak-ağustos döneminde ihracat artışına en çok katkı sağlayan sektörlerin sırasıyla motorlu kara taşıtları, savunma sanayi, kimyevi ürünler, hava ve uzay taşıtları ile elektrikli makineler olduğunu belirten Bolat, "Mal ticaretinde baktığımızda ocak-ağustos döneminde en çok artış gösteren 5 sektörden birincisi 2,7 milyar dolar net artışla motorlu kara taşıtları ve yedek parça sektörü. 1,2 milyar dolarla savunma sanayi ihracatı. 906 milyon dolar artışla kimyevi ürünler sektörü. 765 milyon dolar artışla hava ve uzay taşıtları. 763 milyon dolarla elektrikli makine ve cihazlar sektörü oldu" dedi.
"Bu pazarlarımız içinde Avrupa Birliği önemli, yüzde 43 ihracatımızı oraya yapıyoruz"
Bolat, en çok ihracat yapılan ülkelerin ise Almanya, İngiltere, ABD, İtalya ve Irak olduğunu açıklayarak, "Bu pazarlarımız içinde Avrupa Birliği önemli. Yüzde 43 ihracatımızı oraya yapıyoruz. Orada sevindirici, yüzde 7,8 bir artış sağlamışız ilk 8 ayda. Ve toplam ihracatımız yaklaşık 77 milyar dolara ulaşmış. Bu da yıllıklandırılmış 114 milyar dolara tekabül ediyor. İslam ülkelerinde yüzde 5,5’luk bir artışımız var, 47,5 milyar dolar. OECD genelinde yüzde 6 bir artışımız var. Bunun içinde Avrupa Birliği ülkeleri var zaten. Türk dünyası ülkelerine de yüzde 1,7 artışlarımız var" ifadelerine yer verdi.
